ԴՆԹ լիգազ (ՖՀ 6.5.1.1), ֆերմենտ, լիգազ, որը կատալիզում է ԴՆԹ-ի շղթաների միացումը՝ ֆոսֆոդիէսթերային կապերի առաջացմամբ[1]։

ԴՆԹ լիգազ
Քրոմոսոմալ վնասվածքը կարգավորող ԴՆԹ լիգազ
Տեսակֆերմենտների խումբ կամ դաս
ԵնթադասԼիգազներ և DNA-modifying enzyme?
Բնորոշիչներ
ՖՀ համար6.5.1.1
CAS համար9015-85-4
Տվյալներ
IntEnzIntEnz կայքում
BRENDABRENDA կայքում
ExPASyNiceZyme կայքում
KEGGKEGG կայքում
MetaCycմետաբոլիզմ
PRIAMPRIAM կայքում
Protein Data BankRCSB PDB PDBj PDBe PDBsum
Գենի օնտոլոգիաAmiGO / EGO
Լիգազ I, ԴՆԹ, ԱԵՖ-կախյալ
Բնորոշիչներ
ՍիմվոլLIG1
Entrez3978
HUGO6598
OMIM126391
RefSeqNM_000234
UniProtP18858
Այլ տվյալներ
ԼոկուսՔրոմ. 19 {{{Arm}}}{{{Band}}}{{{LocusSupplementaryData}}}
Լիգազ III, ԴՆԹ, ԱԵՖ-կախյալ
Բնորոշիչներ
ՍիմվոլLIG3
Entrez3980
HUGO6600
OMIM600940
RefSeqNM_002311
UniProtP49916
Այլ տվյալներ
ԼոկուսՔրոմ. 17 q11.2-q12
Լիգազ IV, ԴՆԹ, ԱԵՖ-կախյալ
Բնորոշիչներ
ՍիմվոլLIG4
Entrez3981
HUGO6601
OMIM601837
RefSeqNM_002312
UniProtP49917
Այլ տվյալներ
ԼոկուսՔրոմ. 13 q33-q34

ԴՆԹ լիգազը օգտագործվում է ԴՆԹ ռեպարացիայի և ռեպլիկացիայի ժամանակ։ Բացի այդ՝ այն օգտագործվում է մոլեկուլային կենսաբանության մեջ, ռեկոմբինանտ ԴՆԹ-ի ստացման համար։

Առաջին անգամ ԴՆԹ լիգազ ստացվել և նկարագրվել է 1967 թվականին[2]։

Մեխանիզմ խմբագրել

ԴՆԹ լիգազի ազդման մեխանիզմն իր մեջ է ներառում երկու ֆոսֆոդիէսթերային կապերի առաջացումը նուկլեոտիդներից մեկի 3' հիդրօքսիլի և մյուսի 5' ֆոսֆատի միջև։ ԱԵՖ-ն անհրածեշտ է հետևյալ երեք պրոցեսներում

  1. ֆերմենտի ակտիվ կենտրոնում լիզինի մնացորդի ադենիլացում
  2. ԱՄՖ-ի փոխանցում 5' ֆոսֆատի մոտ
  3. ֆոսֆոդիէսթերային կապի առաջացում[3]

 

Տեսակներ խմբագրել

E. coli ԴՆԹ լիգազ խմբագրել

E. coli ԴՆԹ լիգազը կոդավորվում է lig գենով։ Շատ պրոկարիոտների մոտ ԴՆԹ լիգազը ստանում է էներգիա NAD-ից[4]։

T4 ԴՆԹ լիգազ խմբագրել

Բակտերիոֆագ T4-ից ստացված ԴՆԹ լիգազը հաճախ օգտագործվում է կենսաբանական լաբորատորիաներում[5][6]։

Կաթնասունների լիգազներ խմբագրել

Կաթնասունների մոտ կան հիմնականում չորս տիպի լիգազներ[4]՝LIG1, LIG2, LIG3, LIG4։

Տես նաև խմբագրել

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. Pascal JM, O'Brien PJ, Tomkinson AE, Ellenberger T (2004 թ․ նոյեմբեր). «Human DNA ligase I completely encircles and partially unwinds nicked DNA». Nature. 432 (7016): 473–8. doi:10.1038/nature03082. PMID 15565146.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)
  2. Weiss B, Richardson CC (1967 թ․ ապրիլ). «Enzymatic breakage and joining of deoxyribonucleic acid, I. Repair of single-strand breaks in DNA by an enzyme system from Escherichia coli infected with T4 bacteriophage». Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 57 (4): 1021–8. doi:10.1073/pnas.57.4.1021. PMC 224649. PMID 5340583.
  3. Lehman IR (1974 թ․ նոյեմբեր). «DNA ligase: structure, mechanism, and function». Science. 186 (4166): 790–7. doi:10.1126/science.186.4166.790. PMID 4377758.
  4. 4,0 4,1 Foster JB, Slonczewski J (2010). Microbiology: An Evolving Science (Second ed.). New York: W. W. Norton & Company. ISBN 0-393-93447-0.
  5. «Ligases» (PDF). Enzyme Resources Guide. Promega Corporation. էջեր 8–14.
  6. Wilson RH, Morton SK, Deiderick H, Gerth ML, Paul HA, Gerber I, Patel A, Ellington AD, Hunicke-Smith SP, Patrick WM (2013 թ․ հուլիս). «Engineered DNA ligases with improved activities in vitro». Protein Eng. Des. Sel. 26 (7): 471–8. doi:10.1093/protein/gzt024. PMID 23754529.{{cite journal}}: CS1 սպաս․ բազմաթիվ անուններ: authors list (link)

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «ԴՆԹ լիգազ» հոդվածին։