Ալեքսեյ Հեքիմյան
Հեքիմյան Ալեքսեյ Գուրգենի (մայիսի 10, 1927, Բաքու, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ - ապրիլի 24, 1982, Մոսկվա, ԽՍՀՄ), խորհրդային ներքին ծառայության գեներալ-մայոր (1972), երգահան։ Դաղստանի (1973) և ՀԽՍՀ (1981) արվեստների վաստակավոր գործիչ։
| Ալեքսեյ Հեքիմյան | |
|---|---|
 | |
| Հիմնական տվյալներ | |
| Բնօրինակ անուն | Հեքիմյան Ալեքսեյ Գուրգենի |
| Ծնվել է | մայիսի 10, 1927 Բաքու, ԱԽՖՍՀ, ԽՍՀՄ |
| Երկիր |  ԽՍՀՄ |
| Մահացել է | ապրիլի 24, 1982 (54 տարեկան) Մոսկվա, ԽՍՀՄ |
| Ժանրեր | փոփ |
| Մասնագիտություն | Կոմպոզիտոր |
| Պարգևներ |             և  |
| Կայք | Կայք |
Կրթություն խմբագրել
1941 թվականին ավարտել է Երևանի Ս. Սպենդիարյանի անվան երաժշտական դպրոցի ջութակի բաժինը, 1943 թվականին՝ Երևանի Վ. Մայակովսկու անվան միջնակարգ դպրոցը, 1955 թվականին՝ ԽՍՀՄ ՆԳՆ բարձրագույն դպրոցը։
Գործունեություն խմբագրել
1942-1946 թվականներին եղել է Անդրկովկասյան երկաթուղու Երևանի բաժանմունքի էլեկտրիկ, ապա՝ մեխանիկ։ 1946 թվականին ծառայության է անցել ԽՍՀՄ ներքին գործերի նախարարության համակարգում։ 1955-1970 թվականներին եղել է Սերպուխովո քաղաքի ներքին գործերի բաժնի պետ, Մոսկվայի մարզի քրեական հետախուզության պետի տեղակալ, ապա՝ պետ, 1970-1973 թվականներին՝ Մոսկվայի մարզային խորհրդի գործկոմի ներքին գործերի վարչության պետի տեղակալ։ Գրել է ժողովրդական-քաղաքային ոճի ավելի քան 300 երգ։ 1957 թվականին երիտասարդության համաշխարհային փառատոնում նրա երգն արժանացել է ուշադրության, իսկ 1961 թվականին՝ շահել առաջին կարգի մրցանակ։ 1982 թվականին «Գարուն է գալիս» երգի համար նրան շնորհվել է առաջին մրցանակ։ Առավել հայտնի են՝ «Բարի արագիլ», «Կռունկ, բարով դառնաս», «Երգիր ինձ համար», «Ղարաբաղի եղնիկ», «Իմ Հայաստան», «Ղարաբաղ» երգերը։ Հեքիմյանի անունով է կոչվել Երևանի թիվ 13 երաժշտական դպրոցը։
Երգեր ուկրաիներենով խմբագրել
Երբ 20-րդ դարի 70-ականներին Վոլոդիմիր Իվասյուկի երգերը լսվում էին ամբողջ Խորհրդային Միությունում, կոմպոզիտորների շրջանում տարածված դարձավ ուկրաիներեն լեզվով երգեր գրելը։ Իվասյուկի շնորհիվ այն ժամանակ ուկրաինական գեղեցիկ երգ գրելը համամիութենական ժողովրդականության 100% երաշխիք էր։ Այսպիսով, Իվասյուկի ստեղծագործության ազդեցության տակ, Հեքիմյանը ուկրաիներեն գրել է մի քանի սիրված երգեր, քանի որ համարում է, որ դրանք երաշխիք կլինեն, որ դրանք երգելու են Միության ամբողջ տնային տնտեսուհիները։
Եվ ոգին ու ուկրաինական մեղեդին զգալու համար Յուրի Ռիբչինսկու միջոցով նա որոշեց հանդիպել Վոլոդիմիր Իվասյուկին, որին շատ բարձր էր գնահատում։ Նա նվագեց իր մեղեդիները, գտավ բանաստեղծներ, ովքեր բառեր էին գրում, և խնդրեց Վ. Իվասյուկին գտնել իրենց համար կատարող։ Վոլոդիմիրը ուրախ էր օգնել և խորհուրդ տվեց ժամանակի լավագույն ուկրաինական խմբերից մեկին ՝ VIA Arnica- ին։ Իսկ 1975-ին նրանք ձայնագրեցին չորս երգերից բաղկացած փոքրիկ ալբոմ ՝ «Sunny Rain», «Cherry Sopilka», «Katerina» և «Long Road»: Որպես հայ ՝ գեներալ-մայոր Էքիմյանը այնքան էր տարվել ուկրաինական մշակույթի մեջ, որ երբ այս ռեկորդը գրանցվեց Կիեւում, նա դրան եկավ ուկրաինական ասեղնագործ վերնաշապիկով։
Երբ 1979-ին Վ. Իվասյուկի ստեղծագործության ընկերը և երկրպագուն Օլեկսի Եկիմյանը, ով այդ ժամանակ աշխատում էր որպես Մոսկվայի քրեական հետաքննության վարչության պետ, իմացավ ուկրաինացի կոմպոզիտորի մահվան մասին, նա փորձեց պարզել դրա իրական պատճառը։ նրա մահը, քանի որ նա չէր հավատում Իվասյուկի ինքնասպանության վարկածին։ Բայց նույնիսկ նա, այդ ժամանակ գեներալ-մայորը, ոչինչ չկարողացավ պարզել։
Պարգևներ խմբագրել
- ԽՍՀՄ ներքին ծառայության գեներալ-մայոր, 1972
- ԽՍՀՄ ՆԳՆ «Վաստակավոր աշխատող», «Աշխատանքային գերազանցիկ» կրծքանշաններ
- Դաղստանի արվեստի վաստակավոր գործիչ, 1973
- ՀԽՍՀ արվեստի վաստակավոր գործիչ, 1981
Ընտանիք խմբագրել
- Կինը՝ Վալենտինա Միխայիլովնա Հեքիմյան, ՌԴ ՆԳՆ բարձրագույն դպրոցի գերմաներենի դասախոս։
- Որդիները՝ Ռաֆայել Հեքիմյան, ոստիկանության գնդապետ, Միքայել Հեքիմյան, կոմպոզիտոր։
Գրականություն խմբագրել
- Տիգրան Հայազն, Գարեգին Ղազարյան, 1000 հայազգի գեներալներ, ծովակալներ։ Երևան, 2009 թ., էջ 472-273։
Մատենագիտություն[1] խմբագրել
- А. Г. Экимян. «Пою о Родине своей». Для голоса с сопровождением фортепиано / С предисловием - М., 1969. - 44 с.
- А. Г. Экимян. «Лирические песни». Сборник песен. Для пения (соло, дуэт, хор) с сопровождением баяна / Вступительная статья В. Мурадели. - М.: Воениздат, 1970. - 152 с., портреты.
- А. Г. Экимян. «Берегите друзей». Песни для голоса в сопровождении фортепиано (баяна) / Предисловие Л. Ошанина. - М.: «Советский композитор», 1972. - 78 с., включ. обл. портреты.
- А. Г. Экимян. «Добрый аист». Песни для голоса в сопровождении фортепиано / Предисловие нар. арт. СССР, лауреата Ленинской премии А. И. Хачатуряна. - Ереван: «Айастан», 1973. - 91 с., портреты.
- А. Г. Экимян. «Вся жизнь впереди!» Песни для голоса (хора) в сопровождении фортепиано (баяна) / Предисловие Р. Гамзатова. - М.: «Советский композитор», 1977. - 79 с., портреты.
- А. Г. Экимян. «Доброго возвращения, журавль». Песни для голоса в сопровождении фортепиано / Предисловие А. Хачатуряна. - Ереван. «Советакан грох», 1978. - 208 с., портреты.
- А. Г. Экимян. «Спасибо вам, мама». Для голоса с сопровождении фортепиано; h-es.2 / Слова Д. Е. Луценко. - Киев: «Мистецтво», 1979. - С., слож. в 1 л.
- А. Г. Экимян. «Солнечный дождь». Песни для голоса (ансамбля, хора) в сопровождении фортепиано (баяна, гитары). - М.: «Советский композитор», 1982. - 119 с., портреты.
- А. Г. Экимян. «Снегопад». Для ансамбля с сопровождении фортепиано / Слова А. Рустайкис; перевод с рус. Л. Ревы. - Киев: «Музыкальная Украина», 1982. - 1 л., слож. в 8 с.
- А. Г. Экимян. «Мой Карабах». Песни. Для пения (соло, ансамбля) в сопровождении фортепиано / Составитель М. К. Бегларян. - Ереван: «Анаит», 1990. - 87 с., портреты.
Տես նաև խմբագրել
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Արտաքին հղումներ խմբագրել
- Ալեքսեյ Հեքիմյանը avproduction.am կայքում Արխիվացված 2020-08-11 Wayback Machine
- Հեքիմյանի կենսագրականը «Ռուսաստանի էստրադայի կարմիր գիրքը» կայքում (ռուս.)
- Կենսագրական (ռուս.)
Այս հոդվածի նախնական տարբերակը կամ նրա մասը վերցված է Հայկական համառոտ հանրագիտարանից, որի նյութերը թողարկված են՝ Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) թույլատրագրի ներքո։ 
|
 | Վիքիքաղվածքն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Ալեքսեյ Հեքիմյան» հոդվածին։ |