«Աշխարհամաս»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
սա ի՞նչ էր
Տող 17.
 
Գոյություն ունի տարբերություն «մայրցամաք» և «աշխարհամաս» եզրույթների միջև։ Մայրցամաքների առանձնացումը կատարվում է այլ մայրցամաքներից ջրային տարածությունների անջատումով, իսկ աշխարհամասն ավելի պատմամշակութային հասկացություն է։ Աշխարհամասերը մայրցամաքներից բացի ընդգրկում են նաև իրենց շրջապատող [[կղզի]]ները։ Աշխարհամասերի բաժանումը է պայմանական է։ Օրինակ՝ [[Եվրասիա]] մայրցամաքը բաժանվում է Ասիա և Եվրոպա աշխարհամասերի։ Ամերիկա աշխարհամասը ընդգրկում է երկու մարյցամաքներ՝ [[Հյուսիսային Ամերիկա]]ն և [[Հարավային Ամերիկա]]ն, իրենց հարակից կղզիների հետ միասին։ [[Ավստրալիա (մայրցամաք)|Ավստրալիա մայրցամաքի]] ափերը ողողող [[Խաղաղ օվկիանոս]]ի կղզիների հետ միասին կոչվում է [[Ավստրալիա և Օվկիանիա|Ավստրալիա և Օվկիանիա աշխարհամաս]]։ [[Անտարկտիդա|Անդտարկտիդա]] մայրցամաքը հարակից կղզիների հետ միասին կազմում է [[Անտարկտիկա]] աշխարհամասը։
 
== Ծանոթագրություններ ==
{{ծանցանկ}}
 
{{ՎՊԵ}}
Տող 22 ⟶ 25՝
{{Աշխարհի մայրցամաքներ}}
{{Արտաքին հղումներ}}
 
== Հին Աշխարհ և Նոր Աշխարհ ==
 
Աշխարհամասերի բաժանումը չպետք է շփոթել «Հին աշխարհ» և «Նոր աշխարհ» բաժանումների հետ, այսինքն, 1492 թվականից առաջ և դրանից հետո (բացի [[Австралия|Ավստրալիա]] և [[Антарктида|Անտարկըիդա]] եվրոպացիներին հայտնի մայրցամաքների իմացությամբ։ Հին աշխարհ «հնագույն մարդկանց» հայտնի աշխարհի բոլոր երեք մասերը՝ Եվրոպան, Ասիան և Աֆրիկան, իսկ Նոր աշխարհը սկսեց կոչվել հարավային անդրատլանտյան մայրցամաքը, որը հայտնաբերեցին է պորտուգալացիները 1500 և 1501-1502 թվականներին։
Ենթադրվում է, որ տերմինը 1503 թվականին առաջարկել է [[Vespucci, Amerigo|Ամերիգո Վեսպուչի]]ին<ref>{{БСЭ3|заглавие=Новый Свет (южн. часть заатлантич. материка) |том=18}}</ref>, այնուամենայնիվ,այս կարծիքը վիճելի է։
Մի շարք աղբյուրների համաձայն այն վերագրում են իտալա-իսպանացի պատմաբան {{нп5|д’Ангьера, Пьетро Мартире|Պետրո Մարտիրե դը’Անգերա|it|Pietro Martire d'Anghiera}}ին, ում նամակում արդեն իսկ կա [[Քրիստափոր Կոլումբոս]]<ref>См։ ''O’Gorman, Edmundo «The Invention of America»'', 1961, стр. 84{{ref-en}}</ref> առաջին ճանապարհորդության մասին, հասցեագրված 1492 թվականի նոյեմբերի 1-ին, օգտագործելով լատինական նշումը «{{lang-la2|novi orbis}}»<ref>См. ''de Madariaga, Salvador «Vida del muy magnífico señor Don Cristóbal Colón»'' (5-е изд.), Mexico: Editorial Hermes, 1952, на стр. 363: '''«„новый свет“, […] обозначение, которое Педро Мартир употребил первым»'''{{ref-es}}</ref>, ապա մեկ տարի անց մեկ այլ նամակով այն վերափոխվում է «{{lang-la2|orbis novus}}»<ref>См. ''[[Зерубавель, Эвиатар|Zerubavel, Eviatar]] «Terra Cognita: The Mental Discovery of America»'', 2003, стр. 72 — где цитируется по ''Thachohn B. «Christopher Columbus»'', 1903, том 1, стр. 62{{ref-en}}</ref>, և 1516 թվականին, նա հրատարակում է մի հայտնի ստեղծագործություն, որի վերնագիրը «{{lang-la2|De orbe novo…}}» («В Новом свете…») էր, նկարագրելով բնիկների հետ եվրոպացիների առաջին շփումը բաց տարածությունում։ 1524 թվականինին նույն տերմինը գործածեց իտալացի ծովագնաց [[Verrazzano, Giovanni da|Ջովանի դե Վերացանո]]ն, արդեն Հյուսիսային Ամերիկայի ափեր նավարկության մասին պատմելու ժամանակ (ժամանակակից ԱՄՆ և Կանադա)<ref>См. [http://bc.barnard.columbia.edu/~lgordis/earlyAC/documents/verrazan.htm ''«The Written Record of the Voyage of 1524 of Giovanni da Verrazzano as recorded in a letter to Francis I, King of France, July 8th, 1524»''] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060908085440/http://bc.barnard.columbia.edu/~lgordis/earlyAC/documents/verrazan.htm |date=2006-09-08 }}, адаптированный перевод Сюзанны Тарроу из Cellere Codex: ''Lawrence C. Wroth, ed., «The Voyages of Giovanni da Verrazzano, 1524—1528»'', Yale, 1970, стр. 133—143{{ref-en}}</ref>։ Ամեն դեպքում, Նոր Աշխարհ անվանումը սկսեց կիրառվել նաև ամբողջ հարավային մայրցամաքում, և 1541 թվականից ի վեր «Ամերիկա» անվան հետ միասին այն տարածվեց հյուսիսային մայրցամաքում ՝ նշանակելով աշխարհի չորրորդ աշխարհամասը Եվրոպայից, Ասիայից և Աֆրիկայից հետո։
 
== Աշխարամասերը օլիմպիական օղակներում ==
 
Օլիմպիական հինգ օղակները խորհրդանշում են հինգ մայրցամաքներ։
Օլիմպիական դրոշը սպիտակ կտավ է, որի կենտրոնում ասեղնագործված է հինգ միահյուսված օլիմպիական խորհրդանիշ։ Խորհրդանիշը ստեղծվել է 1912 թվականին հույն [[Անգելո Բոլանկի]] կողմից, ներկայացվել է [[Միջազգային օլիմպիական կոմիտե|Միջազգային Օլիմպիական Կոմիտեի]] կոնգրեսում Փարիզում 1914 թվականին [[Պիեռ դը Կուբերտեն]]ի առաջարկությամբ։ [[Օլիմպիական դրոշ]]ը իրենից ներկայացնում է սպիտակ կտավ, որի կենտրոնում տեղադրված է [[Օլիմպիական խորհրդանիշներ|Օլիմպիական խորհրդանիշը]]՝ 5 միահյուված օղակներ, որոնք տեղադրված են երկու շարքով (երեքը վերևում, իսկ երկուսը ներքևում)՝ կապույտ, սև, կարմիր, դեղին և կանաչ։ Անտարկտիդա մայրցամաքը օղակի ձևով ներկայացված չէ։ Սակայն, ի տարբերություն տարածվածված տարբերակի, օղակներից յուրաքանչյուրը չի պատկանում որևէ կոնկրետ մայրցամաքի<ref>{{cite web|url=http://www.olympic.org/Documents/Reports/EN/en_report_1303.pdf|title=The Olympic symbols|publisher=[[Международный олимпийский комитет|МОК]]|accessdate=2014 թ․ փետրվարի 8}}</ref>։ Վեց գույն (կտավի սպիտակ ֆոնի հետ միասին) համակցված են, նրանք ներկայացնում են աշխարհի բոլոր երկրների ազգային գույներն առանց բացառության։
<ref>{{cite web|url=http://www.olympic.org/Documents/Reports/EN/en_report_1303.pdf|title=The Olympic symbols|publisher=[[Международный олимпийский комитет|МОК]]|accessdate=2014 թ․ փետրվարի 8}}</ref>:
 
== Տես նաև ==
* [[Մայրցամաք]]
 
{{Տարածաշրջաններ}}
 
== Աղբյուրներ ==
{{ծանցանկ}}
{{ՀՍՀ|հատոր=1|էջ=484}}