Անիտտաս (հեթ.՝ mA-ni-it-ta[š] կամ mA-ni-ta, ծննդյան թվականն անհայտ - մ.թ.ա. 1750), Կուսսար քաղաք-պետության թագավոր-կառավարիչ[1], Հեթական պետության հիմնադիր թագավոր[1] մ.թ.ա. 1790/1770[2] - մ.թ.ա. 1750 թվականներին։ Կուսսարի Պիթհանաս թագավորի որդին և հաջորդը[2]։

Անիտտաս[1]
հեթ.՝ mA-ni-it-ta[š] կամ mA-ni-ta
Կուսսարի թագավոր-կառավարիչ[1]
Անիտտաս թագավորի բրոնզե դաշույնը, որն ունի գրություն՝ «[սեփականություն] Անիտտասի պալատի, թագավորի»։ Ասորական առևտրային գաղութների ժամանակաշրջան, մ.թ.ա. 18-րդ դար, Անատոլիական քաղաքակրթությունների թանգարան, Անկարա, Թուրքիա։
Իշխանությունմ.թ.ա. 1790/1770[2] - մ.թ.ա. 1750
Թագադրումմ.թ.ա. 1790
ՏիտղոսներՀեթական պետության հիմնադիր թագավոր[1]
Ծնվել է՝մ.թ.ա. 17-րդ դար
ԾննդավայրԿուսսար
Մահացել է՝մ.թ.ա. 1750
Կուսսար
գերիշխան
ՀայրՊիթհանաս
ԵրեխաներՊերուվա և Թութհալիաս

Հեթական թագավորության առաջացումը խմբագրել

Մ.թ.ա. 18-րդ դարի կեսերին կենտրոնական Փոքր Ասիայում գերիշխող է դառնում Կուսսար քաղաք-պետության կառավարիչ Անիտտասը, որը հեթական պետության իրական հիմնադիրն է։ Սակայն հեթերը իրենց թագավորական տան և Հեթական պետության հզորության հիմնադիր համարում էին Լապառնասին (կամ Տապառնաս, որն իշխել է, հավանաբար մ.թ.ա. 17-րդ դարում)[1]։ Անիտտասը մոտավորապես մ.թ.ա. 18-րդ դարի առաջին կեսին միավորել է հեթերի քաղաք-պետությունները և ստեղծել Հեթական թագավորությունը[3]։

Տես նաև խմբագրել

Նախորդող
Պիթհանաս
Կուսսարի թագավոր
Անիտտաս, գահակից Պերուվա

մ.թ.ա. 1790-1750
Հաջորդող
Թութհալիաս

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 «Հայ Ժողովրդի Պատմություն», Հ. 1., Խմբ.` Աղայան Է. Բ., Առաքելյան Բ. Ն., Գալոյան Գ. Ա., Երեմյան Ս. Տ., Խաչիկյան Լ. Ս., Հակոբյան Ա. Մ., Հովհաննիսյան Ա. Գ., Ներսիսյան Մ. Գ.: ՀՍՍՀ ԳԱ Պատմության ին-տ. Երևան։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1971 ., էջ 176
  2. 2,0 2,1 2,2 «Հեթա-Լուվիական պետություններ՝ Կուսսար (Կուշշար)». Արխիվացված օրիգինալից 2010 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Վերցված է 2010 թ․ հոկտեմբերի 17-ին. Քաղվածելու սխալ՝ Սխալ <ref> թեգ. «web.archive.org» անվանումը սահմանվել է մի քանի անգամ, սակայն տարբեր բովանդակությամբ:
  3. «Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», Թ.Խ. Հակոբյան, Ստ.Տ. Մելիք-Բախշյան, Հ.Խ. Բարսեղյան։ Երեւանի Համալսարանի Հրատարակչություն, Երեւան, 1991, Հատոր 3, Ցուցակ 1, Էջ 282

Աղբյուրներ խմբագրել

  • «Հայ Ժողովրդի Պատմություն», Հ. 1., Խմբ.` Աղայան Է. Բ., Առաքելյան Բ. Ն., Գալոյան Գ. Ա., Երեմյան Ս. Տ., Խաչիկյան Լ. Ս., Հակոբյան Ա. Մ., Հովհաննիսյան Ա. Գ., Ներսիսյան Մ. Գ.: ՀՍՍՀ ԳԱ Պատմության ին-տ. Երևան։ ՀՍՍՀ ԳԱ հրատ., 1971 ., էջ 176
  • «Հայաստանի եւ հարակից շրջանների տեղանունների բառարան», Թ.Խ. Հակոբյան, Ստ.Տ. Մելիք-Բախշյան, Հ.Խ. Բարսեղյան։ Երեւանի Համալսարանի Հրատարակչություն, Երեւան, 1991, Հատոր 3, Ցուցակ 1, Էջ 282

Արտաքին հղումներ խմբագրել