Ազազի ճակատամարտ
Ազազի ճակատամարտ, ռազմական ընդհարում խաչակիրների և սելջուկների միջև ժամանակակից Սիրիայի Ազազ քաղաքի մոտ։ Տեղի է ունեցել 1125 թվականի հունիսի 11-ին։
 | |
|---|---|
 | |
| Թվական | հունիսի 11, 1125 |
| Մասն է | Խաչակրաց արշավանքներ |
| Վայր | Ազազի մոտակայքում, հյուսիսային Սիրիա |
| Արդյունք | Խաչակիրների հաղթանակ |
| Հակառակորդներ | |
 Եդեսիայի կոմսություն Տրիպոլիի կոմսություն Անտիոքի դքսություն Երուսաղեմի թագավորություն Կիլիկյան Հայաստան | Հալեպ Մոսուլի աթաբեկություն |
| Հրամանատարներ | |
| Բալդուին II Լևոն Ա Ժոսլեն I Պոնս | Բուրզուկի |
| Կողմերի ուժեր | |
| Մոտ 3100 | Անհայտ, սակայն առավել խոշոր |
| Ռազմական կորուստներ | |
| Անհայտ | Անհայտ |
Նախադրյալներ խմբագրել
1118 թվականին Եդեսիայի կոմս Ժոսլենը Հալեպի աթաբեկ Իլ-Գազիից գրավել էր հյուսիսային Սիրիայում Ազազ քաղաքը։ Հաջորդող տարվա հունիսին Անտիոքի դքսության ռեգենտ Սալերնոյի իշխան Ռոժերի գլխավորությամբ խաչակիրները ջախջախվեցին Արյունոտ դաշտի ճակատամարտում, իսկ 1123 թվականի ապրիլի 18-ին Եդեսիա ուղևորվելիս գերի ընկավ Երուսաղեմի արքա Բալդուինը։ 1124 թվականի հոկտեմբերի 19-ին Բալդուինը, ով 80,000 դինարի դիմաց ազատվել էր Խարբերդում միամյա գերությունից, սկսեց Հալեպի պաշարումը։
Ճակատամարտ խմբագրել
Հալեպին օգնության շարժվեց Մոսուլի աթաբեկ Բուրզուկին։ Նրա ճնշման տակ խաչակիրները ստիպված դադարեցրին պաշարումը և նահանջեցին։ Ապա Բուրզուկին պաշարեց Եդեսիայի կոմսության Զերդան բնակավայրը։ Բալդուինը, հայոց իշխան Լևոն Ա-ն[1], Ժոսլենը, Տրիպոլիի կոմս Պոնսը ճակատամարտ տվեցին Բուրզուկիին Ազազ քաղաքի մոտակայքում։ Խաչակիրների զորքը կազմված էր 1100 ասպետներից և 2000 հետևակայիններից, իսկ մուսուլմանների ուժերը բազմակի անգամ գերազանցում էին նրանց։
Բալդունիը ձևացրեց թե նահանջում է և սելջուկներին դուրս բերեց քաղաքի շրջակայքում գտնվող բաց դաշտ, որտեղ և մարտի բռնվեց նրանց հետ։ Երկարատև ու արյունոտ ճակատամարտում սելջուկները ջախջախվեցին։ Վերջինների թողած հարուստ ավարի շնորհիվ Բալդուինը ետ գնեց մուսուլմաններից բազմաթիվ գերիների, այդ թվում Եդեսիայի ապագա կոմս Ժոսլեն II-ին։
Հետևանքներ խմբագրել
Ազազում տարած հաղթանակի շնորհիվ խաչակիրները տարածաշրջանում մասնակիորեն վերականգնեցին Արյունոտ դաշտի ճակամարտում կրած պարտության հետևանքով կորցրած ազդեցությունը։ 1128 թվականին Հալեպի և Մոսուլի ուժերը միավորվեցին հզոր հրամանատար Զենգիի գլխավորությամբ, և խաչակիրները սկսեցին կորցնել իրենց դիրքերը հյուսիսային Սիրիայում։
Ծանոթագրություններ խմբագրել
Լրացուցիչ ընթերցանություն խմբագրել
- Smail, R. C. (1995) [1956], Crusading Warfare 1097-1193, New York: Barnes & Noble Books, ISBN 1-56619-769-4