Անատոլի Կիրիլի Կինախ (ուկրաիներեն՝ Анатолій Кирилович Кінах; օգոստոսի 4, 1954(1954-08-04)[1][2], Brătușeni, Edineț District, Մոլդովա), Ուկրաինայի քաղաքական և պետական գործիչ, ղեկավար Ուկրաինայի արդյունաբերողների և գործարարների միության (ՈՒԱԳՄ), 1997 թվականից Ուկրաինայի ժողովրդական պատգամավոր 1-ին և 3-7 գումարումների[3], էկոնոմիկայի նախարար (2007), անվտանգության խորհրդի քարտուղար (2005-2006), Ուկրաինայի վարչապետ (2001-2002)։

Անատոլի Կինախ
 
Կուսակցություն՝ Party of Industrialists and Entrepreneurs of Ukraine? և Շրջանների կուսակցություն
Կրթություն՝ Սանկտ Պետերբուրգի ծովային տեխնիկական համալսարան
Մասնագիտություն՝ քաղաքական գործիչ
Ծննդյան օր օգոստոսի 4, 1954(1954-08-04)[1][2] (69 տարեկան)
Ծննդավայր Brătușeni, Edineț District, Մոլդովա
Քաղաքացիություն  ԽՍՀՄ և  Ուկրաինա
 
Կայք՝ kinakh.com.ua
 
Ինքնագիր Изображение автографа
 
Պարգևներ
«Վաստակի համար» ІІІ աստիճանի շքանշան (Ուկրաինա) Իշխան Յարոսլավ Իմաստունի շքանշան Ուկրաինայի անկախության 25-րդ տարելիցի հոբելյանական մեդալ Իշխան Յարոսլավ Իմաստունի 4-րդ աստիճանի շքանշան Իշխան Յարոսլավ Իմաստունի 5-րդ աստիճանի շքանշան և «Լիտվային մատուցած ծառայությունների համար» շքանշան

Կենսագրություն խմբագրել

Ծնվել է Մոլդովայի Ուկրաինական գյուղում, բանվորի և կոլխոզնիցայի ընտանիքում[4], ուկրաինացի[3][5]։

Կրթություն խմբագրել

1972 թվականին ընդունվել Է Լենինգրադի Միջին մասնագիտական տեխնիկական ուսումնարան[6], որն ավարտել է կարմիր դիպլոմով։

Ավարտել է Լենինգրադի նավաշինարարական ինստիտուտը (1978), ինժեներ-նավաշինարար։ Եղել է ինստիտուտի բռնցքամարտի չեմպիոն[7]։

Կարիերա խմբագրել

Ավարտելուց հետո  մինչ ինստիտուտի աշխատանքի բաշխումը աշխատել է Տալլինի նավաշինարան (7-րդ ռազմական) գործարանում դոկովի վարպետ։ 1981 թվականին տեղափոխվել է Նիկոլաև, որտեղ աշխատել է «Օկեան» նավաշինական գործարանում որպես վարպետ, ավագ վարպետ, տեղակալ, 1988 թվականից արտադրության պետ[4]։

Քաղաքական գործունեություն խմբագրել

1989 թվականին դարձել է Խորհրդային Միության կոմունիստական կուսակցություն անդամության թեկնածու։ Ընտրվել է աշխատանքային կոլեկտիվի խորհրդի նախագահ և 1990 թվականին ձեռնարկության կոլեկտիվի կողմից առաջադրվել է ժողովրդական պատգամավորների թեկնածու[8]։

1990 թվականի ապրիլից ընտրվել է Ուկրաինայի Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետության Գերագույն խորհրդի XII գումարման 284-րդ շրջանում (Նիկոլաև)։ Անդամակցել Է «Դեմոկրատական պլատֆորմին», իսկ դրա հիման վրա Ուկրաինայի ժողովրդավարական վերածննդի կուսակցության կազմավորումից հետո մտել է նրա խորհրդարանական խմբակցություն (բայց ոչ կուսակցության մեջ) և ընդդիմադիր խորհրդարանական «Նարոդնա Ռադա» դաշինք[6]։ 1990-1992 թվականներին աշխատել է տնտեսական բարեփոխումների հարցերով խորհրդարանական հանձնաժողովում։ 1992 թվականի փետրվարին անդամակցել է «Նովա Ուկրաինա» պատգամավորական միավորմանը, որը ստեղծվել է Վլադիմիր Լանովոյի բարեփոխումներին աջակցելու պաշտոնական նպատակով[6]։ Պատգամավորական լիազորությունները վայր դրեց 1992 թվականի հունիսի 18-ին[6]։

1992 թվականի մարտից մինչև 1995 թվականի փետրվար Ուկրաինայի նախագահի ներկայացուցիչ Լ. Կրավչուկան Նիկոլաևի շրջանում[4]։ 1994 թվականի գարնանը ընտրվել է Նիկոլաևի մարզային խորհրդի պատգամավոր, իսկ 1994 թվականի հունիսի 26-ին ընտրվել է մարզխորհրդի նախագահ, որն այդ ժամանակ ընտրվում էր ուղղակի ժողովրդական քվեարկությամբ՝ ստանալով ընտրողների ձայների ավելի քան 70 տոկոսը[6][8][9]

1995 թվականի հուլիսի 3-ին Կուչմայի նախագահի հրամանագրով նշանակվել է փոխվարչապետ Եվգենի Մարչուկի կառավարությունում արդյունաբերական քաղաքականության հարցերով։ Մարչուկի հրաժարականից հետո 1996 թվականի մայիսի վերջին չորս ամսվա ընթացքում մնացել էր փոխվարչապետի պաշտոնակատար Պավել Լազարենկոն։ 1996 թվականի սեպտեմբերի 21-ին ազատվել է այդ պաշտոնից և նշանակվել նախագահի արդյունաբերական քաղաքականության հարցերով արտահաստիքային խորհրդական (1996-2000), Ուկրաինայի նախագահի բարձրագույն տնտեսական խորհրդի անդամ (1997 թվականի հուլիսից)։

23-24 փետրվարի 1996 թվականին մասնակցել է կենտոնամենտալ ուժերի միավորման համագումարին, որի հիման վրա ՈւԺՎԿ-ի և «Նովա Ուկրաինա» միավորման մասի հիման վրա ստեղծվել է ժողովրդական ժողովրդավարական կուսակցություն (ԱԴԿ), անդամակցել է նրան, ընտրվել է նրա ղեկավարության անդամ։ Մինչև 2000 թվականը եղել է Ազգային-Դեմոկրատական Կուսակցության քաղխորհրդի անդամ և տնտեսագիտության քարտուղար։

1996 թվականի հոկտեմբերից Ուկրաինայի արդյունաբերողների և գործարարների միության նախագահն է։

1998 թվականին ընտրվել է Գերագույն Ռադայի պատգամավոր Նիկոլաևսկի մարզի ընտրատարածքներից մեկով։ Գրանցվել է նաև թիվ 5 կուսակցության ցուցակում ԱԴԿ։ Գրանցվել է ԱԴԿ-ի խմբակցությունում։ Լիազորությունները վայր դրեց 2001 թվականի հոկտեմբերի 4-ին։ Արդյունաբերական քաղաքականության հարցերով կոմիտեի նախագահ (Հուլիս 1998-փետրվար 2000)։

1999 թվականի մայիսին ԱԴԿ-ի համագումարում հանդես է եկել կուսակցության կողմից Լեոնիդ Կուչմայի թեկնածությանը սատարելու օգտին նախագահական ընտրություններում[6]։

1999 թվականի օգոստոսին նշանակվել է տեղ-ի հարցերով առաջին փոխվարչապետ Վալերի Պուստովոյտենկոյի կառավարությունում (մինչև 2000 թվականը)։

2000 թվականի փետրվարին գլխավորել Է Ուկրաինայի արդյունաբերողների և գործարարների կուսակցությունը։

20 մայիսի 2001 21 նոյեմբերի 2002-Ուկրաինայի վարչապետ։

2002 թվականի մարտին խորհրդարան է անցել Հանուն միասնական Ուկրաինայի ընտրական դաշինքի կազմում, սակայն հրաժարվել է պատգամավորությունից՝ մնալով վարչապետ։

2003 թվականից գլխավորել Է Ուկրաինայի գործատուների ֆեդերացիան։

Առաջադրել է իր թեկնածությունը 2004 թվականի նախագահական ընտրություններում՝ ստանալով ձայների 0,93 տոկոսը։ Ընտրությունների առաջին փուլից հետո պաշտպանել է թեկնածու Վիկտոր Յուշչենկոյին։

2005 թվականի փետրվարից մինչև սեպտեմբեր Ուկրաինայի առաջին փոխվարչապետ (Յուլիա Տիմոշենկոյի կառավարությունում)։

2005 թվականի սեպտեմբերի 27-ից՝ ազգային անվտանգության և պաշտպանության խորհրդի քարտուղար։ 2006 թվականի մայիսին հրաժարական է տվել ժողովրդական պատգամավոր ընտրվելու կապակցությամբ։

2006 թվականի խորհրդարանական ընտրություններին Ուկրաինայի արդյունաբերողների և գործարարների կուսակցությունը մասնակցել է «Մեր Ուկրաինան» կոալիցիայի կազմում, Կինախը դաշինքի ընտրական ցուցակում թիվ 2-ն էր։

2006 թվականի հունիսից մինչև 2007 թվականի ապրիլը Ուկրաինայի ժողովրդական պատգամավոր, Ուկրաինայի Գերագույն Ռադայի ազգային անվտանգության և պաշտպանության հարցերով կոմիտեի նախագահ։

2007 թվականի մարտին իր պատգամավորական խմբի հետ դուրս եկավ Մեր Ուկրաինան խմբակցությունից, նշանակվեց Վիկտոր Յանուկովիչի կառավարությունում էկոնոմիկայի նախարար։

2007 թվականի նոյեմբերից Ուկրաինայի VI գումարման Ժողովրդական պատգամավոր է ընտրվել Ռեգիոնների կուսակցության (№ 53) ցուցակով։

2010 թվականի մարտի 11-ից մինչև 2014 թվականի փետրվար Ուկրաինայի նախագահի արտահաստիքային խորհրդականը[10]։

 
Անատոլի Կինախը Ուկրաինայի Գերագույն ռադայում

2012 թվականի դեկտեմբերից Ուկրաինայի VII գումարման Ժողովրդական պատգամավոր է ընտրվել Ռեգիոնների կուսակցության (№59) ցուցակով։ 2014 թվականի փետրվարի 22-ին դուրս է եկել Ռեգիոնների կուսակցության խմբակցությունից։

2014 թվականի ընտրություններում թեկնածուն ինքնաառաջադրված է մեծամասնական ընտրատարածքից Նիկոլաևում։

Ապրում է Կիևում 1995 թվականից, մինչ այդ 1981 թվականից ապրել է Նիկոլաևում[11]։ Տնտեսական կիբեռնետիկայի ակադեմիայի ակադեմիկոս[3]։

Ընտանիք խմբագրել

Կինը Մարինա Վլադիմիրովնան (ծնված 1960 թվականին) լրագրող է։ Երեք դուստր (երկու ավագները՝ ամուսինների մյուս ամուսնությունից[12]): Ավագ Նատալյա Կովալկոն (Չաուսովա) (ծնված 1980 թվականին) իրավաբան է, իրավաբանական գիտությունների թեկնածու։ Զոյա Կինախ-Կուզմենկոյի (Չաուսովա) կրտսեր դուստրը (ծնված 1984 թվականի) լեզվաբան է, սովորում է լեզուներ։ Փոքր Սոֆիա (ծնված 2000 թվականի) աշակերտուհի է։ Երկու թոռնուհիներ Մաշան և Ժենյան և թոռները Միխայիլ 2012-ը[13] և Վենիամին։

Մրցանակներ խմբագրել

  • «Արժանիքների համար» 3-րդ աստիճանի շքանշան (2011 թվական)[14]
  • Իշխան Յարոսլավ Իմաստունի IV աստիճանի շքանշան (2007 թվական)[15]
  • Իշխան Յարոսլավ Իմաստունի V աստիճանի շքանշան (2004 թվական)[16]
  • «Լիտվային մատուցած ծառայությունների համար» շքանշանի հրամանատար (10 հունվարի 2006 թվական)[17]
  • Ուկրաինայի անկախության 25 տարի հոբելյանական մեդալ

Պետր Մոգիլի անվան Նիկոլաևի պետկան հւմանիտար համալսարանի պատվավոր պրոֆեսորի կոչում։

Ծանոթագրություններ խմբագրել

  1. 1,0 1,1 Բրոքհաուզի հանրագիտարան (գերմ.)
  2. 2,0 2,1 Munzinger Personen (գերմ.)
  3. 3,0 3,1 3,2 «Довідка: Кінах Анатолій Кирилович». Արխիվացված օրիգինալից 2020 թ․ հուլիսի 22-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 28-ին.
  4. 4,0 4,1 4,2 «Миколаївська область : Кинах Анатолій Кирилович». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 18-ին.
  5. Анатолій Кінах
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 6,5 «Кинах Анатолий Кириллович | УРА-Досье - УРА-Информ». Արխիվացված է օրիգինալից 2015 թ․ ապրիլի 2-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 18-ին.
  7. Анатолий Кинах. Сумасшедший папа - Новости Украины - From-UA
  8. 8,0 8,1 «Архивированная копия». Արխիվացված է օրիգինալից 2013 թ․ հուլիսի 27-ին. Վերցված է 2014 թ․ սեպտեմբերի 28-ին.
  9. «Скользкий промышленник. Какими стимулами руководствуется в своих действиях Анатолий Кинах? | Четверта влада». Արխիվացված է օրիգինալից 2016 թ․ մարտի 4-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 18-ին.
  10. «Указ Президента Украины № 343/2010 «О назначении А.Кинаха Советником Президента Украины»». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հունվարի 28-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 18-ին.
  11. «Вечерний Николаев газета Николаев Украина ИНТЕРВЬЮ "ВН" - Анатолий Кинах: «Не могу оставаться сторонним наблюдателем»». Արխիվացված է օրիգինալից 2014 թ․ հոկտեմբերի 19-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 18-ին.
  12. Первый вице-премьер Анатолий Кинах. Неофициальная биография | Украинская правда
  13. Анатолий Кинах: «Наконец-то у меня появился партнер для рыбалки!» - Газета «ФАКТЫ и комментарии»
  14. «Указ Президента Украины № 845/2011 от 23 августа 2011 года «О награждении государственными наградами Украины по случаю 20-й годовщины независимости Украины»». Արխիվացված է օրիգինալից 2012 թ․ հունիսի 18-ին. Վերցված է 2021 թ․ օգոստոսի 18-ին.
  15. «Ющенко продолжает всех награждать орденами». Արխիվացված է օրիգինալից 2008 թ․ օգոստոսի 22-ին. Վերցված է 2009 թ․ հուլիսի 29-ին.
  16. А. Кинах награждён орденом князя Ярослава Мудрого V степени
  17. Указ Президента Литвы от 10 января 2006 года № 491

Աղբյուրներ և գրականություն խմբագրել

Գրականություն խմբագրել

  • Л. В. Губерський. Кінах Анатолій Кирилович // Українська дипломатична енциклопедія: У 2-х т. /Редкол.:Л. В. Губерський (голова) та ін. — К: Знання України, 2004 — Т.1 — 760с. ISBN 966-316-039-X
  • В. Головко. Кінах Анатолій Кирилович // Політична енциклопедія. Редкол.: Ю. Левенець (голова), Ю. Шаповал (заст. голови) та ін. — К.: Парламентське видавництво, 2011. — с.330 ISBN 978-966-611-818-2

Արտաքին հղումներ խմբագրել

Նախորդող՝
Վիկտոր Յուշչենկո
Ուկրաինայի վարչապետ
 

2001 թվականի մայիսի 29 2002 թվականի նոյեմբերի 21
Հաջորդող՝
Վիկտոր Յանուկովիչ
Նախորդող՝
Վլադիմիր Մակուխա
Ուկրաինայի էկոնոմիկայի նախարար
 

2007 թվականի մարտի 21, դեկտեմբերի 18
Հաջորդող՝
Բոգդան Դանիլիշին
 Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անատոլի Կինախ» հոդվածին։