Անա Մարիա Մատուտե

Անա Մարիա Մատուտե; իսպ.՝ Ana María Matute
Ծննդյան անուն	իսպ.՝ Ana María Matute Ausejo
Ծնվել է	հուլիսի 26, 1925
Ծննդավայր	Մադրիդ, Իսպանիա
Վախճանվել է	հունիսի 25, 2014 (88 տարեկան)
Վախճանի վայր	Բարսելոնա, Իսպանիա
Գերեզման	Montjuïc Cemetery
Մասնագիտություն	վիպասան, գրող և մանկագիր
Լեզու	իսպաներեն
Քաղաքացիություն	Իսպանիա
Ժանրեր	պոեզիա և վեպ
Գրական ուղղություններ	50-ականների սերունդ
Ուշագրավ աշխատանքներ	Los Mercaderes?, Q5405967? և Olvidado rey Gudú?
Անդամակցություն	Ohio Society of New York?
Պարգևներ	; Ֆաստենրատի մրցանակ Café Gijón Award? Նադալի մրցանակ «Մոլորակ» մրցանակ Spanish National Children and Youth Literature Award? Ալկալա քաղաքի մրցանակ և Իսպանական գրականության ազգային մրցանակ
Ամուսին	Ramón Eugenio de Goicoechea López?
Զավակներ	Juan Pablo Goicoechea Matute?
	Ana María Matute Վիքիպահեստում

Անա Մարիա Մատուտե (իսպ.՝ Ana María Matute, հուլիսի 26, 1925(1925-07-26)^[1], Մադրիդ, Իսպանիա^[2] - հունիսի 25, 2014(2014-06-25)^[3]^[4]^[5], Բարսելոնա, Իսպանիա^[2]), իսպանացի գրող, «50-ական թվականների սերունդ»։

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է Բարսելոնայում, անձրևանոցների արտադրության գործարանի տիրոջ՝ Ֆակունդո Մատուտեի (իսպ.՝ Facundo Matute) ընտանիքում հինգ երեխաներից երկրորդն էր։

Երբ ութ տարեկանում աղջիկը կյանքի և մահվան եզրին էր՝ երիկամը խոցած վարակի պատճառով, տատն ու պապը նրան վերականգնման համար տեղափոխեցին Մանսիլիա դե լա Սերրա՝ Լոգրանոյի հարավ-արևմտյան մասում գտնվող փոքրիկ քաղաք։ Հետագայում գրողի որոշ ստեղծագործություններում գործողությունների վայրը նման տեղանք կլինի։

Ութ տարեկանում ես հիվանդացել եմ, և ինձ ուղարկել են գյուղ՝ տատիկ-պապիկի մոտ։ Նրանց հետ ապրել եմ գրեթե մի ամբողջ տարի։ Կարծում եմ, որ այդ ժամանակը ինձ համար որոշիչ էր։ Այն շատ խորը մխրճվել է հիշողությանս մեջ, և ես մուտք գործեցի մի աշխարհ, որը երբեք չեմ մոռացել։ Կաստիլական գյուղի մարդիկ … կյանքի համար նրանց դաժան պայքարը ինձ համար առաջին անգամ էր բացվել։ Ես ցանկացա դպրոց գնալ գյուղի երեխաների հետ և հասա դրան

- Անա Մարիա Մատուտե

:

Երբ նա տասը տարեկան էր, քաղաքացիական պատերազմ սկսվեց, որը մեծ ազդեցություն է գործել ապագա գրողի աշխարհայացքի ձևավորման վրա, նա ականատես է դարձել ոչ միայն երկու կողմերի միջև ընթացող պայքարին, այլև յուրաքանչյուր բնակչի մեջ աճող ներքին ագրեսիային^[8]։

1952 թվականի նոյեմբերի 17-ին Անա Մարիա Մատուտեն ամուսնացել է գրող Ռամոն Էուխենիո դե Գոյկոեչեյի (իսպ.՝ Ramon Eugenio de Goicoechea) հետ։ Շուտով ծնվել է նրանց որդին՝ Խուան Պաբլոն, որին Անան նվիրել է մի շարք մանկական պատմվածքներ։ 1965 թվականին ամուսինները բաժանվել են, և այդ ժամանակների օրենքի համաձայն՝ նրան արգելված էր տեսնել որդուն։

Մահացել է 2014 թվականի հունիսի 25-ին, Բարսելոնայի հիվանդանոցում, կարդիոռեսպիրատոր ճգնաժամից հետո^[9]։

Թաղված է Մոնժուիկի գերեզմանոցում (կատ.՝ Cementiri de Montjuïc) Բարսելոնայում։

Հիմնական ստեղծագործություններ խմբագրել

Վեպեր խմբագրել

Los abel. — Barcelona: Destino, 1948 - Նադալի մրցանակի կարճ ցանկում
Fiesta al Noroeste. — Madrid: Afrodisio Aguado, 1953 - «Premio Café Gijón» մրցանակ
Маленький театр / Pequeño teatro. — Barcelona: Planeta, 1954
En esta tierra. — Barcelona: Éxito, 1955
Los hijos muertos. — Barcelona: Planeta, 1958 - Քննադատների մրցանակ (իսպ.՝ Premio de la Crítica de narrativa castellana) և գրականության ազգային մրցանակ (իսպ.՝ Premio Nacional de Narrativa)
Primera memoria. — Barcelona: Destino, 1960 - Նադալի մրցանակ Algunos muchachos. — Barcelona: Destino, 1964.
Los soldados lloran de noche. - Barcelona: Destino, 1964
La trampa. — Barcelona: Destino, 1969
La torre vigía. — Barcelona: Lumen S.A., 1971
Luciérnagas. — Barcelona: Destino, 1993
Olvidado rey Gudú. - Madrid: Espasa Calpé, 1996
Aranmanoth. — Madrid: Espasa Calpé, 2000
Paraíso inhabitado. — Madrid: Espasa Calpé, 2010

Պատմվածների ժողովածու խմբագրել

El tiempo / «Ժամանակ» (1957)
El arrepentido / «Զղջացողը» (1961)
A la mitad del camino / «Ճանապարհի կեսին» (1961)
Historia de la Artámila / «Արտամիլայի պատմությունները» (1961)
El río / Գետը (1963)
«Տարօրինակ տղաները» (1968)

Ճանաչում խմբագրել

«Մոլորակ» հրատարակչության մրցանակ (1954):
Նադալի մրցանակ՝ 1959 թվական։
Իսպաներենի թագավորական ակադեմիայի անդամ (1996, (Ակադեմիայի երերքարյուր տարվա պատմության մեջ՝ երրորդ կինըերրորդ կինը)։
Միգել դե Սերվանտեսի մրցանակ (2010, ինչպես նաև երրորդ կինը՝ ով արժանացել է իսպանալեզու գրականության այդ գլխավոր մրցանակին)։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

↑ ^1,0 ^1,1 The Washington Post / S. Buzbee — Washington: Fred Ryan, 1877. — ISSN 0190-8286; 2641-9599
↑ ^2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #118782592 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.
↑ ^3,0 ^3,1 ^3,2 Encyclopædia Britannica
↑ ^4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.
↑ ^5,0 ^5,1 ^5,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.
↑ http://www.gencat.cat/presidencia/creusantjordi/2009/cat/
↑ https://es.wikipedia.org/wiki/Premio_Nacional_de_las_Letras_Espa%C3%B1olas
↑ Paredes-Méndez M. F., Harpring M., Ballesteros J. Voces de España: antologia literaria. — Boston, MA: Thompson Heinle, 2005.
↑ Վախճանվել է իսպամացի գրող Անա Մարիա Մատուտեն

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Պաշտոնական կայք. (իսպ.) — (Ստուգված է 2 Մարտի 2011).

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անա Մարիա Մատուտե» հոդվածին։

[_051d09a73be94a67-1] 1,0 ^1,1 The Washington Post / S. Buzbee — Washington: Fred Ryan, 1877. — ISSN 0190-8286; 2641-9599

[_b128cc7e242e32ff-2] 2,0 ^2,1 ^2,2 ^2,3 ^2,4 ^2,5 Deutsche Nationalbibliothek Record #118782592 // Gemeinsame Normdatei (գերմ.) — 2012—2016.

[_301d98cc555db852-3] 3,0 ^3,1 ^3,2 Encyclopædia Britannica

[_6ffb3683f701b46b-4] 4,0 ^4,1 ^4,2 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr (ֆր.): տվյալների բաց շտեմարան — 2011.

[_aee209f63134d972-5] 5,0 ^5,1 ^5,2 Gran Enciclopèdia Catalana (կատ.) — Grup Enciclopèdia, 1968.

[_fc49cdbb01eb3eb7-6] ttp://www.gencat.cat/presidencia/creusantjordi/2009/cat/

[_8ece6b93a8c69575-7] ttps://es.wikipedia.org/wiki/Premio_Nacional_de_las_Letras_Espa%C3%B1olas

[8] Paredes-Méndez M. F., Harpring M., Ballesteros J. Voces de España: antologia literaria. — Boston, MA: Thompson Heinle, 2005.

[9] Վախճանվել է իսպամացի գրող Անա Մարիա Մատուտեն

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]