Դիոնիզաս Պոշկա (լիտ.՝ Dionizas Poška, լեհ.՝ Dionizy Paszkiewicz, հոկտեմբեր 1764, Lėlaičiai, Šerkšnėnai Eldership, Mažeikiai District Municipality, Լիտվա - մայիսի 12, 1830(1830-05-12), Bardžiai, Bijotai Eldership, Šilalė District Municipality, Լիտվա), լիտվացի բանաստեղծ[1], ազգագրագետ, բառարանագիր, հավաքորդ։

Դիոնիզաս Պոշկա
Ծնվել էհոկտեմբեր 1764
ԾննդավայրLėlaičiai, Šerkšnėnai Eldership, Mažeikiai District Municipality, Լիտվա
Վախճանվել էմայիսի 12, 1830(1830-05-12) (65 տարեկան)
Վախճանի վայրBardžiai, Bijotai Eldership, Šilalė District Municipality, Լիտվա
Մասնագիտությունբանաստեղծ, ազգագրագետ, բառարանագիր, բանասեր, ազգագրագետ և հնագետ
Քաղաքացիություն Լիտվական մեծ իշխանություն և  Ռեչ Պոսպոլիտա
 Dionizas Poška Վիքիպահեստում

Կենսագրությունն խմբագրել

 
Հուշարձան Պոշկայի հայրենիքում

Ծնվել է 1764 թվականին փոքրիկ ազնվական ընտանիքում։ Նա սովորել է Կրոժաիում (Կրաժյայ) ճիզվիտյան կոլեգիայում (գողություն)։ Ծառայել է դատարանում Ռոսիենիում (Ռասեյնյայ)։ Գնելով կալվածք՝ 1790 թվականից մինչև կյանքի վերջը ապրել է այնտեղ։

Նա կապեր է ունեցել հայտնի պատմաբանների, հնությունների սիրողների և կոլեկցիոներներ Իոահիմ Լելելեվելի, Ի. Լոբոյկոյի, Ն. Ռումյանցևի հետ։

Բաուբլիս խմբագրել

Ուսումնասիրել է լիտվական ժողովրդի պատմությունն ու ազգագրությունը, իրականացրել կուրգանների և գերեզմանների պեղումներ, հավաքել հնություններ՝ հնագույն գրքեր, մետաղադրամներ, զենք, հնագիտական գտածոներ։ Երկու հսկայական կաղնու ծառաբները կտրելուց հետո, տարեկան օղակների թվով, որոնք կոչվում են «Բաուբլայ» (հոգնակի թիվ, եզակին՝ Բաուբլիս) անունով, դրանցում կառուցել է հնությունների թանգարանի նմանություն (1812)։ Բիյոտայ (Bijotai) գյուղում Բաուբլիսները համարվում են առաջին թանգարանը Լիտվայում։ 1962 թվականից «Բաուբլայը»՝ Շյաուլյայի «Աուշրոս» («Aušros» muziejus) թանգարանի մասնաճյուղն է։ 1969 թվականին հայտարարվել են հանրապետական նշանակության պատմության հուշարձաններ։

Ստեղծագործություն խմբագրել

Լեհերենով և լիտվերենով գրել է դիդակտիկ և երգիծական բանաստեղծություններ, օդաներ, էլեգիաներ, պանեգիրիկներ, էպիգրամներ։ Գրեթե ոչինչ չի հրապարակել։ Հիմնական բանաստեղծական ստեղծագործությունն է՝ «Ժեմայթիի և Լիտվայի մարդիկ» («Mužikas Žemaičių ir Lietuvos», հրատարակվել է 1886 թվականին)։ Օդան, որը գրված է Ալեքսանդրյան ոտանավորով, մոտ է պոեմին (հաճախ կոչվում է պոեմ), փառաբանում է գյուղացիական աշխատանքը և ծաղրում է որպես կալվածատերերի կարեկցանքը ճորտերի նկատմամբ։

Լեհերենով հրատարակել է մի շարք հոդվածներ պատմության և Ժեմայթիայի ազգագրության վերաբերյալ։ Կազմել է լեհերեն-լատիներեն-լիտվերեն բառարան։

Երկեր խմբագրել

  • Raštai. Vilnius. 1959.

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. «Lithuanian classic literature anthology – Dionizas Poška». Արխիվացված է օրիգինալից 2021 թ․ մայիսի 3-ին. Վերցված է 2021 թ․ մայիսի 3-ին.

Գրականությունն խմբագրել

  • История литовской литературы. Вильнюс: Vaga, 1977. С. 62—64.

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դիոնիզաս Պոշկա» հոդվածին։