«Քյութահյա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 63.
| կայքի լեզու = tr
}}
'''Քյութահյա (նախկինւմնախկինում Kotyaion) ''' ({{lang-tr|Kütahya}}) կամ Կուտինա, քաղաք [[Թուրքիա]]յի արևմտյան հատվածում։ Բնակչությունը կազմում է 237,804 մարդ (2011),: Քաղաքով հոսում է Պորսուկ գետը։ Ծովի մակարդակից գտնվում է 969 մետր բարձրության վրա։ [[Քյութահյայի մարզ]]կենտրոնն է։ Տարաշածրջանն հայտնի է զառիթափերով, գյուղատնտեսական հողատարածքներով և հյուսիսից արևմուտք ձգվող բարձրադիր լեռնագագաթներով<ref>http://www.newadvent.org/cathen/04422a.htm Catholic Encyclopaedia: Cotiaeum.</ref>։
 
== Պատմական ակնարկ ==
Տող 69.
 
Վաղ քյութահյական հայկական սալիկները երկգույն են՝ սպիտակ և կապույտ, և միայն 17-րդ դարում հայ վարպետները սկսում են օգտագործել դեղին, կանաչ և հայտնի հայկական կարմիր (tomato-red color armenian) գույները։ Քյութահյան դարձավ հայկական հախճապակու արտադրության կենտրոն, և Օսմանյան կայսրության մեջ նրա հիմնական մրցակիցը Իզնիկն էր, որի արտադրանքն, ի տարբերություն հայ վարպետների "քրիստոնեական" սալիկների, "իսլամական" թեմատիկայով էր։
 
Կուտինայի խեցեգործության մեջ առաջնահերթ էր դեկորատիվ սալիկների պատրաստումը, որոնք կիրառվել են հայկական և հունական եկեղեցիները, օսմանյան մզկիթները հարդարելու համար: Նշանավոր են [[Սուրբ Հարության տաճար|Երուսաղեմի Ս. Հակոբյանց վանքի Հարության տաճարի]] (1719 թ.), Կեսարիայի Ս. Կարապետ վանքի Ս. Հրեշտակապետ եկեղեցու (1797 թ.), Ս. Կարապետի գերեզմանի մատուռի (1757 թ.), Կ. Պոլսի մի շարք եկեղեցիների ներքնամասը գարդարող՝ կուտինահայերի պատրաստած հախճապակիները: Իշխողը կապույտ և սպիտակ երկրաչափական զարդանախշն է: Կուտինայի խեցեգործական կարևոր արտադրանքը կենցաղային իրերն էին, որոնք դուրս էին գալիս համաշխարհային շուկա, սափորներ, ամաններ, պնակներ, որոնք աչքի էին ընկնում նրբագեղ ուրվագծով, բուսական և երկրաչափական զարդանախշով, կանաչի, կապույտի, դեղինի և սպիտակի մաքուր համադրություններով: Կուտինայում արտադրված բազմաթիվ իրեր պահվում են աշխարհի խոշորագույն թանգարաններում (Լոնդոն, Լենինգրադ, Փարիզ, Բրյուսել, Ստամբուլ, Վենետիկ, Երուսաղեմ), որոնցից մի քանիսի վրա պահպանվել են «Այվազ», «Աբրահամ» և այլ վարպետների անունները:
 
1869 թվականին Քյութահյայում է ծնվել [[Կոմիտաս]]ը։
Տող 74 ⟶ 76՝
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
{{Արտաքին հղումներ}}{{ՀՍՀ|էջ=25|հատոր=6}}
 
[[Կատեգորիա:Թուրքիայի քաղաքներ]]
[[Կատեգորիա:Քյութահյայի մարզ]]