Դենի Աբս[3][4] (անգլ.՝ Dannie Abse, սեպտեմբերի 22, 1923(1923-09-22)[1], Քարդիֆ, Ուելս, Միացյալ Թագավորություն[1] - սեպտեմբերի 28, 2014(2014-09-28)[1][1], Լոնդոն, Միացյալ Թագավորություն), ուելսցի բրիտանացի բանաստեղծ, արձակագիր, դրամատուրգ։ 20-րդ դարի Ուելսի առաջատար գրողներից մեկն է, որի ստեղծագործության մեջ, ըստ Բրիտանական պոեզիայի հիմնադրամի, նկատվում է Ֆիլիպ Լարկինի, Դիլան Թոմասի ազդեցությունը, ինչպես նաև` Էդվարդ Թոմասի ռազմական թեման[5]։ Բրիտանական կայսրության շքանշանի կոմանդոր (2012 թվական)։

Դենի Աբս
Դիմանկար
Ծնվել էսեպտեմբերի 22, 1923(1923-09-22)[1]
ԾննդավայրՔարդիֆ, Ուելս, Միացյալ Թագավորություն[1]
Մահացել էսեպտեմբերի 28, 2014(2014-09-28)[1][1] (91 տարեկան)
Մահվան վայրԼոնդոն, Միացյալ Թագավորություն
Քաղաքացիություն Միացյալ Թագավորություն
ԿրթությունՈւելսի համալսարան[2], Լոնդոնի թագավորական քոլեջ[2], Սուրբ Իլտիդի հռոմեական կաթոլիկ ավագ դպրոց[2] և Վեստմինստերի հիվանդանոց[2]
Մասնագիտությունբանաստեղծ, գրող և բժիշկ-գրող
ԱմուսինՋոան Էբս[2]
Պարգևներ և
մրցանակներ
ԱնդամությունԹագավորական գրական ընկերություն
Կայքdannieabse.com
 Dannie Abse Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Դենի Աբսը ծնվել է Քարդիֆում (Ուելս), Հարավային Ուելսի մի շարք կինոթատրոնների սեփականատեր Ռուդոլֆ Աբսի ընտանիքում[6]։ Դենիսը քաղաքական գործիչ Լեո Աբսի և մասնագիտական շրջանակներում հայտնի հոգեվերլուծաբան Ուիլֆրեդ Աբսի կրտսեր եղբայրն է։ Նա սկսել է բժշկություն սովորել Ուելսի քոլեջում, իսկ ավելի ուշ՝ Քինգսի քոլեջում (Լոնդոն)։ Վաղ մանկությունից նա «Կարդիֆ Սիթի» ֆուտբոլային ակումբի կրքոտ երկրպագու էր, ինչը հետագայում արտացոլվել է նրա գրական գործունեության մեջ. ինքն ակտիվորեն զբաղվել է սպորտով։ Երկար ժամանակ, ավելի քան 30 տարի, բանաստեղծության ստեղծումը համատեղել է բժշկական պրակտիկայի հետ։ Նրա առաջին հրատարակությունը՝ «Ամեն կանաչ բանից հետո» ( After Every Green Thing), լույս է տեսել 1949 թվականին։ 1954 թվականին լույս է տեսել նրա ինքնակենսագրական՝ «Ash on a Young Man Sleeve» աշխատանքը։ 1983 թվականից Աբսը հանդիսանում է Թագավորական գրական հասարակության անդամ։

«Collected Poems 1948-1976» նախաբանում Աբսը նշել է, որ նրա բանաստեղծություններն ավելի ու ավելի շատ «հիմնված են իրական փորձի վրա»` և՛ ներքին, և՛ մասնագիտական, և դրանցից շատերը ցույց են տալիս հրեական և ուելսական թեմաների և ավանդույթների հաշտեցումը[7]։

Բանաստեղծը ստացել է բազմաթիվ գրական մրցանակներ և կրթաթոշակներ։ 1971 և 1987 թվականներին նրան շնորհվել են Ուելսի գեղարվեստի մրցանակներ։ 1989 թվականին ստացել է Ուելսի համալսարանի պատվավոր դոկտորի կոչում։

Աբսը մի քանի տասնամյակ ապրել է Լոնդոնի հյուսիս-արևմուտքում, հիմնականում` Համբսթոդում։

2005 թվականին ավտովթարի արդյունքում նրա կինը` Ջոանը, մահացել է, իսկ Դեննին վիրավորվել է` կոտրելով կողոսկրը։ Երկու տարի անց նա հուշեր է հրատարակել իր կնոջ մասին, որը դարձել է Ուելսի տարվա գիրքը։ 2009 թվականին Աբսը հրապարակում է իր հավաքած գործերը։ Նույն թվականին նա ստացել է Ուիլֆրեդ Օուեն պոեզիայի մրցանակ։ 2012 թվականին Եղիսաբեթ IIն Աբսին շնորհել է Բրիտանական կայսրության շքանշանի կոմանդորի կոչում` բանաստեղծության և գրականության մեջ իր վաստակի համար։

Դենի Աբսը մահացել է 2014 թվականի սեպտեմբերի 28-ին, 91 տարեկան հասակում։ Աբսի մահախոսականում The Daily Telegraphը գրել է.[6].

  Բրիտանացի` հրեա, անգլիացի` ուելսցի, լավատես` կասկածամիտ, բուրժուա` բոհեմական, բանաստեղծ` բժիշկ։  

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 Internet Speculative Fiction Database — 1995.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Who's who (բրիտ․ անգլ.)(untranslated), 1849. — ISSN 0083-937X
  3. Н. Дженкинс Дракон с двумя языками: литература Уэльса // Иностранная литература. — 1998. — № 3.(ռուս.)
  4. Ю. Тихомирова Современный англоязычный Пушкин: Стратегии репрезентации лирики // Вестник Томского государственного университета. — 2013. — С. 29—37.(ռուս.)
  5. Dannie Abse на сайте POETRY FOUNDATION (անգլ.)
  6. 6,0 6,1 Dannie Abse (2014 թ․ սեպտեմբերի 28). «Dannie Abse - obituary» (անգլերեն). The Daily Telegraph. Վերցված է 2015 թ․ հունվարի 14-ին.
  7. «Абс Дэнни» (ռուսերեն). Новый фриланс 24. 2019 թ․ հուլիսի 21. Վերցված է 2019 թ․ սեպտեմբերի 10-ին.

Արտաքին հղումներ խմբագրել