Ազիզ Թամոյան (Ազիզե Ամար, եզդիերեն՝ Ә'зизe Ә'мәр/E'zîze E'mer, հուլիսի 1, 1933(1933-07-01), Զովունի, Հայաստան - հունվարի 2, 2021(2021-01-02)), եզդիների աստվածաբանության և պատմության դոկտոր, պրոֆեսոր, Աշխարհի ժողովուրդների հոգևոր միասնության միջազգային ակադեմիայի ակադեմիկոս, Եզդիների ազգային միության նախագահ։

Ազիզ Ամարի Թամոյան
Ә'зизe Ә'мәр
Դիմանկար
Ծնվել էհուլիսի 1, 1933(1933-07-01)
ԾննդավայրԶովունի, Հայաստան
Մահացել էհունվարի 2, 2021(2021-01-02) (87 տարեկան)
ԱզգությունԵզդի
ԿրոնԵզդիականություն
ԿրթությունԵրևանի անասնաբուծական-անասնաբուժական ինստիտուտ (1988)
ԱշխատավայրԵզդիների ազգային միության նախագահ
 Aziz Tamoyan Վիքիպահեստում
ՀՀ Նախագահ՝ Սերժ Սարգսյան և «Եզդիների ազգային միության» նախագահ՝ Ազիզ Թամոյան
Հայաստանի եզդիական համայնքի դրոշը, որը հիմնվել է 1988 թ. «Եզդիների ազգային միության» կողմից

Կենսագրություն խմբագրել

Ազիզ Ամարի Թամոյանը ծնվել է 1933 թվականի հուլիսի 1-ին, Շահումյանի շրջանի Ամո գյուղում (այժմ ՀՀ Կոտայքի մարզի Զովունի գյուղ)։ Ավարտել է Երևանի թիվ 93 միջնակարգ դպրոցը։ 1958-1965 թվականներին աշխատել է Ամո գյուղում, որպես դասվար, իսկ 1965-1983 թվականներին՝ Զովունի գյուղի միջնակարգ դպրոցում, որպես փոխտնօրեն՝ դաստիարակության գծով։

1960-1972 թվականներին աշխատել է որպես Ամո գյուղի գյուղապետ։ 1963-1990 թվականներին եղել է ԽՄԿԿ անդամ։ Աշխատանքին զուգահեռ 1965 թվականին ընդունվել է Հոկտեմբերյանի գյուղատնտեսական տեխնիկումի դաշտավարական բաժինը, որն ավարտել է 1971 թվականին։ 1972 թվականին ընդունվել է Երևանի մարքսիզմ-լենինիզմի համալսարան և այն ավարտել 1974 թվականին։ 1983-1986 թվականներին աշխատել է Զովունի գյուղի խորհտնտեսությունում, որպես փոխտնօրեն՝ օժանդակ տնտեսությունների գծով։ 1986-1992 թվականներին Նաիրիի շրջանի անասնամթերումների գրասենյակի տնօրեն։ 1988 թվականին ավարտել է Երևանի անասնաբուծական-անասնաբուժական ինստիտուտը։

Գործունեություն խմբագրել

1989 թվականի սեպտեմբերի 30-ին ընտրվել է ՀՀ Եզդիների ազգային միության նախագահ, իսկ 1997 թվականին՝ «Աշխարհի Եզդիների ազգային միություն» կազմակերպության նախագահ։

1988-1994 թվականներին մասնակցել է Արցախյան շարժմանը, ղեկավարելով եզդիական կամավորական ջոկատը, որը կոչել եզդիների ազգային հերոս՝ Ջհանգիր աղայի անունով, եղել է ջոկատի կազմակերպիչն ու մարտական գործողությունների շտաբի պետը, հրամանատարը[փա՞ստ]։

Միաժամանակ մասնակցել է երկրաշարժի փրկարարական աշխատանքներին, եզդիական ջոկատով փրկել են տասնյակ մարդկանց և երկրաշարժի գոտուն ցուցաբերել նյութական օգնություն։ 1991 թվականից մինչև մահ «Եզդիների ձայն» և «Էզդիխանա» թերթերի տնօրենն է եղել։

Մասնակցել է եզդիերեն դասագրքերի ստեղծմանը, ղեկավարել դրանց աշխատանքը, ընդ որում, 1-2-րդ և 4-10-րդ դասարանների դպրոցական դասագրքերի համահեղինակն է ու 3-րդ դասարանի դպրոցական դասագրքի հեղինակը։ Միաժամանակ «Եզդի ժողովրդի սխրանքը Ղարաբաղյան պատերազմում», «Մենք Եզդի ենք», «Մի գերդաստանի պատմություն», «Եզդի ժողովրդի մասնակցությունը Ղարաբաղյան պատերազմում» գրքերի հեղինակն է։

2007 թվականի դեկտեմբերի 15-ին իրանագիտության Կովկասյան Կենտրոնի գիտական խորհրդի որոշմամբ եզդիական կրոնի և եզդի ժողովրդի պատմության բնագավառում ունեցած ակնառու վաստակի համար իրեն շնորհվել է Եզդիների ազգային պատմության և աստվածաբանության դոկտոր պրոֆեսորի կոչում, ինչպես նաև 2012 թվականի դեկտեմբերի 21-ին ընտրվել է Աշխարհի ժողովուրդների հոգևոր միասնության միջազգային ակադեմիայի ակադեմիկոս։

Պարգևներ խմբագրել

  • Եզդի ժողովրդի ազգային հերոս և ոսկե մեդալ - Ղարաբաղյան պատերազմում և հայոց պետականության վերականգնման գործընթացում մատուցած ծառայությունների համար, եզդի ժողովրդի համար մատուցած ծառայությունների համար «ՀՀ Եզդիների ազգային միության» նախագահության 1992 թվականի նոյեմբերի 27-ի որոշմամբ։
  • «Եզդի ժողովրդի ազգային հերոսի» կրկնակի կոչում - 2005 թվականի ապրիլի 13-ին, «ՀՀ եզդիների ազգային միության» որոշմամբ։ Արժանացել է այն մեծ ծառայությունների համար, կազմակերպել և ղեկավարել եզդի ժողովրդի պայքարը պետականորեն եզդի ժողովրդի անվան վերականգնման համար։
  • «Մարշալ Հ. Ք. Բաղրամյանի անվան» մեդալ - 2007 թվականի հունվարի 23-ին ՀՀ պաշտպանության նախարար Ս. Սարգսյանի թիվ 78 հրամանով։
  • «Անդրանիկ Օզանյան» մեդալ,
  • «ՀՀ Բանակի 20 ամյակի» մեդալ։
  • ՀՀ կրթության և գիտության նախարարության բարձրագույն պարգև` «Ոսկե հուշամեդալ» - 2016 թվականի հոկտեմբերի 19-ին, «Եզդիերեն» և «Եզդի գրականության» զարգացման գործում ունեցած մեծ ավանդի համար։

Գրականություն խմբագրել