Արգելոց (վիպակ)
«Արգելոց» (ռուս.՝ «Заповедник»), խորհրդային-ամերիկյան գրող Սերգեյ Դովլաթովի վիպակը, որն առաջին անգամ հրատարակվել է 1983 թվականին «Էրմիտաժ» հրատարակչության կողմից (Էնն Արբոր, ԱՄՆ)։
| Արգելոց | |
|---|---|
| Տեսակ | գրական ստեղծագործություն |
| Ժանր | վիպակ |
| Հեղինակ | Սերգեյ Դովլաթով |
| Բնագիր լեզու | ռուսերեն |
| Գրվել է | 1977 |
Սյուժե խմբագրել
Սյուժեի կենտրոնում լենինգրադցի մտավորական Բորիս (Բոբ) Ալիխանովն է, որն ամռանն աշխատանքի է տեղավորվում որպես էքսկուրսավար Սլեքսանդր Պուշկինի Միխայլովսկոյե արգելոց-թանգարանում (Պսկովի մարզ, Պուշկինոգորսկի շրջան)։
Ստեղծման պատմություն խմբագրել
Ինչպես Սերգեյ Դովլաթովի ստեղծագործությունների մեծ մասում, «Արգելոց» վիպակի գլխավոր կերպարի նախատիպը հենց հեղինակն է, որն աշխատել է Ա. Պուշկինի «Միխայլովսկոյե» արգելոց-թանգարանում 1976-1977 թվականներին։ Ընդ որում, ի տարբերություն գրողի բազմաթիվ այլ վիպակների ու շարքերի, կերպարին տրվել է հորինված ազգանուն։ Որպես մեկ այլ հավանական նախատիպ համարել են Իոսիֆ Բրոդսկուն, որը փորձել է աշխատանքի տեղավորվել «Միխայլովսկոյեում» որպես գրադարանավար։
Ստեղծագործության առաջին տարբերակը Դովլաթովը գրել է 1977-1978 թվականներին Լենինգրադում։ Վերջնական տարբերակն ավարտվել է 1983 թվականին Նյու Յորքում։ Առաջին անգամ այն հրատարակվել է «Էրմիտաժ» հրատարակչության կողմից Էնն Արբոր քաղաքում (Միչիգան նահանգում, ԱՄՆ) նույն 1983 թվականին։
2016 թվականի սեպտեմբերի 30-ին Հելսինկիում ներկայացվել է վիպակի ֆիններեն թարգմանությունը՝ «Ulkomuseo», որը կատարել է Պաուլի Տապիոն, և որը հրատարակվել է «Idiootti» հրատարակչության կողմից[1]։
Մեջբերում խմբագրել
- Ես թերթում էի Ալեքսեյ Վուլֆի «Օրագրերը»։ Պուշկինի մասին խոսվել է բարեկամաբար, երբեմն ներողամտորեն։ Ահա այն, տեսողության համար վնասակար մտերմությունը։ Բոլորին պարզ է, որ հանճարները պետք է ծանոթներ ունենան։ Բայց ով կհավատա, որ իր ծանոթը հանճար է։
Մատենագիտություն խմբագրել
- Сергей Довлатов. «Библиографическая справка». // Собрание сочинений: В 4 т. / А. Ю. Арьев. — СПб.: «Азбука», 1999. — Т. 2. — С. 489. — 496 с. — ISBN 5-267-00032-9
- Ольга Миронович. «Заповедник» в Заповеднике. К Довлатову «не зарастёт народная тропа». Газета «Аргументы и факты» во Пскове // pskov.aif.ru (17 июля 2014 года)
Բեմադրություններ խմբագրել
Որպես դիպլոմային ներկայացումներ «Արգելոց» վիպակը բազմիցս բեմադրվել է Բորիս Շչուկինի անվան թատերական ինստիտուտում 2010 թվականին, 2014-2015 թվականներին (ռեժ.՝ Ռոման Դրոբոտ) և 2016-2017 թվականներին (ռեժ.՝ Ռոդիոն Օվչիննիկով)։
Էկրանավորում խմբագրել
- 2018 – «Արգելոց», ռեժիսոր Աննա Մատիսոնի ռուսական գեղարվեստական ֆիլմը, որտեղ գլխավոր դերը կատարել է Սերգեյ Բեզռուկովը։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ «Вышел четвёртый перевод Довлатова на финский язык. — Сегодня состоится презентация перевода повести «Заповедник»» (ռուսերեն). Финская государственная телерадиокомпания «Yle» // yle.fi. 30 сентября 2016 года. Վերցված է 2016 թ․ հոկտեմբերի 4-ին.