Բոհումիլ Հրաբալ (չեխ․՝ Bohumil Hrabal, [ˈboɦumɪl ˈɦrabal], մարտի 28, 1914(1914-03-28)[1][2][3][…], Brno-Židenice, Բռնո, Չեխական թագի հողեր, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[4] և Židenice, Բռնո, Չեխական թագի հողեր, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[5] - փետրվարի 3, 1997(1997-02-03)[1][2][3][…], Պրահա, Չեխիա[6][7][5]), չեխ գրող, արձակագիր, բանաստեղծ։ Առաջադրվել է Գրականության Նոբելյան մրցանակի 1994 թվականին։ «Գնացքները խիստ հսկողության տակ են» ֆիլմի սցենարի համար արժանացել է «Օսկար» մրցանակի լավագույն սցենարի համար 1967 թվականին[10]։ Նա արժանացել է նաև միջազգային գրական բազմաթիվ մրցանակներ, ինչպես նաև մրցանակներ Չեխիայում, այդ թվում՝ «Ծառայությունների համար» շքանշան 1996 թվականին[11]։

Բոհումիլ Հրաբալ
չեխ․՝ Bohumil Hrabal
Ծննդյան անունչեխ․՝ Bohumil František Kilian
Ծնվել էմարտի 28, 1914(1914-03-28)[1][2][3][…]
ԾննդավայրBrno-Židenice, Բռնո, Չեխական թագի հողեր, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[4] կամ Židenice, Բռնո, Չեխական թագի հողեր, Ցիսլեյտանիա, Ավստրո-Հունգարիա[5]
Վախճանվել էփետրվարի 3, 1997(1997-02-03)[1][2][3][…] (82 տարեկան)
Վախճանի վայրՊրահա, Չեխիա[6][7][5]
ԳերեզմանHradištko և Cemetery in Hradištko[8]
Մասնագիտությունգրող, վիպասան, սցենարիստ, բանաստեղծ-փաստաբան, բանաստեղծ և արձակագիր
Լեզուչեխերեն
Քաղաքացիություն Չեխոսլովակիա և  Չեխիա
ԿրթությունՊրահայի Կարլի համալսարան և Պրահայի Կարլի համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետ[4]
Գիտական աստիճանԻրավաբանական գիտությունների դոկտոր (1946)
Ժանրերպոեզիա և գեղարվեստական գրականություն
Ուշագրավ աշխատանքներՄիլոշ Հրմա, Closely Watched Trains?, I Served the King of England? և Չափազանց աղմկոտ մենություն
ԱնդամակցությունSvaz československých spisovatelů?[5] և Svaz českých spisovatelů?[5]
Պարգևներ
ԱմուսինԷլիշկա Հրաբալովա
ԱզգականներԲոհուսլավ Կիլիան
 Bohumil Hrabal Վիքիպահեստում

Կենսագրություն խմբագրել

Բոհումիլ Հրաբալը ծնվել է 1914 թվականի մարտի 28-ին։ 1919 թվականին ծնողների հետ տեղափոխվել է քաղաք Նիմբուրկ, որտեղ նրա խորթ հայրն աշխատում էր որպես գարեջրի գործարանի տնօրեն։ 1935 Բոհումիլ Հրաբալն ընդունվել է Պրահայի Կարլի համալսարանի իրավաբանական ֆակուլտետ, պատերազմի ժամանակ աշխատել է երկաթուղային կայարանում որպես հեռագրավար ու հերթապահ։ Պատերազմից հետո աշխատել է որպես ապահովագրական գործակալ և առևտրական միջնորդ։ Բոհումիլ Հրաբալի կատարած աշխատանքները հետագայում իրենց արտացոլումն են գտնում նրա ստեղծագործություններում[12]։ 1952 թվականից մինչ 1959 թվականն աշխատել է որպես մակուլատուրա մշակող, ապա թատրոնում աշխատել է որպես բեմի բանվոր[12]։

Բանաստեղծական առաջին փորձերը չհաշված՝ Բոհումիլ Հրաբալի առաջին լուրջ ստեղծագործությունները գրվել են նրա կյանքի չորրորդ տասնամյակում, սակայն հրատարակվել են միայն վաթսունական թվականներին[11]։ Նրա գրքերից մի քանիսը, մասնավորապես «Ես ծառայում էի Անգլիայի թագավորին» երկը միանգամից չեն հրատարակվել քաղաքական նկատառումներով։ 1960-ական թվականներին Բահումիլ Հրաբալը Չեխոսլովակիայի ամենաժողովրդական գրողն էր։1965 թվականին նա գրում է «Հատուկ նշանակության գնացքներ» ստեղծագործությունը, որում կոպիտ հումորը ծառայում է որպես ֆաշիստական նվաճողների դեմ պայքարի ցուցադրման միջոց[13]։

Բոհումիլ Հրաբալը մահացել է 1997 թվականի փետրվարի 3-ին հիվանդանոցում. նա փորձել էր կերակրել աղավնիներին և ընկել էր հինգերորդ հարկի պատուհանից։ Հնարավոր է, որ դա եղել է ինքնասպանություն, քանզի նման ձևով ընկնելը նկարագրված է նրա մի շարք ստեղծագործություններում։ Նրա աճյունասափորը թաղված է Պրահայի մոտ գտնվող ընտանեկան դամբարանում։

Մատենագրություն խմբագրել

  • Ztracená ulička (1948)
  • Hovory lidí (1956)
  • Skřivánci na niti (1959)
  • Մարգարիտը հատակում / Perlička na dne (1963)
  • Pábitelé (1964)
  • Պարի դասեր մեծահասակ ու գիտուն աշակերտների համար / Taneční hodiny pro starší a pokročilé (1964)
  • Հատուկ նշանակության գրացքներ / Ostře sledované vlaky (1965)
  • Հայտարարություն տան վաճառքի մասին, որում ես այլևս չեմ ուզում ապրել / Inzerát na dům, ve kterém už nechci bydlet (1965)
  • Kopretina (1965)
  • Автомат Свет / Automat Svět (1966)
  • Toto město je ve společné péči obyvatel (1967)
  • Morytáty a legendy (1968)
  • Domácí úkoly (1970)
  • Poupata (1970)
  • Ես ծառայում էի Անգլիայի արքային / Obsluhoval jsem anglického krále (1971)
  • Něžný barbar (1973)
  • Postřižiny (1974)
  • Městečko, kde se zastavil čas (1974)
  • Չափազանց աղմկոտ մենակություն / Příliš hlučná samota (1977)
  • Ձնծաղիկների տոն / Slavnosti sněženek (1978)
  • Տխրության գեղեցիկ վայրկյաններ / Krasosmutnění (1979)
  • Առլեկինի միլիոնները / Harlekýnovy milióny (1981)
  • Kluby poezie (1981)
  • Domácí úkoly z pilnosti (1982)
  • Կյանքն առանց սմոքինգի / Život bez smokingu (1986)
  • Svatby v domě (1986)
  • Vita nuova (1986)
  • Proluky (1986)
  • Kličky na kapesníku (1987)
 
Բոհումիլ Հրաբալի շիրիմը
  • Listopadový uragán (1990)
  • Կախարդական ֆյելտա / Kouzelná flétna (1990)
  • Ponorné říčky (1991)
  • Růžový kavalír (1991)
  • Aurora na mělčině (1992)
  • Večerníčky pro Cassia (1993)
  • Atomová mašina značky Perkeo (1991)
  • Bambino di Praga; Barvotisky; Krásná Poldi (1990)
  • Básnění (1991)
  • Bibliografie dodatky rejstříky (1997)
  • Buďte tak hodná, vytáhněte rolety: výbor z milostné korespondence (1999)
  • Chcete vidět Zlatou Prahu?: výbor z povídek (1989)
  • Já si vzpomínám jen a jen na slunečné dny (1998)

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 Encyclopædia Britannica
  3. 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Studenti pražských univerzit 1882–1945
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 Vědecká knihovna v Olomouci REGO (չեխերեն)
  6. 6,0 6,1 6,2 Չեխիայի ազգային գրադարանի կատալոգ
  7. 7,0 7,1 7,2 Կերպարվեստի արխիվ — 2003.
  8. BillionGraves — 2011.
  9. https://www.unipd.it/en/university/history/honorary-degrees
  10. «Грабал Б. Слишком шумное одиночество». Радио Кузбасс FM. Эфир от 19 апреля 2004 года. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 14-ին. Վերցված է 2008 թ․ հունիսի 13-ին.
  11. 11,0 11,1 А.Кравчук. «Богумил Грабал. Зачин». Библиотека Максима Мошкова. Արխիվացված օրիգինալից 2012 թ․ մարտի 14-ին. Վերցված է 2008 թ․ հունիսի 13-ին.
  12. 12,0 12,1 «Проза Чехии. Богумил Грабал». «Меценат и Мир». Արխիվացված է օրիգինալից 2005 թ․ հոկտեմբերի 23-ին. Վերցված է 2008 թ․ հունիսի 28-ին.
  13. «Богумил ГРАБАЛ». Վերցված է 2008 թ․ հունիսի 28-ին.(չաշխատող հղում)

Արտաքին հղումներ խմբագրել

 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բոհումիլ Հրաբալ» հոդվածին։