Բուլղարիայի բնական պատմության ազգային թանգարան

Բուլղարիայի բնական պատմության ազգային թանգարան (բուլղար․՝ Национален природонаучен музей, Natsionalen prirodonauchen muzey, НПМ, NMNHS), բնական պատմության թանգարան Բուլղարիայում։ Թանգարանը գտնվում է Սոֆիայում, ռուսական եկեղեցու հարևանությամբ։ Հիմնադրվել է 1889 թվականին և գործունեությամբ կապված է Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիայի հետ։ Իր տեսակի մեջ համարվում է Բալկաններում առաջին և ամենամեծ թանգարանը։

Բուլղարիայի բնական պատմության ազգային թանգարան
Տեսակ	ազգային թանգարան, բնագիտական թանգարան և գիտահետազոտական ինստիտուտ
Երկիր	Բուլղարիա
Տեղագրություն	Սոֆիա
Վայր	Սոֆիա
Պատկանում է	Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիա
Հասցե	Tsar Osvoboditel Boulevard? (1)
Հիմնադրվել է	1889
Հիմնադիր	Ֆերդինանդ I
Հավաքածուի չափս	մոտ 1 500 000
Կայք	nmnhs.com​(անգլ.)

Թանգարանի հավաքածուն ներառում է ավելի քան 400 կաթնասունների, ավելի քան 1200 տեսակի թռչունների, հարյուր հազարավոր միջատների և այլ անողնաշարավորների խրտվիլակներ, ինչպես նաև Բուլղարիայի օգտակար հանածոների պաշարների մեկ քառորդը։

Պատմություն

Թանգարանը հիմնադրվել է 1889 թվականին օտարերկրացի և բուլղարացի մասնագետների կողմից՝ այդ թվում 1913-1947 թվականներին թանգարանի տնօրեն Իվան Բուրեշի, որպես Բուլղարիայի արքայազն Ֆերդինանդի բնական պատմության թանգարան։ Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի սկզբում թանգարանի հավաքածուն տարհանվել է։ 1944 թվականին թանգարանի շենքն ավերվել է ամերիկյան ռմբակոծության ժամանակ։ 1946-1947 թվականներին շենքը վերականգնվել է։ 1947 թվականին թանգարանը դարձել է Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիայի Կենդանաբանության ինստիտուտի մի մասը, 1974 թվականին՝ Բուլղարիայի գիտությունների ակադեմիայի առանձին գիտական հաստատություն։

Գործունեություն

Ի լրումն թանգարանային հավաքածուների համալրման և պահպանման՝ թանգարանն անցկացնում է հետազոտական աշխատանք՝ կապված երկրի կենսաբանական պաշարների, երկրաբանության, էկոլոգիայի և շրջակա միջավայրի պահպանության ուսումնասիրության հետ։ 1989 թվականից թանգարանը հրապարակում է «Բուլղարիայի բնության պատմություն» ամսագիրը։ Թանգարանում գործում է Բուլղարիայի թռչնաբանական ընկերությունը և չղջիկների հետազոտությունների և պահպանության խումբը։

Բաժիններ

Ամմոնիտի քարացած խեցի: Գտնվել է Բուլղարիայում 1932 թվականին: Տարիքը՝ 84 միլիոն, տրամագիծը՝ 1,44 մ

Բուլղարիայի բնական պատմության ազգային թանգարանի կազմում գործում են հետևյալ բաժինները՝

• Ժամանակակից և բրածո կաթնասունների բաժին
• Հանածո և ժամանակակից թռչունների բաժին
• Ձկների բաժին
• Երկկենցաղների և սողունների բաժին
• Միջատների բաժին
• Անողնաշարավոր ոչ-միջատակերների բաժին
• Հանածո անողնաշարավորների բաժին
• Հանքանյութերի և ժայռերի բաժին
• Բույսերի բաժին

Ցուցանմուշներ

Թանգարանը տեղավորված է շենքի չորս հարկերում։ Առաջին հարկում ներկայացված են անկենդան բնության ցուցանմուշներ՝ ժայռեր, հանքային նյութեր, երկրորդ հարկում՝ կենդանի բնության հարստությունները։ Երրորդ հարկում ներկայացված է ժամանակակից կաթնասունների խրտվիլակների ցուցահանդեսը, այդ թվում բիզոնի և արջի։ 1937 թվականի տրամանկարը ներկայացնում է Ամերիկայի և Ասիայի հասարակածային անտառների խոշոր գիշատիչների կյանիքի տեսարաններ։ Ձկների սրահում ներկայացված են «Սև ծովի ձկների ֆաունան» և «Կուբայի կղզիների ափերի մարջանաձև խութերը»։

Ղեկավարություն

Տարբեր ժամանակներում թանգարանի տնօրեններ են եղել՝

• Իվան Բուրեշ (1914-1947)
• Իվան Կոստով (երկրաբան) (1974-1988)
• Պետար Բերոն (քաղաքական գործիչ) (1993-2005)
• Ալեքսի Պոպով (2005-2011)
• Նիկոլայ Սպասով (2011 թվականից)

Պատկերասրահ

• 
• 
• 
• 

Գրականություն

• Боев, З. Създаването. 125 години Национален природонаучен музей при БАН. - Списание на БАН, 1: 53-58.
• Българска академия на науките, Национален Природо научен музей. 2014.
• Боев, З. Орнитологичните колекции на Националния природонаучен музей при БАН. - Historia naturalis bulgarica, 1991, 3: 37-48.
• Боев, З. Националният природонаучен музей и природозащитата в България. - Historia naturalis bulgarica, 1993, 4: 78-86.
• Боев, З. Националният природонаучен музей през годините. - Природа, БАН, 1994, 3: 88-94.
• Боев, З. Птичите бисери на Националния природонаучен музей в София. - За птиците. Зима 1999-2000: 18.
• Боев, З. Богатствата от света. - в. «Работническо дело», бр. 273/ 30.09.1989: 3

Արտաքին հղումներ

• Պաշտոնական կայք* Արխիվացված 2009-03-07 Wayback Machine

Վիքիցեղերն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բուլղարիայի բնական պատմության ազգային թանգարան» հոդվածին։

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բուլղարիայի բնական պատմության ազգային թանգարան» հոդվածին։