«Բաշկորտոստանի Հանրապետություն»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ ծանոթագրությունը տեղափոխում եմ կետադրական նշանից առաջ
չ վիքիֆիկացում, փոխարինվեց: ։ → ։ (2), , → , (5), ։Ա → ։ Ա oգտվելով ԱՎԲ
Տող 99.
=== Ջրագրություն ===
{{main|Բաշկորտոստանի գետեր|Բաշկորտոստանի լճեր|Բաշկորտոստանի ջրամբարներ}}
Բաշկորտոստանում կա ավելի քան 12000 գետեր և մոտ 2700 լճեր, լճակներ և ջրամբարներ։ Հարուստ է ստորերկրյա աղբյուրները ։աղբյուրները։ Ամենամեծ գետերը՝ [[Բելայա (Կամայի վտակ)|Բելայա]] (Ագիդել) (1430 կմ) և նրա վտակները [[Ուֆա (գետ)|Ուֆա]] (918 կմ), [[Դյոմա (գետ)|Դյոմա]] (535 կմ), [[Սիմ գետ|Սիմ]] (239 կմ), [[Նուգուշ գետ|Նուգուշ]] (235 կմ), [[Ուրշակ գետ|Ուրշակ]] (193 կմ), [[Աշկադար]] (165 կմ) , [[Ստերլյա]] (94 կմ)։ Լճերի ամենամեծ քանակությունը գտնվում է հանրապետության [[Անդրուրալյան]] մասում։ Բաշկիրյան Տրանս-Ուրալի գրեթե բոլոր [[լճեր]]ն ունեն երկարավուն ձև և ձգված են լեռնաշղթաներին զուգահեռ։ Այս լճերը հարուստ են ձկներով (մինչև 40 տեսակ)։ Հանրապետության արևմտյան մասի լճերից ամենամեծն են՝ [[Ասլիկուլ]]ը, որն ունի 18,5 կմ² տարածք և [[Կանդրիկուլ]]ը՝ 12 կմ²։
 
=== Կլիմա ===
Տող 167.
Ռուսաստանի Դաշնության Նախագահին առընթեր Բաշկորտոստանի Հանրապետության լիազոր ներկայացուցչությունը Բաշկորտոստանի պետական ​​մարմին է, որը տարածաշրջանի գործադիր իշխանության համակարգի մաս է կազմում և գործում է Բաշկորտոստանի Հանրապետության կառավարության ղեկավարությամբ։
;Ռուսաստանի Դաշնության Պետդումայում Բաշկորտոստանի Հանրապետության ներկայացուցիչներ
2016 թվականի սեպտեմբերի 18-ի ընտրությունների արդյունքներով, Ռուսաստանի Դաշնության Դաշնային ժողովի յոթերորդ գումարման Պետական ​​դումայի պատգամավորները, Բաշկորտոստանի Հանրապետությունը Ռուսաստանի Դաշնության Դաշնային ժողովի Պետդումայում ներկայացված են. պատգամավորներ՝ [[Ռախմատուլինա Զուգուրա|Ռախմատուլինա Զ. Յա.]] , [[Կաչկաև Պավել|Կաչկաև Պ. Ռ.]], [[Անդրեյ Բատալով|Բատալովա Ռ. Ա.]], [[Բիկբաև Իլդար|Բիկբաև Ի. Զ.]] , [[Ինգա Յումաշևա|Յումաշևա Ի. Ա.]], [[Մարդաշին ՌաֆայելՌ. Մ.|Մարդաշին Ռ. Մ.]], [[Իզոտով Ալեկսեյ Ա. Ն.|Իզոտով Ա. Ն.]], [[Իշսարին Ռազիլ Ռ.|Իշսարին Ռ.]], [[Բայգուսկարով Զարիֆ Զ. Զ.|Բայգուսկարով Զ. Զ.]], [[Գանիև Ֆարիդ Ֆ. Գ.|Գանիև Ֆ. Գ.]], [[Շայխուտդինով Ռիֆատ Ռ. Գ.|Շայխուտդինով Ռ. Գ.]], [[Յուշչենկո Ալեքսանդր Ա. Ա.|Յուշչենկո Ա. Ա.]], [[Սուխարև Իվան Ի. Կ.|Սուխարև Ի. Կ.]], [[Օմարով Հաջիմուրադ Հ. Զ.|Օմարով Հ. Զ.]]
;Բաշկորտոստանի Հանրապետության ներկայացուցիչներ Ռուսաստանի Դաշնության Դաշնային խորհրդում
[[Ռուսաստանի Դաշնության Դաշնային խորհուրդ]]ը Գործադիր իշխանությունից ներառում էր [[Մուրտազա Ռահիմով|Մ. Գ. Ռահիմով]] (1993 թվականից), [[Ա. Ռ. Յակուբով]] (2001 թվականից), [[Ռ. Գ. Իսկուժին]] (2004 թվականից), [[Ռ. Ա. Ռ. Գասկարով]] (2010 թվականից), [[Ա. Մ. Բոնդարուկ]] (2011 թվականից), [[Լ. Ս. Գումերովա]] (2014 թվականից)։ Օրենսդիր մարմնից՝ [[Ա. Յա. Կոպսով]] (1993 թվականից), Ռ. Ն. Զինուրով (2013 թվականից), Ի. Ի. Յալալով (2018 թվականից), Մ.Մ.Իշմուրատով (1996), Մ․ Ա Զայցև (1997 թվականից),Կ․ Բ Տոլկաչով (1999 թվականից), Ի․ Վ․ Իզմեստև(2001 թվականից), Ռ․ Գ․ Իսկուժին (2006 թվականից), Ռ․ Ն․ Զինուրով (2013 թվականից), Ի․ Ի․ Յալալով (2018 թվականից)։
Տող 284.
| isbn = 978-5-699-57053-9
}}</ref>։
2012 թվականին համախառն տարածաշրջանային արդյունքի ծավալը գերազանցեց 1 տրիլիոն ռուբլին<ref>{{cite web |url=http://kr-rb.ru/news/265-vrp-v-bashkortostane-po-itogam-2012-goda-vpervye-preodolel-rubezh-v-odin-trillion-rubley.html |title=ВРП в Башкортостане по итогам 2012 года впервые преодолел рубеж в один триллион рублей |accessdate=2014-03-06 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140306082746/http://kr-rb.ru/news/265-vrp-v-bashkortostane-po-itogam-2012-goda-vpervye-preodolel-rubezh-v-odin-trillion-rubley.html |archivedate=2014-03-06 |deadlink=yes }}</ref>։2015 թվականի վերջին այս ցուցանիշը կազմում է 1 տրիլիոն 421 մլրդ ռուբլի կամ մեկ շնչի հաշվով 349,9 հազար<ref>По данным Минэкономразвития РБ</ref>։ Աճի տեմպերով Բաշկորտոստանը Ռուսաստանի մարզերի առաջին հնգյակում է։Աճիէ։ Աճի տեմպերով Բաշկորտոստանը Ռուսաստանի մարզերի առաջին հնգյակում է<ref name="nalog.ru">[https://www.nalog.ru/rn02/news/activities_fts/5901069/ В 2015 году налоговые органы обеспечили положительную динамику по поступлениям налогов] // Сайт [[Федеральная налоговая служба|ФНС России]], 5 февраля 2016 года</ref>։.
[[Հարկ]]երի և տուրքերի ընդհանուր գումարը 2015 թվականին հանրապետության տարածքում կազմել է 266,3 միլիարդ ռուբլի։ Դրանցից 146,7 մլրդ-ը ուղղվել է տարածքային բյուջե, դաշնային բյուջեի պահումները կազմել են 119,6 մլրդ կամ ընդհանուր եկամուտների 45%-ը<ref name="nalog.ru"/>։. Ներդրումների ծավալը հանրապետությունում 2015 թվականին կազմել է 316 մլրդ ռուբլի<ref>{{cite web |url = http://tv-rb.ru/novosti/economy/the_volume_of_investments_into_bashkortostan_increased_exactly_2_times/ |title = Объём инвестиций в Башкортостан увеличился ровно в 2 раза |archiveurl = https://web.archive.org/web/20160821202312/http://tv-rb.ru/novosti/economy/the_volume_of_investments_into_bashkortostan_increased_exactly_2_times/ |archivedate = 2016-08-21 }} // [[Башкирское спутниковое телевидение]], 4 июля 2016 года</ref>։ Բաշկորտոստանի կառավարության առաջնահերթություններից է մինչև 2019 թվականը համախառն տարածաշրջանային արդյունք հատվածում ներդրումների մասնաբաժինը հասցնել 25%-ի<ref>[https://pravitelstvorb.ru/ru/press-office/ob-ofitsialnym-sayte/investposlaniye_2015.pdf Инвестиционное Послание главы Республики Башкортостан Рустэма Закиевича Хамитова]</ref>։
2014 թվականի վերջին հանրապետությունը Ռուսաստանում առաջին տեղն է զբաղեցրել շահութաբեր ձեռնարկությունների տեսակարար կշռով։ Մարզի ձեռնարկությունների 82,9%-ը շահութաբեր է։ հանրապետական ​​միջինը 68,42% է։
Տող 296.
{{main|Բաշկորտոստանի արդյունաբերություն}}
Ամենամեծ արդյունաբերական կենտրոնները՝ [[Ուֆա]], [[Ստեռլիտամակ]], [[Իշիմբայի շրջան|Իշիմբայ]], [[Սալավաթ (Բաշկորտոստան)|Սալավաթ]], [[Նեֆտեկամսկ]], [[Տույմազիի շրջան|Տույմազիի]], [[Օկտյաբրսկի]], [[Բելորեցկի շրջան|Բելորեցկ]]։ Հատկանշական է արտադրության բարձր կենտրոնացումը, արդյունաբերական արտադրանքի մոտ կեսն արտադրվում է Ուֆայում։
Արդյունաբերության ամենակարևոր ճյուղերը [[նավթավերամշակում]]ն է՝ [[Բաշնեֆտ Ուֆայի նավթավերամշակման գործարան]], [[Բաշնեֆտ Նոր Ուֆայի նավթավերամշակման գործարան|Բաշնեֆտ Նոր Ուֆայի նավթավերամշակման]] , [[Բաշնեֆտ Ուֆայի նավթաքիմիայի գործարան]], քիմիան և նավթաքիմիան (Գազպրոմ Նավթաքիմ Սալավաթ,Ուֆայի սինթետիկ սպիրտի գործարան, Շկապովսկու<ref>{{Cite web|url=https://sbis.ru/contragents/0255017547/025501001|title=Шкаповское ГПП, ООО, Респ. Башкортостан ИНН 0255017547 {{!}} Реквизиты, юридический адрес, КПП, ОГРН, схема проезда, сайт, e-mail, телефон - узнать на sbis.ru|website=СБИС|accessdate=2020-06-26}}</ref> և Տույմազինի<ref name="Приволжье" /><ref>{{Cite web|url=https://sbis.ru/contragents/0269034133/026901001|title=Туймазинское ГПП, ООО, Респ. Башкортостан ИНН 0269034133 {{!}} Реквизиты, юридический адрес, КПП, ОГРН, схема проезда, сайт, e-mail, телефон - узнать на sbis.ru|website=СБИС|accessdate=2020-06-26}}</ref><ref name="Приволжье" />,), [[նավթահանույթ]]ը։ Հանրապետության նավթավերամշակման համալիրը խոշորագույններից է Եվրոպայում<ref name="Приволжье" />։ Զարգացած է [[մեքենաշինություն]]ը և [[մետալուրգիա|մետաղաձուլությունը]]։ Գործում է նաև [[Փայտամշակման արդյունաբերություն|փայտամշակման]] և [[շինանյութերի արդյունաբերություն]]
<gallery caption="Բաշկորտոստանի արդյունաբերական արտադրանք" mode="packed">։
Պատկեր:Russian Navy Kamov Ka-31.jpg|Ուղղաթիռ [[Կա-31]], [[Կումերտաու]]
Տող 321.
 
=== Շինարարություն ===
2009 թվականին հանրապետությունում շինարարության ոլորտում կար 189 խոշոր և միջին, 4511 փոքր ձեռնարկություն։ Շինարարական աշխատանքների ծավալը Բաշկորտոստանում 2000 թվականին կազմել է 15,7 միլիարդ ռուբլի, 2005 թվականին՝ 46,4 միլիարդ ռուբլի, 2006 թվականին՝ 56,2 միլիարդ ռուբլի, 2007 թվականին՝ 83,1 միլիարդ ռուբլի, 2008 թվականին՝ 102 , .7 միլիարդ ռուբ. ռուբլի <ref name="top-rf.ru">{{cite web|url=https://top-rf.ru/places/153-stroitelstvo-zhilya-v-rossii-za-9-mesyatsev-2014-goda.html|title=Ввод жилья в России: рейтинг регионов по итогам III квартала - TOP-RF.ru : Рейтинги и новости|website=top-rf.ru|accessdate=2019-12-29}}</ref>։ 2014 թվականի համար այն Ռուսաստանում առաջատարներից է բնակարանների շահագործման առումով և զբաղեցնում է առաջին տեղը Մերձվոլգյան դաշնային շրջանում<ref name="top-rf.ru"/>
 
=== Գյուղատնտեսություն ===
{{main|Բաշկորտոստանի գյուղատնտեսություն}}
[[Պատկեր:ПодсолнухивИшимбайскомрайоне.jpg|thumb|300px|Արևածաղկի դաշտ մայրամուտին [[Իշիմբայի շրջան]]]]
[[Գյուղատնտեսություն]]ը մասնագիտացված է հացահատիկի մշակությամբ և անասնաբուծությանբ։ Աճեցնում են հացահատիկային մշակաբույսեր՝ [[ցորեն]], [[տարեկան]]ի, [[վարսակ]], [[գարի]] և տեխնիկական մշակաբույսեր՝[[շաքարի ճակնդեղ]], [[արևածաղիկ]] ։ Հանրապետությունում զարգացած է մսատու և կաթնատու անասնապահությունը, մսատու և բրդատու [[ոչխարաբուծություն]]ը, [[թռչնաբուծություն|թռչնաբուծությունը,]] [[ձիաբուծություն]]ը, [[կումիս]]ի արտադրությունը և [[մեղվաբուծություն]]ը։ Ռուսաստանում լայնորեն հայտնի է բաշկիրական մեղրը։
 
2009 թվականի սկզբին Բաշկորտոստանում կար 916 գյուղատնտեսական արտադրական կազմակերպություն, 4214 գյուղացիական (ֆերմերային) տնային տնտեսություն և 588000 անձնական օժանդակ հողամաս<ref>{{Cite web|lang=|url=https://science.openrepublic.ru/ru/articles/79930/|title=Сельское хозяйство|author=Бурханова Р.А.|website=Башкирская энциклопедия|date=|publisher=|accessdate=2020-06-25}}</ref>։ 2007 թվականին հանրապետության գյուղատնտեսությունում աշխատել է 285,6 հազ.
Տող 415.
[[Կատեգորիա:Ռուսաստանի դաշնային բաժանում]]
[[Կատեգորիա:1917 հիմնադրված պետություններ և տարածքներ]]
[[Կատեգորիա:Փորձնական]]