Դամիան դի Գոյշ
Դամիան դի Գոյշ կամ Գուշ (պորտ.՝ Damião de Góis, Goes, փետրվարի 2, 1502[1], Alenquer[2] - հունվարի 30, 1574[3], Alenquer), պորտուգալացի մտավորական-հումանիստ, դիվանագետ, թարգմանիչ, կոմպոզիտոր։
| Դամիան դի Գոյշ | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | փետրվարի 2, 1502[1] |
| Ծննդավայր | Alenquer[2] |
| Մահացել է | հունվարի 30, 1574[3] (71 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Alenquer |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Պորտուգալիայի թագավորություն |
| Կրթություն | Պադովայի համալսարան |
| Մասնագիտություն | մարդասեր, պատմաբան, թարգմանիչ, կոմպոզիտոր, աստվածաշնչի թարգմանիչ, դիվանագետ և գրող |
Ստորագրություն | |
 Damião de Góis Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն և արվեստ խմբագրել
Ազնվականների ընտանիքից է, նրա պապը եղել է Հենրիխ Ծովագնացի շրջապատից։
Մանուել 1-ինի օրոք` 1523 թվականին, նրան ուղարկել են Անտվերպեն, որտեղ ծառայել է որպես պորտուգալական ֆակտորիայի քարտուղար, կապ է ունեցել Ֆուգերների և այլ առևտրական տների հետ։
Եվրոպայի շատ երկրներում է շրջել, հանդիպել Լյութերին, Սեբաստիան Մյունստերին, Մելանխթոնին, սովորել Էրազմ Ռոտերդամցու մոտ և ընկերացել նրա հետ։ Ընկերություն է արել պորտուգալացի պատմիչներ և գրողներ Ժուան դի Բարուշի, Անդրե դե Ռեզենդիի հետ։ Կուրսերի է հաճախել Պադուի և Լյովենի համալսարաններում։ Հավաքել է գեղանկարներ։
1533 թվականին ուխտագնացություն է արել դեպի Սանտյեգո դե Կոմպոստելա։ 1538 թվականին ամուսնացել է հոլանդուհու հետ։ Fides, religio, moresque Aethiopum (1540) ստեղծագործության մեջ առաջին անգամ հրապարակել է Եթովպիայում քրիստոնեության վերաբերյալ վկայության։
1548 թվականին նշանակվել է որպես Տորե դու Տոմբուի գլխավոր պաշտպան։ Կազմել է Լիսաբոնի նկարագրությունը (1554)։
Գրող-հրապարակախոսը պորտուգալերեն է թարգմանել Աստվածաշունչը (Էկլեզիաստի գիրքը) և Ցիցերոնի «Ծերության մասին» թեզը։ Թարգմանել է նաև պորտուգալերենից լատիներեն։
Ազատամտության համար ենթարկվել է ինկվիզիցիայի, 1571 թվականին դատապարտվել ցմահ բանտարկության։ Բաց է թողնվել, որբ ծանր հիվանդ էր և մահացել է անհայտ պայմաններում (հնարավոր է, որ նրան սպանել են)[4]։
Աշխատություններ խմբագրել
- Legatio Magni Indorum Imperatoris Presbyteri Ioannis … (Antwerp, 1532; нов. изд.: Elizabeth B. Blackburn, «The Legacy of ‘Prester John’» // Moreana 4, 1967, 37-98)
- Ecclesiastes de Salamam, com algũas annotações neçessarias (Venezia, 1538; нов. изд.: O Livro de Ecclesiastes/ T. F. Earle, ed., Lisboa, 2002)
- Livro de Marco Tullio Ciçeram chamado Catam maior, ou da velhiçe, dedicado a Tito Pomponio Attico (Venezia, 1538)
- Comentari Rerum Gestarum in India (1539)
- Fides, religio, moresque Aethiopum … (Lovanii 1540; Parisiis 1541; нем. пер.: Wiesbaden, 1999)
- Deploratio Lappianae gentis (Lovanii, 1540)
- Aliquot Opuscula (1544)
- Urbis Olisiponis descriptio (Évora, 1554; Frankfurt, 1603; Coimbra, 1791; англ. пер.:, 1996)
- Crónica do Felicíssimo Rei D. Manuel (Lisboa, 1566—1567; 1619; Coimbra 1926)
- Crónica do Principe D. João (Lisboa, 1567; нов. изд.: Graça Almeida Rodrigues, ed., Lisboa, 1977)
- As cartas Latinas de Damião de Góis// Noese e crise na epistolografia Latina goisiana/ Amadeu Torres, ed. — 1982.
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Deutsche Nationalbibliothek Record #118717979 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 Wurzbach D. C. v. Goëß, Damian von (գերմ.) // Biographisches Lexikon des Kaiserthums Oesterreich: enthaltend die Lebensskizzen der denkwürdigen Personen, welche seit 1750 in den österreichischen Kronländern geboren wurden oder darin gelebt und gewirkt haben — Wien: 1856. — Vol. 5. — S. 244.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ «Гоес, Дамиаго». Բրոքհաուզի և Եֆրոնի հանրագիտական բառարան: 86 հատոր (82 հատոր և 4 լրացուցիչ հատորներ). Սանկտ Պետերբուրգ. 1890–1907.
{{cite book}}: CS1 սպաս․ location missing publisher (link)
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Դամիան դի Գոյշ» հոդվածին։ |