Վիքիպեդիա

«Հակոն IV Ծեր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589)
Տող 5.
=== Մինչ կառավարումը ===
Նա եղել է Նրվեգիայի թագավոր Հակոն III-ի հանգուցյալ որդին ծնված ոմն Ինգայից (մոտ 1185-1234 թթ.): Հակոնը պատանի տարիքից հայտնվեց հակառակորդ ազնվական կուսակցությունների հակադրության կենտրոնում:կենտրոնում։ Չնայած այն հանգամանքին, որ նորվեգացի [[Ավատատիրություն|ավատատեր]]երի մի մասը ճանաչեց նրա թագավորական ծագումը, ազնվականների մեկ այլ խումբ հրաժարվեց նրան համարել Հակոն III-ի ժառանգորդը։ Հակոնը ստիպված է եղել փախչել [[Թրոնհեյմ]], ​​որտեղ նրան Ինգե II թագավորը վերցրեց իր խնամակալության տակ։ 1217 թվականին Ինգեի մահից հետո նա հռչակվեց Նորվեգիայի թագավոր, սակայն նրա գահակալական իրավունքները երկար ժամանակ վիճարկվեցին (մասնավորապես Ինոկենտի Պապի կողմից Հակոն IV-ի պաշտոնական ճանաչումը տեղի ունեցավ միայն 1247 թվականին)<ref name=autogenerated1>{{Cite web |url=http://www.allmonarchs.net/norway/haakon_iv.html |title=Биография Хакона IV на сайте «Все монархии мира» |accessdate=2011-01-10 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20100818221725/http://www.allmonarchs.net/norway/haakon_iv.html |archivedate=2010-08-18 |deadlink=yes }}</ref>։
 
=== Վաղ կառավարում (1217-1240 թվականներ) ===
Հակոն IV-ի գահակալության վաղ տարիներին, կապված իր մանուկ հասակի հետ, [[յարլ]] Սկուլե Բորդսոնը երկրի փաստացի [[ռեգենտ]]ն էր։ Նրա շնորհիվ հնարավոր եղավ վերականգնել Նորվեգիայի միասնությունը և ճնշել դիմադրող ազնվական կողմերին, բայց թագավորի հետ ծագած տարաձայնությունները հանգեցրին ապստամբության:ապստամբության։ 1239 թվականին յարլ Սկուլեն իրեն հռչակեց միակ կառավարիչ և թագադրվեց [[Թրոնհեյմ|Թրոնհեյմում]]:։ Ապստամբությունը ջախջախվեց, իսկ ինքը՝ Սկուլե Բորդսոնը, սպանվեց 1240 թվականին<ref name=autogenerated1 />, որից հետո Հակոն IV-ի իշխանությանն այլևս վտանգ չէր սպառնում։ Խորհրդին ներկայացնելով իր որդուն՝ Հակոն Երիտասարդին, նա սկսեց ինքնուրույն կառավարել Նորվեգիան։
 
=== Ինքնուրույն կառավարում (1240-1263 թվականներ) ===
Տող 15.
Ըստ Մատթեոս Փարիզի` 1251 թվականին [[Ֆրիդրիխ II Հոհենշտաուֆեն|Ֆրիդրիխ II]]-ի մահից հետո Հռոմի Իննոկենտիոս IV-ը կայսերական գահը առաջարկեց Հակոնին, սակայն նա մերժել է առաջարկը, քանի որ չի ցանկանում լինել Պապի գործիքը շտաուֆենների դեմ պայքարում։
 
Մոտ 1251 թվականին Հակոն IV-ը պայմանագիր կնքեց Նովգորոդի արքայազն [[Ալեքսանդր Նևսկի|Ալեքսանդր Նևսկու]] հետ սահմանային վեճերի կարգավորման և տուրքերի հավաքագրման սահմանազատման վերաբերյալ հսկայական տարածքից, որտեղ բնակվում էին կորելներն ու սամիները:սամիները։
 
Հակոն IV-ի հետագա գահակալությունը նշանավորվեց [[Շոտլանդիա]]յի հետ հարաբերությունների սրմամբ և [[շոտլանդա-նորվեգական պատերազմ]]ի բռնկմամբ՝ [[Հեբրիդյան կղզիներ|Հեբրիդյան կղզիների]] նկատմամբ վերահսկողություն հաստատելու համար<ref>[http://brude.narod.ru/battleoflargs.htm Статья, посвящённая битве при Ларгсе]</ref>։ Առճակատման ժամանակ նորվեգական բանակը պարտություն կրեց Լարգսում, ինչը փաստացի վճռեց հակամարտության ելքը հօգուտ Շոտլանդիայի։ 1263 թվականի դեկտեմբերի 16-ին [[Օրկնեյան կղզիներ]]ում Հակոն IV-ի հանկարծակի մահը նույնպես նպաստեց շոտլանդացիների հաջողությանը և հանգեցրեց Նորվեգիայի կողմից վիճելի տարածքների կորստին։
Տող 29.
 
* Կրիստինա (1234-1262), [[ինֆանտ]] Կաստիլիայի Ֆիլիպի (1231-1274 թվականներ) կինը 1258 թվականից, [[Ալֆոնսո X]] թագավորի եղբայրը
* Մագնուս VI Լագաբետ (1238-1280), իր հոր համակառավարիչը և թագավոր (1257-1263 թվականներ), Նորվեգիայի միանձնյա թագավոր (1263-1280 թվականներ):։ 1261 թվականին ամուսնացել է Դանիայի Ինգեբորգի հետ։
== Կերպարը արվեստում ==
* Հակոն (Գոկոն)՝ [[Հենրիկ Իբսեն|Հենրիկ Իբսենի]] «Գահի համար պայքարը» պիեսի գլխավոր հերոսն է։ Թագավորի հիմնական գաղափարը ուժեղ, միասնական երկիրն է:է։ Նրա մրցակից Ջարլ Սքուլը հանդես է գալիս որպես հավակնոտ մարդ, ով ձգտում է գահը վերցնել ունայնությունից:ունայնությունից։ Հակոնը ամեն ինչ զոհում է հանուն իր հայրենիքի, [[Հենրիկ Իբսեն|Հենրիկ Իբսենի]] համար նա Աստծո որդին է երկրի վրա։
* «Birkebeiners» (Birkebeinerne) գեղարվեստական ​​ֆիլմը, որի ռեժիսորն է Նիլս Գաուպը (Նորվեգիա, 2016 թ.) (ֆիլմի մեկ այլ անուն է «Վերջին թագավորը») պատմում է, թե ինչպես է Հակոն IV-ը, որպես երեխա, փրկվել բիրքեբեյներների կողմից, ովքեր փորձել են սպանել նրան:նրան։
 
== Ծանոթագրություններ ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Հակոն_IV_Ծեր» էջից