Դենհոլմ Էլիոթ
Դենհոլմ Միտչել Էլիոթ (անգլ.՝ Denholm Mitchell Elliott, մայիսի 31, 1922[1][2][3][…], Կենսինգտոն և Չելսի, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[4] - հոկտեմբերի 6, 1992[1][2][3][…], Santa Eulària des Riu, Իբիզա, Balearic Islands, Balearic Islands, Իսպանիա)՝ բրիտանական թատրոնի, կինոյի և հեռուսատատեսության դերասան, BAFTA մրցանակի դափնեկիր։
 անգլ.՝ Denholm Elliott | |
|---|---|
| Ծնվել է | մայիսի 31, 1922[1][2][3][…] |
| Ծննդավայր | Կենսինգտոն և Չելսի, Մեծ Լոնդոն, Անգլիա, Մեծ Բրիտանիայի և Իռլանդիայի միացյալ թագավորություն[4] |
| Մահացել է | հոկտեմբերի 6, 1992[1][2][3][…] (70 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Santa Eulària des Riu, Իբիզա, Balearic Islands, Balearic Islands, Իսպանիա |
| Կրթություն | Դրամատիկական արվեստի թագավորական ակադեմիա (1942)[5] և Մալվերն քոլեջ |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Միացյալ Թագավորություն |
| Մասնագիտություն | դերասան, հեռուստատեսային դերասան, կինոդերասան, բնավորության դերասան և թատրոնի դերասան |
| Ժանրեր | Շեքսպիրի կատակերգություն |
| Ամուսին(ներ) | Վիրջինիա ՄակՔեննա |
| Պարգևներ և մրցանակներ | |
Կենսագրություն խմբագրել
Էլիոթը ծնվել է Լոնդոնում՝ Նինա Միտչելի և Մայլզ Լեյմեն Ֆարրա Էլիոթի ընտանիքում։ Կրթությունը ստացել է Մալվերնի քոլեջում, դերասանական հմտությունները ստացել է Դրամատիկական Արվեստի Արքայական Ակադեմիայում։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի տարիներին եղել է Մեծ Բրիտանիայի Թագավորության ռազմաօդային կազմի անդամ և ծառայել իբրև հրաձիգ և ռադիոօպերատոր՝ Լեոնարդ Չեշիրի 76 ավիաջոկատում։ 1942 թվականի սեպտեմբերի 24-ի գիշերը նրա ռմբակոծ Handley Page Halifaxը, որը մասնակցում էր գերմանական սուզանավի դեմ հարձակմանը, հարված է ստանում և ընկնում Հյուսիսային ծովի մեջ՝ Զիլտից ոչ հեռու։ Էլիոթը և ավիաջոկատից ևս երկու հոգի ողջ են մնում։ Պատերազմի վերջին տարիները նա անցկացնում է Սիլեզիայի ռազմագերիների ճամբարում, ժամանման ընթացքում նա ստեղծում է սիրողական դրամատիկ ակումբ՝ «Անանուն խաղացողներ» անվանմամբ։ Պատերազմից հետո Էլիոթը հանդես է եկել լոնդոնյան Վեսթ Էնդ թատրոնում, The Guinea Pig (1946) և Venus Observed (1950) ներկայացումների մեջ, որտեղ նա եղել է Լոուրենս Օլիվյեի փոխարինողը։ 1950 թվականին նա խաղացել է Բրոդվեյի թատրոնում Ring Round the Moon պիեսում, իսկ նրա կինոգործունեությունը սկսվել է 1949 թվականին, «Հարգելի պարոն Պրոհակ»-ի մասնակցությամբ։ Այնուհետև հաջորդել են դերեր այնպիսի ռեժիսորների ֆիլմերում, ինչպիսիք են Դևիդ Լինի «Ձայնային խոչընդոտ», Լյուիս Մայլսթոուն «Նրանք, որոնք կլուծվեն», Լյուիս Հիլբերտի «Էլֆերը» ֆիլմերը, նրա համար բեկումնային է լինում աշխատանքը Կլայվ Դոնների «Միայն լավագույն» ֆիլմում։ 1970—1980 թվականների ընթացքում նրա դերերը ՝ «Տիկների տուն», «Սուրբ Ջեք» և «Ինդիանա Ջոնս», «Կորցրած տապանի փնտրտուքներով» ֆիլմերում արժանացել են բրիտանական կինոակադեմիայի անվանակարգերին, բացի այդ նա երեք տարի անընդմեջ արժանացել է BAFTA մրցանակի՝ երկրորդ պլանի դերերի լավագույն խաղի համար, որոնք եղել են «Փոխվել տեղերով» (1984 թ.), «Մասնավոր հանդիսավորություն» (1985 թ.) և «Նախագահական պաշտպանություն» (1986 թ.) ֆիլմերում։ Իր կարիերայի ընթացքում հեռուստատեսությունում և կինոմատոգրաֆիայում Էլիոթը խաղացել է ավելի քան 120 ֆիլմերում և սերիալներում։ 1988 թվականին դերասանական գործունեության համար նա պարգևատրվել է Բրիտանական կայսրության շքանշանով։
Մահ խմբագրել
1987 թվականին Դենհոլմի մոտ ախտորոշվում է ՄԻԱՎ, սակայն նա շարունակում է աշխատել, նկարահանվում է մի քանի ֆիլմերում, շարունակում է Ինդիան Ջոնսի պատմությունը՝ «Ինդիանա Ջոնսը և վերջին խաչակրաց արշավանքը», գլխավոր դեր է մարմնավորում նաև Դևիդ Մեմետի «Կյանքը թատրոնում» (A Life in the Theatre) պիեսում։ Սա լինում է նրա վերջին թատերական ելույթը։ 1992 թվականի հոկտեմբերին Էլիոթ Դենհոլմը մահանում է տուբերկուլոզից, բարդացած ՁԻԱՀից, Իվիսայի իր տանը՝ Իսպանիայում:Նրա մարմինը դիակիզում են։ Սյուզան Էլիոթը՝ այրի կինը ստեղծում է Denholm Elliott Project հիշատակի բարեգործական հիմնադրամը, իսկ 1994 թվականին հրատարակում է «Quest For Love» վերնագրով գիրքը՝ Դենհոլմ Էլիոթի կյանքի և կարիերայի մասին։
Անձնական կյանք խմբագրել
Եղել է երկսեռական, ամուսնացել է երկու անգամ։ 1954 թվականին նրա առաջին կինն է դառնում բրիտանացի դերասանուհի Վիրջինիա Մակկեննան, սակայն նոյեմբերին նրանք ամուսնալուծվում են, 1962 թվականին նա ամուսնացել է Սյուզան Ռոբինսոնի հետ, որից ունենում է երկու երեխա՝ տղան՝ Մարկը, և աղջիկը՝ Ջենիֆերը։ 2003 թվականին Ջենիֆերը վերջ է դնում իր կյանքին ինքնասպանությամբ։
Ընտրված ֆիլմացանկ խմբագրել
| Տարի | Հայերեն անվանում | Բնօրինակ անվանում | Դեր | |
|---|---|---|---|---|
| 1949 | ֆ | Հարգելի պարոն Պրոհակ | Dear Mr. Prohack | Օսֆալդ Մորֆրի |
| 1952 | ֆ | Ձայնային խոչընդոտ (ֆիլմ) | The Sound Barrier | Քրիստափոր Ռիջֆիլդ |
| 1953 | ֆ | Դաժան ծովը (ֆիլմ) | The Cruel Sea | Մորելլ |
| 1954 | ֆ | Վարձով կյանք (ֆիլմ, 1954) | Lease of Life | Մարտին Բլեյք |
| 1955 | ֆ | Գիշեր, որում ինձ վիճակված է մեռնել (ֆիլմ) | The Night My Number Came Up | ՄաքՔենզի |
| 1964 | ֆ | Միայն լավագույնը (ֆիլմ) | Nothing But the Best | Չարլի Պրինս |
| 1965 | ֆ | Առնետ թագավորը (ֆիլմ) | King Rat | Լեյտենանտ Լարկին |
| 1968 | ֆ | Գիշեր, երբ սկսեցին Մինսկի հիմնադրումը (ֆիլմ) | The Night They Raided Minsky's | Вэнс Фаулер |
| 1968 | ֆ | Ճայ (ֆիլմ, 1968) | The Sea Gull | Եվգենի Սերգեյևիչ Դորն |
| 1970 | ֆ | Չափազանց ուշ է, հերոս (ֆիլմ) | Too Late the Hero | Կապիտան հորնսբի |
| 1971 | ֆ | Հանուն սիրո (ֆիլմ, 1971) | Quest for Love | Թոմ Լյուիս |
| 1973 | ֆ | Տիկնիկների տունը (ֆիլմ Պատրիկ Գարլանդ) | A Doll's House | ՆԻլս Կրոգստադ |
| 1976 | ֆ | Ռոբին և Մերիան (ֆիլմ) | Robin and Marian | Ուիլլ Սկարլետ |
| 1976 | ֆ | Սատանայի դուստրը (ֆիլմ) | To The Devil A Daughter | Հենրի Բեդուոս |
| 1976 | ֆ | Անիծյալների ճամփորդություն | Voyage of the Damned | ադմիրալ Վիլգելմ Կանարիս |
| 1977 | ֆ | Կամուրջը չափազանց հեռու է | A Bridge Too Far | սպա Մեծ Բրիտանիայում |
| 1978 | ֆ | Վտանգավոր ճանապարհորդություն | Watership Down | ձայն |
| 1978 | ֆ | Տղան Բրազիլիայից (ֆիլմ) | The Boys from Brazil | Սիդնի Բեյնոն |
| 1979 | ֆ | Կուբա (ֆիլմ) | Cuba | Դոնալդ Սկիներ |
| 1979 | ֆ | Սուրբ Ջեք (ֆիլմ) | Saint Jack | Ուիլյամ Լի |
| 1981 | ֆ | Ինդիանա Ջոնս։ Կորուսյալ տապանը որոնելիս | Raiders of the Lost Ark | Մարկուս Բրոուդի |
| 1983 | ֆ | Չար Լեյդին (ֆիլմ, 1983) | The Wicked Lady | պրն. Րալֆ Սկելտոն |
| 1983 | ֆ | Փոխվել տեղերով | Trading Places | Կոլուման |
| 1984 | ֆ | Սուր ածելիներ(ֆիլմ) | The Razor's Edge | Էլիոթ Թեմփլթոն |
| 1984 | ֆ | Մասնավոր հանդիսություն (ֆիլմ) | A Private Function | բժիշկ Չարլզ Սուոբի |
| 1985 | ֆ | Նախագահական պաշտպանություն (ֆիլմ) | Defence of the Realm | Վերնոն Բեյլիս |
| 1985 | ֆ | Արտաքինից սենյակ | A Room with a View | պարոն Էմերսոն |
| 1987 | ֆ | Մորիս (ֆիլմ) | Maurice | բժիշկ Բարրի |
| 1987 | ֆ | Սեպտեմբեր (ֆիլմ) | September | Հովարդ |
| 1988 | ֆ | Բորնի իդենտիֆիկացիա (ֆիլմ, 1988) | The Bourne Identity | Բաշբուրն |
| 1989 | ֆ | Բանգկոկ Հիթլոն | Bangkok Hilton | Հել Ստենտոն |
| 1989 | ֆ | Ինդիանա Ջոնսը և վերջին Խաչակրաց արշավանքը | Indiana Jones and the Last Crusade | Մարկուս Բրոուդի |
| 1991 | ֆ | Խաղալիք զինվորներ (ֆիլմ) | Toy Soldiers | բժիշկ Ռոբերտ Գլուդ |
| 1991 | ֆ | Ջենթլմենական սպանություն | A Murder of Quality | Ջորջ Սմայլի |
| 1992 | ֆ | Անջատված ձայներ | Noises Off | Սելսդոն Մոուբրեյ |
Պարգևներ և կոչումներ խմբագրել
| Награды и номинации | ||||
|---|---|---|---|---|
| Տարի | Պարգև | Կատեգորիա | Ֆիլմ/Հեռուստասերիալ | Արդյունք |
| 1974 | BAFTA | Տղամարդու՝ երկրորդ պլանի լավագույն դեր | «Տիկնիկների տուն» | Նոմինացիա |
| 1980 | BAFTA | Տղամարդու՝ երկրորդ պլանի լավագույն դեր | «Սուրբ Ջեք» | Նոմինացիա |
| 1981 | BAFTA-TV | Լավագույն հեռուստադերասան | «Սուր փետուրներ» | Հաղթանակ |
| 1982 | BAFTA | Տղամարդու՝ երկրորդ պլանի լավագույն դեր | «Ինդիանա Ջոնս։ Կորցրած տապանի փնտրտուքներով» | Նոմինացիա |
| 1984 | BAFTA | Տղամարդու՝ երկրորդ պլանի լավագույն դեր | «Փոխվել տեղերով» | Հաղթանակ |
| 1985 | BAFTA | Տղամարդու՝ երկրորդ պլանի լավագույն դեր | «Մասնավոր միջոցառում» | Հաղթանակ |
| 1986 | BAFTA | Տղամարդու՝ երկրորդ պլանի լավագույն դեր | «Պետական պաշտպանություն» | Հաղթանակ |
| Mystfest | Լավագույն դերասան | Պետական պաշտպանություն | Հաղթանակ | |
| 1987 | Օսկար | Տղամարդու՝ երկրորդ պլանի լավագույն դեր | «Արտաքինից սենյակ» | Նոմինացիա |
| BAFTA | Տղամարդու՝ երկրորդ պլանի լավագույն դեր | «Արտաքինից սենյակ» | Նոմինացիա | |
| BAFTA-TV | Լավագույն հեռուստադերասան | «Հյուրանոց լճափին» | Նոմինացիա | |
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Internet Broadway Database — 2000.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 Oxford Dictionary of National Biography / C. Matthew — Oxford: OUP, 2004.
- ↑ Student & graduate profiles — Royal Academy of Dramatic Art.