«Թ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Նոր էջ «{{Կաղապար:Հայկական այբուբեն}} {{Նշան|Թ թ}} '''Թ''', '''թ''' — (անվանում: '''թո'''), հայկական այբուբենի 9-րդ տա...»:
 
No edit summary
Տող 1.
{{Կաղապար:Հայկական այբուբեն}}
{{Նշան|Թ թ}}
'''Թ''', '''թ''' (անվանում:` '''թո'''), [[հայկական այբուբեն]]ի 9-րդ տառը:տառը։ Թվային արժեքը` «9»:։
Ստեղծել է [[Մեսրոպ Մաշտոց]]ը [[405]]—[[406]] թվականներին:թվականներին։ [[Միջնադար]]ում օգտագործվել են «[[երկաթագիր]]», «գրչագիր», «նոտրգիր», «շղագիր» տառատեսակները:տառատեսակները։
 
[[Unicode]]-ում ներկայացված է`
* մեծատառ` «Թ». <code>U+0539</code>
* փոքրատառ` «թ». <code>U+0569</code>
 
== Ստեղծումը և կազմությունը ==
Ստեղծել է [[Մեսրոպ Մաշտոց]]ը [[405|405 թվականին]] իր հորինած այբուբենի բոլոր տառերի հետ միասին։ Կազմվել է երեք ուղղաձիգ` երկու երկար և դրանց միջև ստորին մասում գտնվող լայն տարրերից։ Այս կարգի տառախումբը կոչվում է կրկնահար։ Հորիզոնական նուբով երկարներն իրար են միանում վերին ծայրերից, իսկ լայնը իր երկու ծայրերից երկու փոքրիկ նուբերով միանում է աջ երկարին` «Թ»։ Ունի բոլոր տառատեսակները։
 
== Արտասանությունը ==
«Թ» տառը նշանագրում է հայերեն առաջնալեզվային լեզվաատամնային շփական շնչեղ խուլ բաղաձայն հնչյունը (հնչույթը)։ [[Գրաբար]]ում, [[միջին հայերեն]]ում և [[ժամանակակից հայերեն]]ում «Թ»-ն միշտ պահպանում է իր հնչյունական արժեքը։ Որոշ բարբառներում շնչեղ խուլ «Թ»-ի փոխարեն հանիպում ենք ապաշնչացած տ (թուղթ>թուղտ, թաթախել>թատախէլ)։
 
[[Հայկական այբուբեն]]ի ''դ'' տառը նույնպես հաճախ արտասանվում է ''թ'' (տե՛ս [[Դ]])։
 
== Թվային արժեք ==
 
Որպես այբուբենի իններոդ տառ նշամակել է ինը և իններորդ, բյուրի նշանով (''Թ¯'')` իննսուն հազար։ Արաբական թվանշանների ընդունումից հետո էլ գործածվել է որպես քանակական ու դասական թվական։ Այժմ օգտագործվում է միայն որպես դասական թվական (''Թ դար'' = իններորդ դար, ''գլուխ Թ'' = Գլուխ իններորդ)։
 
== Այցելեք նաև==
 
* [[Հայկական գիր]]
* [[Մեսրոպ Մաշտոց]]
* [[Հայերեն]]
 
== Գրականություն ==
 
*''Նոր բառգիրք Հայկազեան լեզուի'' — Վենետիկ 1836
*Ի. Հարությունյան, ''Հայոց գիրը'' — Թիֆլիս 1892
*Հ. Տաշյան, ''Ակնարկ մը հայ հնագրության վրա'' — Վենետիկ 1898
*Կ. Ղաքադարյան, ''Հայկական գրի սկզբնական տեսակները'' — Երևան 1939
*Ա. Աբրահամյան, ''Հայկական պալեոգրաֆիա'' Երևան — 1948
*Հ. Աճառյան ''Հայոց գրերը'' — Երևան 1968
*Գ. Ջահուկյան, ''Հայ բարբառագիտության ներածություն'' — Երևան 1972
 
== Արտաքին հղումներ ==
 
*[http://www.omniglot.com/writing/armenian.htm Հայերեն այբուբեն]
 
{{Հայկական այբուբեն2}}
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Թ» էջից