Արա Երեցյան
Արա Երեցյան (փետրվարի 23, 1918, Կոստանդնուպոլիս - դեկտեմբերի 27, 2009, Վիեննա, Ավստրիա), հայ բժիշկ, մարդասեր։ 1981 թվականին դարձել է առաջինն այն 20 հայերից, որոնց անուններն ընդգրկված են «Աշխարհի արդարակյացների» ցանկում[2]։
 | |
|---|---|
| Ծնվել է | փետրվարի 23, 1918 |
| Ծննդավայր | Կոստանդնուպոլիս |
| Մահացել է | դեկտեմբերի 27, 2009 (91 տարեկան) |
| Մահվան վայր | Վիեննա, Ավստրիա |
| Քաղաքացիություն | .svg){kind=small} Հունգարիա և  Ավստրիա |
| Մասնագիտություն | մեկենաս |
| Զավակներ | Ara Jeretzian? |
| Պարգևներ | |
Կենսագրություն խմբագրել
Արա Երեցյանը ծնվել է 1918 թվականին Կոստանդնուպոլսում, հայկական ընտանիքում։ Այնուհետև ընտանիքի հետ գաղթել է Հունգարիա։ Տանը նրան կոչել են Գեորգի։ 1930-ականների սկզբին Երեցյանը միացել է «Խաչված նետեր» (Arrow Cross) կուսակցության երիտասարդական շարժմանը, սակայն դուրս է եկել կուսակցության շարքերից, քանի որ հավանություն չէր տալիս կուսակցության դաժան քաղաքականությանը ընդդեմ հրեաների։ Սկսել է զբաղվել դերձակությամբ։ 1944 թվականին Երեցյանը նշանակվել է Բուդապեշտի 6-րդ շրջանի քաղաքացիական պաշտպանության հրամանատար։ «Խաչված նետերի» կառավարման ընթացքում նա օգտագործել է իր դիրքը՝ փրկելու շատ հրեաների։ Շվեդիայի դեսպանատան հովհանու ներքո՝ Զիխի Յենո փողոցի թիվ 1 շենքի նկուղային հարկում Ֆերենց Վյոլգյեսիի հետ Երեցյանը հիվանդանոց է բացել, որտեղ վիրավոր քաղաքացիներն ու զինվորները բուժվել են անվճար։ Կլինիկայում աշխատում և իրենց ընտանիքների հետ ապրում էին հրեա բժիշկներ, որոնց Երեցյանը կեղծ արիական փաստաթղթեր էր տրամադրել։ Օգտագործելով իր հին կապերը «Խաչված նետեր» կուսակցությունում՝ նա թույլտվություն և արտոնագիր էր ստանում, ինչպես նաև կեղծ փաստաթղթեր ու կնիքներ՝ «իր» կլինիկայի համար սարքավորումներ և նյութեր պատվիրելու նպատակով։ Նա կարողացել է փրկել 440 հրեայի, այդ թվում՝ 40 բժշկի[2][3]։
1945 թվականի փետրվարի 13-ին, երբ Բուդապեշտը գրավվեց Խորհրդային բանակի կողմից, սկսեցին ձերբակալել նացիստներին և նրանց համագործակիցներին։ Քաղաքի ազատագրումից հետո Արա Երեցյանը նույնպես ձերբակալվեց և վեց ամիս անցկացրեց խորհրդային հետախուզական ծառայության կալանավայրում[4]։
|
Այնտեղ նա հանդիպեց ծագումով հայ մի բանտապանի, որը նրան խորհուրդ տվեց ոչ մի խոստովանություն չստորագրել։ Այսպիսով, բազմաթիվ կտտանքների ենթարկվելուց հետո, նա վերջապես ազատ արձակվեց։ - Արա Երեցյան կրտսեր[2]
|
|
1960-ականներին Երեցյանը հեռացել է Հունգարիայից և բնակություն հաստատել Վիեննայում[5]։
Պարգևներ խմբագրել
1981 թվականի փետրվարի 26-ին Յադ Վաշեմ թանգարան-ինստիտուտը ճանաչել է Արա Երեցյանին որպես «Աշխարհի արդարակյացներ»։
1982 թվականին Ավստրիայում Իսրայելի դեսպանն ու Հայ եկեղեցու եպիսկոպոսը Վիեննայի հայկական եկեղեցում տեղի ունեցած արարողության ժամանակ Արա Երեցյանին շնորհել են Յադ Վաշեմի հուշամեդալ[2]։
Մահ խմբագրել
Արա Երեցյանը մահացել է 2010 թվականի հունվարի 1-ին՝ 92 տարեկան հասակում։
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
- ↑ The Righteous Among the Nations Database
- ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Մարդասերները. Արա Երեցյան
- ↑ «Праведники народов мира». db.yadvashem.org. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
- ↑ «Ара Ерецян - Праведник народов мира». Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.
- ↑ «Արա Երեցյան». www.friends-of-armenia.org. Վերցված է 2016 թ․ դեկտեմբերի 12-ին.(չաշխատող հղում)