Բյուզանդ Թոփալյան
- Վիքիպեդիայում կան հոդվածներ Թոփալյան ազգանունով այլ մարդկանց մասին։
Բյուզանդ Հովհաննեսի Թոփալյան (1902[1][2][3], Այնթապ, Հալեպի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն[4][2][3] - ապրիլի 30, 1970[4], Դյոյ լա Բառ[5][4]), ֆրանսահայ բանաստեղծ, նկարիչ, խմբագիր։
Բյուզանդ Թոփալյան արմտ. հայ.՝ Բիւզանդ Թօփալեան | |
|---|---|
 | |
| Ծնվել է | 1902[1][2][3] |
| Ծննդավայր | Այնթապ, Հալեպի վիլայեթ, Օսմանյան կայսրություն[4][2][3] |
| Վախճանվել է | ապրիլի 30, 1970[4] |
| Մահվան վայր | Դյոյ լա Բառ[5][4] |
| Ազգություն | հայ |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Օսմանյան կայսրություն և .svg){kind=small} Ֆրանսիա |
| Կրթություն | Ժյուլիանի ակադեմիա[2], Գրան–Շոմիե ակադեմիա[2] և Central Turkey College? |
| Մասնագիտություն | բանաստեղծ, խմբագիր և նկարիչ |
| Պարգևներ |  |
| Պաշտոն | գլխավոր խմբագիր և տնօրեն |
| Բյուզանդ Թոփալյան Վիքիդարանում | |
 Puzant Topalian Վիքիպահեստում | |
Կենսագրություն խմբագրել
Ծնվել է 1902 թվականին Այնթապում։ Հասուն տարիքում՝ 1930-ական թվականներին հաճախել է Ժյուլիանի և Գրանդ Շոմիեր ակադեմիաները։ Դեռևս ակադեմիա հաճախելու տարիներից նրան հոգեհարազատ է եղել ստեղծագործական կյանքը[6]։
Ստեղծագործություններից գտնվում են Հայաստանի ազգային պատկերասրահում[7]։
Ստեղծագործական կյանք խմբագրել
Բյուզանդը, ապրելով Փարիզում, հրատարակել է «Անդաստան» հանդեսը և մասնակցել «Մենք» գրական խմբի համանուն պարբերականի լույսընծայմանը Շահան Շահնուրի հետ։ Նրա ստեղծագործություններից են «Այգահանդես» (1930), «Արևագալ» (1936), «Համայնական սեր» (1950), «Հրաախղություն» (1952), «Արձանագիր» (1959, նույնը լույս է տեսել նաև ֆրանսերեն "jinserit", 1962), «Լուսածնունդ» (1964), ժողովածուները։ Ունի ֆրանսերենով հրատարակված մեկ գիրք՝ «Աշխարհի օրը» (1959 "Le joure du Monde")։ Նրա ստեղծագործական կյանքը չի սահմանապակվել միայն ժողովածուներով և գրքերով։ Նա ուներ նաև նկարչական հակումներ, և իր ժողովածուների մեծ մասը նկրազարդել է ինքը։ Նրա աշխատանքներից է «Ձիավորներ» (1956), «Հեծյալն աշտարակի մոտ» (1960), «Կանաչ տեսիլ» (1969), որոնց մեջ արտացոլված էր հեծյալների նկարաշարերը և ծովափնյա բնանկարներ։
Անհատական ցուցահանդեսներ է ունեցել Փարիզում (1961), Բեյրութում (1967) նաև Երևանում (1969)։
Մատենագիտություն խմբագրել
- «Արձանագիր», Փարիզ, 1959 (jinserit, ֆրանսերեն, 1962)[8]։
- «Կանաչ տեսիլ», 1969։
- «Արևագալ», Երևան, 1968։
- «Լուսածնունդ», ժողովածու, 1964։
- «Հեծյալն աշտարակի մոտ», 1960։
- «Աշխարհի օրը», ֆրանսերեն, 1959։
- «Ձիավորներ», 1956։
- «Համայնական սեր», Փարիզ, 1950։
- «Հրախաղություն», Փարիզ, 1937 – 1952 ։
- «Արևագալ՚» Փարիզ, 1936։
- «Այգահանդես», 1930։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 2,4 2,5 2,6 Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
- ↑ 3,0 3,1 3,2 3,3 3,4 Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 2.
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 4,8 https://commons.wikimedia.org/wiki/File:Acte_de_d%C3%A9c%C3%A8s_-_Puzant_Topalian.png
- ↑ 5,0 5,1 5,2 https://catalogue.bnf.fr/ark:/12148/cb15968870z
- ↑ Ով ով է. Հայեր. Կենսագրական հանրագիտարան, հատոր առաջին, Երևան, 2005.
- ↑ Բյուզանդ Թոփալյանի ստեղծագործությունները Հայաստանի ազգային պատկերասրահում
- ↑ Բյուզանդ Թոփալյան/Բանաստեղծություններ
 | Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բյուզանդ Թոփալյան» հոդվածին։ |
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Բյուզանդ Թոփալյան» հոդվածին։ |
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից (հ․ 4, էջ 211)։ 
|