«Գնդակահարված վերածնունդ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589)
Տող 9.
 
== Բռնաճնշումների ծավալներ ==
«Գնդակահարված Վերածննդի» ժամանակաշրջանի սկիզբը համընկնում է ուկրաինական ԽՍՀ-ի ուկրաինացման քաղաքականության ավարտի հետ, երբ 1933-1936 թվականներին «բուրժուական ազգայնականության» և «Համաուկրաինական կենտրոնական դաշինք» հակախորհրդային ընդհատակյա կազմակերպությանը ենթադրյալ մասնակցության մեղադրանքով ձերբակալվել են՝ Միխայիլ Յալովոյը, Գրիգորի Կոսինկան, Վալերյան Պիդմոգիլնին, Միկոլա Կուլիշը, Եվգենի Պլուժնիկը, Վալերիան Պոլիշչուկը, Պավել Ֆիլիպովիչը, Նիկոլայ Զերովը, Միխայիլ Դրի-Խմարան, Դմիտրի Ֆալկովսկի, Օլես Դոսվիտնին, Օլեքսա Վլիզկոն, Գեո Շկուրուպին, Միխայիլ Բոյչուկ և այլք:այլք։ 1937-1938 թվականներին՝ [[1930-ականների բռնաճնշում|Մեծ տեռորի]] շրաջանակներում ռեպրեսիան հասել է իր ամենաբարձր աստիճանին։
 
Հալածանքների գագաթնակետը եղել է 1937 թվականի [[Նոյեմբերի 3|նոյեմբերի 3-ին]] կատարված գնդակահարությունը, երբ Լենինգրադի մարզի [[ԽՍՀՄ Ներքին գործերի ժողովրդական կոմիսարիատ|ՆԿՎԴ-ի]] հատուկ [[Եռյակներ|եռյակի]] որոշմամբ Սանդարմոխում, ի թիվս այլոց, գնդակահարվել են 1116 հոգի, որոնք այդ ժամանակ իրենց պատիժն էին կրում Սոլովեցկի ուղղիչ-աշխատանքային ճամբարում («СЛОН»)՝ «Դատապարտված են Ուկրաինայում ազգայնական, լրտեսական և ահաբեկչական գործունեության համար՝ մնալով իրենց նախկին դիրքերում՝ շարունակելով լրտեսական ահաբեկչական գործողությունները՝ ստեղծելով «Համաուկրաինական կենտրոնական բլոկ» կազմակերպությունը» մեղադրանքով<ref name=":0">{{Cite web|url=https://bessmertnybarak.ru/article/pervyy_solovetskiy_etap_spisok_sandarmokha/|title=Первый соловецкий этап. «Список Сандармоха»|website=Бессмертный барак|language=ru|accessdate=2022-06-10}}</ref>։
 
Այդ օրը գնդակահարվել են Կրուշելնիցկիների ընտանիքը՝ Անտոն Կրուշելնիցկին, նրա դուստր Վլադիմիրը և չորս որդիները՝ Իվանը, Բոգդանը, Տարասը և Օստապը:Օստապը։ Գնդակահարվել են [[Լես Կուրբաս]]ը, [[Նիկոլայ Կուլիշ]]ը, [[Մատվեյ Յավրովսկի]]ն, [[Վլադիմիր Չեխովկի]]ն, [[Վալերյան Պոդմոգիլնի]]ն, [[Պավել Ֆիլիպովիչ]]ը, [[Վալերիան Պոլիշչուկ]]ը, [[Կլիմ Պոլիշչուկ]]ը, [[Գրիգորի Էպիկ]]ը, [[Միրոսլավ Իրչան]]ը, [[Մարկ Վորոնոյ]]ը, [[Միխայիլ Կոզորիս]]ը, [[Օլեկսա Սլիսարենկո]]ն, [[Միխայիլ Յալովոյ]]ը և ուկրաինական մտավորականության այլ` ընդհանուր թվով ավելի քան հարյուր ներկայացուցիչներ<ref name=":0" />։ Ավելի վաղ ձերբակալվել էին և մահապատժի էին ենթարկվել մոնումենտալիստ-արվեստագետ եղբայրներ [[Տիմոֆեյ Բոյչուկ|Տիմոֆեյ]] և [[Միխայիլ Բոյչուկ|Միխայիլ]] Բոյչուկները և նրանց շրջանակի արվեստագետները, որոնց շարժումը արվեստագիտության մեջ հայտնի է որպես ''բոյչուկիզմ''։
 
== Տերմինի առաջացում ==