Ապալուզա
Ապալուզա (ռուս.՝ Аппалуза), ձիերի բծավոր ցեղատեսակ, որը բուծվել և տարածվել է ԱՄՆ-ում։
| Ապալուզա | |
|---|---|
 | |
| Տեսակ | ձիու ցեղատեսակ |
 Appaloosa Վիքիպահեստում | |
Ծագում խմբագրել
Այս ցեղատեսակը բուծվել է նե-պերսե հնդկացիական ցեղերի կողմից՝ խաչասերելով եվրոպացիների կողմից Ամերիկա ներմուծված իսպանական նվաճողների ձիերը։ Ցեղատեսակի առաջացման գործում կարևորվել են պտավոր ձիերը, որոնք 18-րդ դարում Եվրոպայում դուրս էին եկել նորաձևությունից և մասսայաբար արտահանվել են Ամերիկա։ Այդ ձիերի մի մասը հայտնվել է ազատության մեջ ու հնդկացիների ձեռքում[1]։ 1877 թվականին ռազմական պարտությունից և արգելաբնակավայրում վերաբնակեցվելուց հետո նե-պերսե ցեղախումբը կորցրել է 2000 ձի և ձիաբուծության ավանդույթները։ Ցեղատեսակը պահպանվել է փոքրաթիվ ձիասերների և 1938 թվականին հիմնադրված ակումբի շնորհիվ։
Ցեղատեսակի հատկություններ խմբագրել
Արտաքինից պտավոր ձիերի տեսքը կարող է լինել տարբեր, մուգ գույնի սպիտակ հետքերով կամ սպրտակ գույնի մուգ հետքերով։ Ի տարբերություն այլ ցեղատեսակների՝ խայտաբղետ գույն ունի ոչ միայն մազը, այլ նաև մաշկը։ Ունի բծավոր սմբակներ։ Հանգիստ վիճակում առաջին հայացքից աչքերի գույնը սպիտակ է։ Այդ առանձնահատկոիթյունը պայմանավորված է մուտանտ գենով։ Հասակը 14-16 թզաչափ է (142-163 սմ), քաշը՝450-600 կգ։ Ապպալուզան նրբագեղ է, բայց շատ ուժեղ և քրտնաջան, որը վկայում է նե-պերսեական պատերազմը։
Գենետիկորեն ապալուզան նախատրամադրված է ծիածանաբորբի, որը ոչ պատշաճ բուժման դեպքում կհանգեցնի կուրության[2]։
Ծանոթագրություն խմբագրել
- ↑ Bennett, Deb Conquerors: The Roots of New World Horsemanship. — 1st. — Solvang, California: Amigo Publications, 1998. — ISBN 978-0-9658533-0-9
- ↑ Sandmeyer, Lynne (2008 թ․ հուլիսի 28). «Equine Recurrent Uveitis (ERU)». The Appaloosa Project. Արխիվացված է օրիգինալից 2009 թ․ ապրիլի 26-ին. Վերցված է 2010 թ․ մարտի 21-ին.
Արտաքին հղումներ խմբագրել
 | Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ապալուզա» հոդվածին։ |