«Մխիթար Հերացի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ clean up, replaced: ) - → ), oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 4.
[[Պատկեր:Հերացի1.jpg|thumb|Մխիթար Հերացու պատկերը մետաղադրամի վրա|right]]
 
'''Մխիթար Հերացի''' (մոտ [[1120]], [[Հեր]]([[Խոյ]]) - [[1200]]), մ.թ. [[12-րդ դար]]ում ապրած հայ մեծանուն գիտնական, բժիշկ, բնագետ և փիլիսոփա, հայկական դասական բժշկության հիմնադիրը, արժեքավոր [[Ջերմանց Մխիթարութիւն|Ջերմանց Մխիթարություն]] աշխատության հեղինակը: 1989թ.1989 թ Երևանի պետական բժշկական ինստիտուտը (հետագայում` [[ԵրեվանիԵրևանի Պետական Բժշկական Համալսարան]]) անվանվել է նրա անունով: [[ԵՊԲՀ]] ամենաառաջավոր ուսանողները պարգևատրվում են Հերացու անվան [[անվանական կրթաթոշակ]]ով:
 
Մասնագիտական կրթությունը ստացել է [[Կիլիկյան Հայաստան]]ում: Գիտա-բժշկական գործունեությունը ծավալել է [[Սիս]] մայրաքաղաքում ու կաթողիկոսանիստ [[Հռոմկլա]] ամրոցում` [[Ներսես Շնորհալի|Ներսես Շնորհալու]] և [[Գրիգոր Դ Տղա]]յի հովանավորությամբ: Տիրապետել է [[հունարեն]]ին, [[արաբերեն]]ին, [[պարսկերեն]]ին: 12-րդ դարի 60-ականներին արդեն ուներ մեծ բժշկապետի համբավ:
 
Մխիթար Հերացին գրի է առել բժշկական գրքեր, որոնցից բացի մասունքներից, ուրիշ ոչ մի բան մեզ չի հասել: Նրա գիրքը կոչւում է՝ «Ջերմանց մխիթարութիւն» և գրվել է [[1184]] թվականին, ժամանակի Գրիգոր կաթողիկոսի առաջարկությամբ: «Անուանեցաք «Ջերմաց մխիթարութիւն», զի սա մխիթարէ զբժիշկն ուսմամբ, իսկ զհիւանդն՝ առողջութեամբ» Նա գրել է նաև ակնաբուժական գիրք, որտեղ նկարագրել է աչքի հիվանդություններրի տեսակները և դրանց բուժման դեղերը: Ներսես Շնորհալի կաթողիկոսը ([[1098]]-[[1173]] թ.) նրան անվանել է բժշկապետ և աստղագետ:
Հերացու մասին շատ քիչ կենսագրական տեղեկութիւններ ունենք: Այդ տեղեկությունների սկզբնաղբյուրն է համարվում իր գրքի ներածականի բովանդակությունը, որից պարզւում է, որ նա ծնվել է 12րդ դարի առաջին կեսի ժամանակահատվածում (մոտ. [[1120]]թ.), [[Պարսկաստան]]ի Խոյ քաղաքում. պատմական Հայաստանի Խոռխոռունյաց իշխանների պատկանող շրջան, որը Զարևանդ գավառի հարևանութեամբ կազմել է մեկ միասնական վարչական միավոր՝ [[Ուրմիա լիճ|Ուրմիա լճի]] հյուսիս-արևմտեան կողմում: Փոքր հասակից սիրել է բժշկությունն ու իմաստության արվեստը: Հերացու մասնագիտական գրքերից ո՛չ մեկը մեզ չի հասել, դրանցից մնացել են հատվածներ, որոնք պահվում են Մատենադարանում: Հերացու գրքերից մեկի բովանդակությունն, ինչպես ինքն է մատնանշում, պարփակւումպարփակում է միայն ջերման երեք տեսակների ախտաճանաչման և բուժման մեջ, և այն չէր ծավալուել ամբողջ բժշկական գիտությունների բնագավառում: Նա լավապես տիրապետել է արաբերենին, պարսկերենին և հունարենին:
 
[[Կատեգորիա:Հայ գիտնականներ]]