Գավրիլ Ռոմանովիչ Դերժավին (հուլիսի 3 (14), 1743[1][2], Սոկուրի, Կազանի գուբերնիա, Ռուսական կայսրություն - հուլիսի 8 (20), 1816[1][2], Zvanka manor[2]), ռուս բանաստեղծ։

Գավրիլ Դերժավին
Ծնվել էհուլիսի 3 (14), 1743[1][2]
ԾննդավայրՍոկուրի, Կազանի գուբերնիա, Ռուսական կայսրություն
Վախճանվել էհուլիսի 8 (20), 1816[1][2] (73 տարեկան)
Վախճանի վայրZvanka manor[2]
ԳերեզմանKhutyn Monastery
Մասնագիտությունլեզվաբան, բանաստեղծ և գրող
Լեզուռուսերեն
Քաղաքացիություն Ռուսական կայսրություն
Ժանրերպոեզիա
Պարգևներ
Սուրբ Ալեքսանդր Նևսկու շքանշան Սուրբ Վլադիմիրի 2-րդ աստիճանի շքանշան Սուրբ Աննայի Առաջին Փառքի շքանշան Սուրբ Վլադիմիրի 3-րդ աստիճանի շքանշան և Սուրբ Հովհան Երուսաղեմցու շքանշան
ԱմուսինԴարյա Դերժավինա
Изображение автографа
 Gavrila Romanovich Derzhavin Վիքիպահեստում

Կայսրուհի Եկատերինա II-ի կողմից նշանակվել է Օլոնեցկի (1784 թվական) և Տամբովի (1785-1788 թվականներ) նահանգապետ, կայսրուհու գրասենյակի քարտուղար (1791-1793 թվականներ), սենատոր, ապա՝ արդարադատության մինիստր (1802-1803 թվականներ)։ Դերժավինի ստեղծագործություններից են «Ներբող իշխան Մեշչերսկու մահվան առթիվ» (1779 թվական), «Ներբող Ֆելիցային» (1782 թվական), «Աստված» (1784 թվական), «Իշխողներին և դատավորներին» (1787 թվական), «Մուրզայի տեսիլքը» (1789 թվական), «Աշունը Օչակովի պաշարման ժամանակ» (1798 թվական)։ Դերժավինը միաձուլել է ներբողի և երգիծանքի տարրերը, հաղթահարել կլասիցիզմի պոետիկան, նպաստել ռուս, պոեզիայի զարգացմանը։

Ընտանիք

1778 թ.-ի ապրիլի 18-ին Գաբրիել Ռոմանովիչը ամուսնացավ 16-ամյա Եկատերինա Յակովլևնա Բաստիդոնի հետ (նոյեմբերի 8, 1760 - 1594 թ., 1794), Պորտուգալացի նախկին սենեկասպասավոր՝ Պիտեր III-ի Բաստիդոնի դստեր և Մեծ Իշխան Պավել Պետրովիչի ստնտուի հետ։

1794 թվականին, կյանքի 34-րդ տարում, նա հանկարծամահ եղավ։ Նրան թաղեցին Սանկտ Պետերբուրգի Ալեքսանդր Նևսկու Լազարևսկոյե գերեզմանատանը։

Վեց ամիս անց Գ. Դ. Դերժավինը ամուսնացավ Դարիա Ալեքսեևնա Դյյակովայի հետ։

Դերժավինը իր առաջին և երկրորդ ամուսնությունից զավակներ չուներ։ 1800 թվականին, ընկերոջ՝ Պյոտր Գավրիլովիչ Լազարևի մահից հետո, նա իր խնամքի տակ է վերցնում նրա երեխաներին, որոնց թվում էր Միխայիլ Պետրովիչ Լազարևը. նշանավոր ծովակալ, Անտարկտիդայի հայտնագործողը, Սևաստոպոլի նահանգապետը։

Բացի այդ, տանը դաստիարակվում էին Դարիա Դյյակովայի որբացած զարմիկները` նրա քրոջ` Մարիայի և բանաստեղծ Նիկոլայ Լվովի երեխաները. Էլիզավետան, Վերան և Պրասկովիան։ Պրասկովիայի օրագիրը հետաքրքիր մանրամասներ է պարունակում Դերժավինի ընտանիքի մասին։

Գավրիիլ Ռոմանովիչ Դերժավինը և նրա երկրորդ կինը՝ Դարիա Ալեքսեևնան (մահ. 1842 թ.) թաղված են Վարլամ-Խուտինսկու վանքի Սպասո-Պրիոբրաժենսկի տաճարում՝ Մեծ Նովգորոդի մերձակայքում։

Հայրենական մեծ պատերազմի տարիներին վանքի շինությունները հրետանու կողմից հրետակոծվել էին և ավելի քան քառասուն տարի փլատակների մեջ էին։ 1959 թվականին Գ. Ռ. Դերժավինի և նրա կնոջ աճյունները վերահուղարկավորվեցին։

1993 թվականին Վարլամ-Խութինսկի վանքի Վերափոխման տաճարի վերականգնումից հետո, Գաբրիել Ռոմանովիչի և Դարիա Ալեքսեևնա Դերժավինի աճյունները Նովգորոդի Կրեմլից վերադարձվեցին վանք։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Գավրիլ Դերժավին» հոդվածին։
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 3, էջ 363