Գարեգին Սևունց
Գարեգին Սևունց (Գարեգին Սևիի Գրիգորյան, հունվարի 21 (փետրվարի 3), 1911, Խնձորեսկ, Զանգեզուրի գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն - հունվարի 13, 1969[1], Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1]), հայ արձակագիր, ՀԽՍՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ (1967), ԽՍՀՄ գրողների միության անդամ 1936 թվականից։ ԽՄԿԿ անդամ 1932 թվականից։
Գարեգին Սևունց | |
|---|---|
 | |
| Ծննդյան անուն | Գարեգին Սևիի Գրիգորյան |
| Ծնվել է | հունվարի 21 (փետրվարի 3), 1911 |
| Ծննդավայր | Խնձորեսկ, Զանգեզուրի գավառ, Ելիզավետպոլի նահանգ, Կովկասի փոխարքայություն, Ռուսական կայսրություն |
| Վախճանվել է | հունվարի 13, 1969[1] (57 տարեկան) |
| Վախճանի վայր | Երևան, Հայկական ԽՍՀ, ԽՍՀՄ[1] |
| Մասնագիտություն | գրող, խմբագիր և արձակագիր |
| Քաղաքացիություն |  Ռուսական կայսրություն և  ԽՍՀՄ |
| Կրթություն | ՄՊՀ կենսաբանության ֆակուլտետ (1932) |
| Անդամակցություն | ԽՍՀՄ Գրողների միություն |
| Կուսակցություն | ԽՄԿԿ |
| Աշխատավայր | Կոմունիստ, Արտասահմանյան երկրների հետ մշակութային համագործակցության հայկական ընկերություն և ՀԳՄ |
| Պարգևներ |  և  |
| Ամուսին | Շողիկ Սաֆյան |
| Գարեգին Սևունց Վիքիքաղվածքում | |
| Գարեգին Սևունց Վիքիդարանում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել է Խնձորեսկ գյուղում։ 1922 թվականին ընտանիքի հետ տեղափոխվել է Բաքու։ Այստեղ աշխատել է երկաթուղայինների գրադարանում, «Կոմունիստ» հայերեն թերթի խմբագրությունում։ 1932 թվականին ավարտել է Մոսկվայի համալսարանի կենսաբանական ֆակուլտետը, ապա սովորել է Ադրբեջանի մանկավարժական ինստիտուտի (Բաքու) բանասիրական ֆակուլտետի հայկական բաժնում (հեռակա)։ 1932-1935 թթ. սովորել է ռազմական օդաչուական և սպայական դասընթացներում։ 1935 թվականին աշխատել է Բաքվի «Կոմունիստ» հայերեն թերթի խմբագրությունում։ 1938-1941 թթ. եղել է «Խորհրդային գրող» ամսագրի (Բաքու) խմբագիրը։ Նրա առաջին[պատմվածքը՝ «Ահմեդը», լույս է տեսել 1928 թվականին։ 1941-1945 թթ. ծառայել է Կարմիր բանակում, որի մեծ մասն անց է կացրել Իրանում[2]։ 1945 թվականից ապրել ու աշխատել է Երևանում։ 1946-1952 թթ. եղել է «Պիոներ» ամսագրի խմբագիրը, 1952-1954 թթ.՝ Արտասահմանյան երկրների հետ բարեկամության և մշակութային կապի հայկական ընկերության նախագահը, 1954-1959 թթ.՝ Հայաստանի գրողների միության վարչության քարտուղար։ Նրա ստեղծագործությունները թարգմանվել են բազմաթիվ լեզուներով։ Մահացել է Երևանում[3][4]։
Պարգևներ խմբագրել
- Աշխատանքային կարմիր դրոշի 2 շքանշան (28.03.1961, 27.06.1956)
- ՀԽՍՀ մշակույթի վաստակավոր գործիչ (1967)
Երկերի մատենագիտություն խմբագրել
- Դեպի երկիր, Բաքու, Ազերնեշր, 1935, 103 էջ։
- Ծովախորշում, գիրք Ա, Բաքու, Ազերնեշր, 1938, 420 էջ։
- Վիշապասարի աղջիկը (վիպակ), Բաքու, Ազերնեշր, 1945, 287 էջ։
- Առաջին շարք (պատմվածքներ), Երևան, Հայպետհրատ, 1947, 48 էջ։
- Ազատության պողոտա, գիրք առաջին, Երևան, «Սովետական գրող», 1947, 250 էջ։
- Իրանական նոթեր, Երևան, Հայպետհրատ, 1949, 380 էջ։
- Թեհրան (վեպ), գիրք առաջին, Երևան, Հայպետհրատ, 1952, 468 էջ։
- Թեհրան (վեպ), գիրք երկրորդ, Երևան, Հայպետհրատ, 1952, 532 էջ։
- Թեհրան (վեպ), 2-րդ հրատարակություն, գիրք առաջին, Երևան, Հայպետհրատ, 1953, 524 էջ։
- Թեհրան (վեպ), 2-րդ հրատարակություն, գիրք երկրորդ, Երևան, Հայպետհրատ, 1952, 599 էջ։
- Թեհրան (վեպ), հատոր Ա, Բեյրութ, հրատ. «Արարատ» թերթի, 1954, 661 էջ։
- Դանուբից Գանգես, Երևան, Հայպետհրատ, 1957, 319 էջ։
- Գերիներ (վեպ), Երևան, Հայպետհրատ, 1958, 632 էջ։
- Վիետնամի գարունը (ճամփորդական նոթեր), Երևան, Հայպետհրատ, 1960, 144 էջ։
- Երկեր 5 հատորով, հատոր 1 («Թեհրան», վեպ, գիրք 1), Երևան, Հայպետհրատ, 1963, 535 էջ։
- Երկեր 5 հատորով, հատոր 2 («Թեհրան», վեպ, գիրք 2), Երևան, Հայպետհրատ, 1963, 599 էջ։
- Երկեր 5 հատորով, հատոր 3 («Գերիներ», վեպ), Երևան, Հայպետհրատ, 1964, 740 էջ։
- Երկեր 5 հատորով, հատոր 4 («Ծովախորշում», վեպ), Երևան, «Հայաստան», 1965, 708 էջ։
- Երկեր 5 հատորով, հատոր 5 (Հեռավոր ուղիներ), Երևան, «Հայաստան», 1965, 640 էջ։
- Պետական գաղտնիք (վեպ), Երևան, Երևան, «Հայաստան», 1967, 896 էջ։
- Չիկա (պատմվածքներ), Երևան, «Հայաստան», 1968, 92 էջ։
- Թեհրան, վեպ 2 գրքով, գիրք առաջին, Երևան, «Հայաստան», 1973, 508 էջ։
- Թեհրան, վեպ 2 գրքով, գիրք երկրորդ, Երևան, «Հայաստան», 1973, 560 էջ։
- Այն օրերին (պատմվածքներ, վիպակ), Երևան, «Սովետական գրող», 1979, 344 էջ[5]։
- Կյանքը թևերի վրա (վեպ), Երևան, «Սովետական գրող», 1984, 592 էջ։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 Севунц Гарегин Севиевич // Большая советская энциклопедия (ռուս.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохоров — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
- ↑ «Գրական թերթ», 1969, № 3:
- ↑ Գրական տեղեկատու. Երևան: «Սովետական գրող». 1986. էջ 507-508.
- ↑ «Ով ով է։ Հայեր» հանրագիտարան, հատոր երկորդ, գլխավոր խմբագիր՝ Հովհաննես Այվազյան, Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, Երևան, 2007։
- ↑ Գրիգորյան), Գարեգին Սեւունց (pseud van Գարեգին Սեւիի (1979). Այն օրերին. Սովետական գրող.
 | Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գարեգին Սևունց» հոդվածին։ |
 | Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գարեգին Սևունց» հոդվածին։ |