Անձրևորդեր
Անձրևորդ
Գիտական դասակարգում
Թագավորություն Կենդանիներ
Տիպ Օղակավոր որդեր
Դաս Սակավախոզաններ
Կարգ Megadrilacea
Ենթակարգ Անձրևորդեր
v. 8.0, 1996
Լատիներեն անվանում
Lumbricina
Ընտանիքներ


Դասակարգումը
Վիքիցեղերում


Պատկերներ
Վիքիպահեստում

ITIS 69069
NCBI 6391
EOL 2564863

Անձրևորդ (լատին․՝ Lumbricas terrestris), օղակավար որդերի տիպի սակավախոզանների դասի որդ։ Հայտնի է մոտ 1500 տեսակ։

Արտաքին կառուցվածք խմբագրել

Մարմինը (երկարությունը՝ 30-150 մմ) կազմված է 80-300 օղակից (մետամերներ)։ Գույնը բաց մոխրագույն է կամ կարմիր։ Մաշկը հարուստ է լորձային հյութ արտադրող գեղձային բջիջներով և մշտապես խոնավ է։ Շարժվում է խոզանների օգնությամբ, որոնք անզեն աչքով անտեսանելի են և տեղադրված են մարմնի հատվածների կողքերին։

Սննդառություն խմբագրել

Ապրում է խոնավ հողերում։ Գիշերային կյանք է վարում, ցերեկը դուրս է գալիս միայն ուժեղ անձրևից հետո (այստեղից էլ անվանումը)։ Սնվում է բուսական մնացորդներով, գոմաղբով և այլն։

Բազմացում և զարգացում խմբագրել

Երկսեռ է, բազմանում է կոկոնի առաջացմամբ, որի ներսում ձվաբջիջը բեղմնավորվում է։

Արյունատար համակարգը փակ է։ Անձրևորդը իր շարժումներով փխրեցնում է հողը, նպաստում բուսական մնացորդների քայքայմանը։ Վնասակար է. խոզերի թոքաճիճվային հիվանդությունների փոխանցող է։

Այսօր հայտնի են մոտ 3500 տեսակներ։ Մարմնի առջևում գտնվում է մուգ գույնի լորձային հաստացում՝ գոտի, որը մասնակցում է բազմացմանը։ Այն հերմաֆրոդիտ կենդանի է։

Բեղմնավորումը խմբագրել

Նրանց բեղմնավորումը իրականացվում է խաչաձև եղանակով։ Երկու որդեր փոխանակում են իրենց սերմնահեղուկները, այնուհետև որդերի հեռանում են միմյանցից։ Որդերից յուրաքանչյուրի գոտու վրա սկսում է լորձ արտադրվել, առաջանում է կցորդ։ Կցորդի մեջ են ընկնում ձվաբջիջները և սերմնահեղուկը, տեղի է ունենում բեղմնավորում։ Բեղմնավորված ձվերով կցորդը, դուրս ընկնելով մարմնից, կարծրանում և վերածվում է բոժոժի, որտեղ էլ զարգանում են ձվերը։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 1, էջ 428  
Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական տարբերակը վերցված է Հայաստանի բնաշխարհ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։