«Էդո նահանգ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Նոր էջ «{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր}} '''Էդո նահանգ''', Նիգերիայի 36 նահանգներից մեկը, որը գտնվում է երկրի հարավային շրջանում<ref>{{Cite web|title=Edo {{!}} state, Nigeria|url=https://www.britannica.com/place/Edo-state-Nigeria|access-date=2021-09-16|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref>։ 2006 թվականի ազգային մարդահամարի տվյալներով նահանգը դ...»:
(Տարբերություն չկա)

18:40, 11 հունվարի 2022-ի տարբերակ

Էդո նահանգ, Նիգերիայի 36 նահանգներից մեկը, որը գտնվում է երկրի հարավային շրջանում[4]։ 2006 թվականի ազգային մարդահամարի տվյալներով նահանգը դասվել է որպես 24-րդ բնակեցված նահանգը (3,233,366) Նիգերիայում[5]: Նահանգի վարչական կենտրոն ու քաղաք Բենին Սիթին, Նիգերիայի չորրորդ ամենամեծ քաղաքն է և երկրի ռեզինատեխնիկական արդյունաբերության կենտրոնը[6][7]: Էդո նահանգն ստեղծվել է 1991 թվականին նախկին Բենդել նահանգից: Նահանգը հյուսիս-արևելքից սահմանակից է Կոգի նահանգին, արևելքից՝ Անամբրա նահանգին, հարավ-արևելքում՝ Դելտա նահանգին և արևմուտքում՝ Օնդո նահանգին[8]։

Բնակավայր
Էդո նահանգ
ԵրկիրՆիգերիա Նիգերիա
Ներքին բաժանումAkoko Edo?[1][2], Etsako East?[1][2], Igueben?[1][2], Ikpoba Okha?[1][2], Oredo?[1][2], Orhionmwon?[1][2], Uhunmwonde?[1][2], Owan West?[1][2], Owan East?[1][2], Ovia South-West?[1][2], Ovia North-East?[1][2], Etsako Central?[1][2], Egor?[1][2], Esan South-East?[1][2], Esan North-East?[1][2], Esan West?[1][2], Esan Central?[1][2] և Etsako West?[1][2]
Հիմնադրված էօգոստոսի 27, 1991 թ.
Մակերես17 802 կմ²
Պաշտոնական լեզուանգլերեն
Բնակչություն4 235 595 մարդ (2016)[3]
Ժամային գոտիUTC+1
Փոստային դասիչ300001
Պաշտոնական կայքedostate.gov.ng(անգլ.)
Էդո նահանգ (Նիգերիա)##
Էդո նահանգ (Նիգերիա)

Էդո նահանգի ժամանակակից սահմանները ներառում են այն շրջանները, որոնք նախկինում եղել են տարբեր կայսրությունների և թագավորությունների վայրեր: Ձևավորվել է 11-րդ դարում, Բենինի թագավորությունում։ Հնագույն Էդո քաղաքը, որն այժմ գտնվում է ժամանակակից Բենին Սիթի քաղաքում, եղել է աշխարհի որոշ հատակախորացման աշխատանքներ[9]: 1897 թվականին Բրիտանական կայսրությունը պատժիչ արշավախումբ է իրականացրել տարածաշրջանում՝ ոչնչացնելով հնագույն Էդո քաղաքի մեծ մասը և տարածքը ներառելով Հարավային Նիգերիայի պրոտեկտորատի մեջ[10][11]:

Էդո նահանգը հիմնականում բնակեցված է Էդոիդ ժողովուրդներով, ներառյալ Էդո (կամ Բինի)[12], Էսան, Օուան և Աֆեմայ ժողովուրդները[13]։ Ամենատարածված Էդոիդ լեզուն էդո լեզուն է, որը սովորաբար խոսում են Բենին Սիթի քաղաքում[14]: Քրիստոնեությունն առաջին անգամ ներկայացվել է տարածաշրջան պորտուգալացի միսիոներների կողմից 15-րդ դարում: Քրիստոնեությունը գերիշխող կրոնն է Էդո նահանգում, որտեղ նաև զգալի թվով մահմեդականներ կան, չնայած ավանդական կրոնները նույնպես կիրառվում են[15]:

Պատմություն

Բենդել նահանգը ձևավորվել է 1963 թվականի հունիսին Արևմտյան շրջանի Բենին և Դելտա նահանգներից: Նրա վարչական կենտրոնը եղել է Բենին Սիթի քաղաքը[16]: Այն վերանվանվել է գավառ 1966 թվականին, իսկ 1967 թվականին, երբ մյուս գավառները բաժանվել են մի քանի նահանգների, տարածքային առումով անփոփոխ է մնացել՝ դառնալով նահանգ[17]։

Նիգերիայի քաղաքացիական պատերազմի ժամանակ Բիաֆրանի ուժերը ներխուժել են նոր Միջին Արևմտյան նահանգ՝ Լագոս տանող ճանապարհին, փորձելով ստիպել արագ դադարեցնել պատերազմը: Բիաֆրանի օկուպացիայի տակ գտնվող նահանգը հայտարարվել է որպես «Բենինի Հանրապետություն», քանի որ Նիգերիայի ուժերը պետք է հետ գրավեին տարածաշրջանը[18]: Հանրապետությունը փլուզվել է հռչակագրից մեկ օր անց, երբ նիգերիական զորքերը գրավել են Բենին քաղաքը: Էդո նահանգը ստեղծվել է 1991 թվականի օգոստոսի 27-ին, երբ Բենդել նահանգը բաժանվել է Էդո և Դելտա նահանգների[19]:

Բնակչություն

Ամբողջ նահանգի բնակչությունը Բենին Սիթի քաղաքի հետ միասին, կազմում է մոտավորապես 8 միլիոն[20]: Այն բաղկացած է չորս հիմնական էթնիկ խմբերից՝ մասնավորապես Էդո (Բինիս), Օուան, Էսան և Աֆեմայ (Էցակո և Ակոկո Էդո): Այնուամենայնիվ, նահանգն ունի մեծ թվով բնակիչներ ամբողջ երկրից և աշխարհից՝ իր կոսմոպոլիտ միտումների պատճառով: Բենին Սիթի քաղաքը դարեր առաջ Աֆրիկա մայրցամաքի ուսումնասիրության ժամանակ եվրոպացիների առաջնահերթ ուղղություններից մեկն է եղել: Այս կետերից մի քանիսը մնացել են պետության զբոսաշրջիկների համար նախանձելի գրավչություն[21]:

Ժողովրդագրություն

Էդո նահանգի հիմնական էթնիկ խմբերն են Բինիսը, Էցակոն, Էսանները, Օուանները և Ակոկո Էդոսը[22]: Գրեթե բոլոր խմբերն իրենց ծագումը բերել են Բենին Սիթի քաղաքից, հետևաբար խմբերի բարբառները տարբերվում են Բենին Սիթի քաղաքից նրանց հեռավորությունից: Բինին խոսող մարդիկ, որոնք զբաղեցնում են նահանգի 18 տեղական ինքնակառավարման տարածքներից յոթը, կազմում են 57,54%, իսկ մյուսները հետևյալն են՝ Էսան (17,14%), Էցակո (12,19%), Օուան (7,43%) և Ակոկո Էդո (5,70%)[23] ։ Այնուամենայնիվ, Իգբիրա խոսող համայնքները գոյություն ունեն Ակոկո Էդոյում, Իցեկիրի համայնքներում՝ Իկպոբա-Օխայում, ինչպես նաև Իջավ Իզոնս, Ուռհոբոս Օվիայի հյուսիսարևելյան և հարավ-արևմտյան տեղական ինքնակառավարման տարածքներում, հատկապես սահմանամերձ տարածքներում: Բացի այդ, իգբո խոսող համայնքներ գոյություն ունեն Իգբանկեում (Իկա) Օրհիոնմվոն ԼԳԱ-ում[24]:

Տեղական ինքնակառավարման տարածքներ

Էդո նահանգը բաղկացած է տասնութ (18) տեղական ինքնակառավարման տարածքներից: Դրանք են՝

  • Ակոկո-Էդո
  • Էգոր
  • Կենտրոնական Էսան
  • Հյուսիսարևելյան Էսան
  • Հարավարևելյան Էսան
  • Արևմտյան Էսան
  • Կենտրոնական Էցակո
  • Արևելյան Էցակո
  • Արևմտյան Էցակո
  • Իգուեբեն
  • Իկպոբա-Օխա
  • Օրեդո
  • Օրհիոնմուոն
  • Հյուսիսարևելյան Օվիա
  • Հարավարևելյան Օվիա
  • Արևելյան Օուան
  • Արևմտյան Օուան
  • Ուհունմուոնդե

Էդո նահանգի համագումարի (հինգերորդ համագումարի) բաժանմունքի ցուցակ, 2013 թվական

Էդո նահանգի համագումարի բաժանմունքի ցուցակը բաղկացած է քսանչորս (24) բաժիններից[25]՝

  • Ակոկո-Էդո
  • Հարավարևմտյան Օվիա
  • Օրհիոնմուոն I
  • Արևելյան Էցակո
  • Ուհունմուոնդե
  • Հարավ-արևելյան Էսան
  • Կենտրոնական Էսան
  • Արևմտյան Էսան
  • Իգուեբեն
  • Արևմտյան Օրեդո
  • Հարավ-արևելյան Էսան I
  • Իկպոբա-Օխա
  • Արևմտյան Էցակո I
  • Արևելյան Օուան
  • Օրհիոնմուոն II
  • Կենտրոնական Էցակո
  • Արևմտյան Օուան
  • Էգոր
  • Հյուսիսարևելյան Էսան II
  • Ակոկո-Էդո II
  • Հյուսիսարևելյան Օվիա II
  • Արևելյան Օրեդո
  • Հյուսիսարևելյան Օվիա I
  • Արևմտյան Էցակո II

Լեզուներ

Անգլերենը նահանգի պաշտոնական լեզուն է։ Նահանգում խոսվող հիմնական ցեղային լեզուներն են՝ Էդո լեզուն, Իգարան, Էցակոն/Աֆեմայը, Էսանը և Օկպամհերին[26]: Էդո նահանգում բնակվում են մի քանի էթնիկ խմբեր, որոնցից են Էդոն, Օկպեն, Էսանը, Աֆեմայը/Էցակոն, Օրան, Ակոկո-Էդո, Իգբանկե, Էմայը[27][28]:

 
Բենին հնագույն քաղաքի օդային տեսարան

ԼԳԱ-ի կողմից թվարկված Էդո նահանգի լեզուները[29]՝

ԼԳԱ Լեզուներ
Ակոկո-Էդո Ադուջե, Ակուկու, Էբիրա, Էնվան, Իգվե, Իկպեշի, Իվբիե Հյուսիսային-Օկպելա-Արհե, Օկո-Էնի-Օսայեն, Օկպամհերի, Օկպե, Օլոմա, Օսոսո, Սասարու, Ուկաան, Ունեմե
Կենտրոնական Էսան Էսան
Հյուսիսարևելյան Էսան Էսան
Հարավարևելյան Էսան Էսան
Արևմտյան Էսան Էսան
Էցակո Իվբիե Հյուսիսային-Օկպելա-Արհե, Ունեմե
Կենտրոնական Էցակո Էցակո
Արևելյան Էցակո Էցակո
Արևմտյան Էցակո Էցակո
Իգուեբեն Էսան
Իկպոբա-Օխա Էդո, Իցեկիրի
Օրեդո Էդո
Օրհիոնմուոն Էդո, Իկա,
Հյուսիս-Արևելյան Օվիա Էդո
Հարավ-Արևմտյան Օվիա Էդո
Արևելյան Օուան Էմայ-Իուլեհա-Օրա, Ղոտուո, Իդեսա, Իհիևբե
Արևմտյան Օուան Էմայ - Իուլեհա, Օրա
Ուհունմուոնդե Էդո, Իկա

Տնտեսություն

Էդո նահանգի զբոսաշրջային տեսարժան վայրերը ներառում են Էմոտան արձանը Բենին Սիթիում, Իսե լիճը և Նիգեր գետի լողափը Ագենեբոդեում, Արևելյան Էցակոն, Մայք Ախիգբեի հրապարակը՝ Ֆուգարում, Ամբրոզ Ալիի հրապարակը, Էկպոման, Նիգեր գետի լողափերը Իլուշիում, Իգուն փողոցը, Գյուղատնտեսության և ջրային մշակույթի տեխնոլոգիաների քոլեջը, Ագենեբոդեն, Օկպեկպեն՝ իր բլուրներով և տեսարաններով, Ուսոմեգե բլուրները Ապանա-Ուզայրուում, Սոմորիկա բլուրները Ակոկո Էդոյում[30][31]: Պետությունն արտադրում է հում նավթ[32] և այլ օգտակար հանածոների պաշարներ, ինչպիսիք են կրաքարը և քարհանքը:

Կրթություն

Էդո նահանգի նշանավոր երրորդական ուսումնական հաստատությունները ներառում են`

  • Աուչիի Պոլիտեխնիկ[33]
  • Ամբրոզ Ալիի համալսարան, Էկպոմա[34]
  • Բենսոն Իդահոսի համալսարան, Բենին Սիթի[35]
  • Էդոյի պետական Պոլիտեխնիկ[36]
  • Էդոյի տեխնիկական քոլեջ
  • Էդոյի պետական համալսարան, Ուզայրուե (նախկին Էդոյի համալսարան, Իյահմո)[37]
  • Իգբինեդիոնի համալսարան, Օկադա[38]
  • Թագավորների Պոլիտեխնիկ[39]
  • Սամուել Ադեգբոյեգայի համալսարան, Օգուա[40]
  • Շակա Պոլիտեխնիկ[41]
  • Բենինի համալսարան[42]
  • Ուելսփրինգ համալսարան[43]
  • Կրթության քոլեջ, Էկիադոլոր[44]
  • Գյուղատնտեսական քոլեջ, Իգուորիախի[45][46]

Նշանավոր մարդիկ

  • Օբա, Բենինից[47],
  • Ջոն Օդիջի Օյեգուն, Էդո նահանգի առաջին նահանգապետ և իշխող Ընդհանուր առաջադիմական կոնգրեսի նախկին ազգային նախագահ[48][49],
  • Գոդվին Օբասեկի՝ նահանգի տնտեսական թիմի նախկին նախագահ և նահանգի ներկայիս գործադիր կառավարիչ[50][51],
  • Էրհաբոր Էմոկպաե, ժամանակակից արվեստի նախաձեռնող Նիգերիայում[52],
  • Ծովակալ Մայք Ախիգբե, Նիգերիայի Դաշնային Հանրապետության նախկին փոխնախագահ[53],
  • Դելե Գիվա, նիգերիացի լրագրող, Newswatch ամսագրի խմբագիր և հիմնադիր[54][55],
  • Սենատոր Ալբերտ Լեգոգիե, Սենատի նախագահի նախկին տեղակալը գոյություն չունեցող Երրորդ Հանրապետությունում և Ժողովուրդների դեմոկրատական կուսակցության (ԺԴԿ) հոգաբարձուների խորհրդի նախաձեռնող անդամ[56],
  • Պա Մայքլ Իմուդու, բանվորական առաջնորդ և Նիգերիայի նահանգի հիմնադիր[57],
  • Ջուլիուս Մոմո Ուդոչի, Նիգերիայի առաջին գլխավոր դեսպանը Միացյալ Նահանգներում[58],
  • Գեներալ Ջորջ Ագբազիկա Իննիհ, ժամանակին եղել է Բենդելի և Կվարա նահանգի ռազմական կառավարիչ[59],
  • Գեներալ-մայոր Աբդուլ Ռահման Մամուդու, Նիգերիայի բանակի ազդանշանների կորպուսի նախկին հրամանատար և Գոնգոլա նահանգի ռազմական ադմինիստրատոր[60],
  • Աիգբոջե Աիգ Իմոուխուեդե, Կառավարման աֆրիկյան նախաձեռնության հիմնադիր[61][62],
  • Ադամս Օշիոմհոլ, Նիգերիայի Աշխատանքային Կոնգրեսի նախկին նախագահ և Էդո նահանգի նախկին նահանգապետ, կառուցել է Իյամոյի Էդո համալսարանը[63][64],
  • Արքայազն Թոնի Մոմո, Տեղեկատվության և մշակույթի նախկին նախարար[65][66],
  • Մայմունահ Կադիրի, նիգերիացի հոգեկան առողջության պաշտպան[67][68],
  • Հրամանատար Էնթոնի Իխազոբոհ, Սպորտի և տրանսպորտի նախարար[69],
  • Պրոֆեսոր Ամբրոզ Ալլի, Բենդել նահանգի նախկին նահանգապետը: Հիմնել է Բենդելի պետական ​​համալսարանը, որն այժմ կոչվում է իր անունով[70][71],
  • Ջոն Մոմոհ, նիգերիացի հեռուստալրագրող և Channels TV-ի գործադիր տնօրեն[72][73],
  • Պրոֆեսոր Օսայուկի Գոդվին Օշոդին, Բենինի համալսարանի նախկին պրոռեկտոր[74][75],
  • Դոկտոր Սամուել Օգբեմուդիա, Նիգերիայի միջինարևմտյան շրջանի, իսկ ավելի ուշ՝ Բենդել նահանգի նախկին նահանգապետ[76][77][78],
  • Գլխավոր Էնթոնի Էնահորո, հակագաղութատիրական և դեմոկրատական ​​ակտիվիստ և քաղաքական գործիչ[79][80],
  • Պրոֆեսոր Ֆեստուս Իյաի, արձակագիր և առաջին աֆրիկացին, որը շահել է Համագործակցության գրողների մրցանակը[81][82],
  • Օդիա Օֆեյմուն, բանաստեղծ և Նիգերիայի հեղինակների ասոցիացիայի նախկին նախագահ[83][84],
  • Դոկտոր Աբել Գուոբադիա, մանկավարժ և Կորեայի Հանրապետությունում Նիգերիայի նախկին դեսպան, Անկախ Ազգային ընտրական հանձնաժողովի (INEC) նախկին նախագահ[85][86],
  • Գեներալ Գոդվին Աբբե, Նիգերիայի ներքին գործերի և պաշտպանության նախկին նախարար[87][88],
  • Արքեպիսկոպոս Ջոն Էդոկպոլո, Էդոկպոլո Քերականական դպրոցի հիմնադիր և քաղաքական ակտիվիստ[89][90],
  • Սըր Վիկտոր Ուվայֆո, երաժիշտ[91],
  • Արքեպիսկոպոս Բենսոն Իդահոսա, Պենտեկոստեական եկեղեցու առաջնորդ[92][93],
  • Սոնի Օկոսուն, երաժիշտ[94][95],
  • Ավգուստին Էգուավոեն, նախկին պրոֆեսիոնալ նիգերիացի ֆուտբոլիստ և մարզիչ[96],
  • Ֆելիքս Իդուբոր, նկարիչ[97],
  • Ֆեստուս Էզելի, նախկինում Գոլդեն Սթեյթ Ուորիորսի բասկետբոլիստ[98],
  • Մոդուպ Օզոլուա, մարմնի բարելավման և վերականգնողական վիրաբուժության մասնագետ[99][100],
  • Գլխավոր Թոնի Անենիհ, հոգաբարձուների խորհրդի նախագահ, ժամանակին աշխատանքի նախարար[101][102],
  • Գաբրիել Իգբինեդիոն, ITV-ի սեփականատեր[103][104],
  • Ռայմոնդ Դոկպեսի, Աֆրիկայի խոշորագույն մասնավոր հեռուստատեսային ցանցի սեփականատեր և քաղաքական գործիչ[105][106][107],
  • Լանսելոտ Օդուվա Իմասուեն, կինոռեժիսոր, սցենարիստ և պրոդյուսեր[108],
  • Սուի Դեյվիս Օկունգբովա, ֆանտաստիկայի և սպեկուլյատիվ գեղարվեստական ​​գրականության հեղինակ[109][110],
  • Օսազե Պիտեր Օդեմվինգի, պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլիստ[111][112],
  • Քրիս Էյրե-Իլուոբե, ոսկերիչ և ժամացույցների դիզայներ[113][114],
  • Ֆրենսիս Էդո-Օսագի, գործարար[115],
  • Կամարու Ուսման, պրոֆեսիոնալ խառը մենամարտերի մարտիկ, միջին քաշային կարգում գործող չեմպիոն[116]
  • Յակուբու Այեգբենի, նախկին պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլիստ[117][118][119],
  • Ռեմա, նիգերիացի երաժիշտ[120],
  • Ֆիլիպ Շայբու (ծնված 1969 թվականի դեկտեմբերի 1-ին, Կադունայում) Ջոսի համալսարանի շրջանավարտ, նիգերիացի օրենսդիր, քաղաքական գործիչ և գործարար: Ներկայումս Նիգերիայի Էդո նահանգի փոխնահանգապետն է[121],
  • Եղոսա Ասեմոտա Ագբոնիֆո, քաղաքական գործիչ, Մայքլ Ագբոնիֆո կոշիկի մանկական հիմնադրամի համակարգող[122],
  • Պրոֆեսոր Տ. Մ. Եսուֆու, Բենինի համալսարանի նախաձեռնող պրոռեկտոր, տնտեսագետ[123][124],
  • Օդիոն Ջուդ Իղալո, նիգերիացի պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլիստ[125],
  • Վիկտոր Օսիմհեն, նիգերիացի պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլիստ[126][127],
  • Աիշա Եսուֆու, նիգերիացի հասարակական-քաղաքական ակտիվիստ[128][129],
  • Զաքարիաու Օսենի, արաբագիտության նշանավոր պրոֆեսոր և իսլամագիտության գիտնական, արաբական լեզվի և գրականության պահապան, իմամ և բանաստեղծ[130],
  • Մայք Օզեխոմ, իրավաբան և իրավապաշտպան ակտիվիստ[131],
  • Մայք Օգիադոմհե, նախագահ Գուդլուք Ջոնաթանի աշխատակազմի ղեկավարը 2014 թվականին[132][133],
  • Սոլոմոն Արասե, Նիգերիայի ոստիկանության նախկին և 18-րդ գլխավոր տեսուչը նախագահ Գուդլակ Ջոնաթանի կառավարության օրոք[134][135],
  • Ջուլիոս Աղահովա, Նիգերիայի նախկին պրոֆեսիոնալ ֆուտբոլիստ[136][137],
  • Սամ Լոկո Էֆե (1945-2011), Նոլիվուդի նախկին վետերան դերասան և պրոդյուսեր[138][139],
  • Ծովակալ Ավգուստուս Այխոմու, գեներալ Իբրահիմ Բաբանգիդայի վարչակազմի նախկին շտաբի պետ[140],
  • Հելեն Պաուլ, ստենդ-ափ կատակերգու և դերասանուհի, հայտնի է որպես Տատաֆո[141][142]:

Ծանոթագրություններ

  1. 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 https://www.naijahomebased.com/list-18-local-government-areas-edo-state/
  2. 2,00 2,01 2,02 2,03 2,04 2,05 2,06 2,07 2,08 2,09 2,10 2,11 2,12 2,13 2,14 2,15 2,16 2,17 https://nigerianfinder.com/local-governments-in-nigeria-the-full-list/
  3. https://nigerianstat.gov.ng/download/775
  4. «Edo | state, Nigeria». Encyclopedia Britannica (անգլերեն). Վերցված է 2021-09-16-ին.
  5. «Nigeria Census - Nigeria Data Portal». nigeria.opendataforafrica.org. Վերցված է 2021-07-08-ին.
  6. «Benin City | History & Facts». Encyclopedia Britannica (անգլերեն). Վերցված է 2021-07-09-ին.
  7. admin (2018-06-08). «Obaseki Revives N5.1bn Urhonigbe Rubber Plantation». THISDAYLIVE (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-07-10-ին.
  8. «3 Nigerian Music Legends From Edo State. - Opera News». ng.opera.news. Վերցված է 2021-07-09-ին.
  9. Koutonin, Mawuna (2016-03-18). «Story of cities #5: Benin City, the mighty medieval capital now lost without trace». the Guardian (անգլերեն). Վերցված է 2021-03-15-ին.
  10. Obinyan, T. U. (September 1988). «The Annexation of Benin». Journal of Black Studies. Sage . 19 (1): 29–40. doi:10.1177/002193478801900103. JSTOR 2784423. S2CID 142726955.
  11. Koutonin, Mawuna (2016-03-18). «Story of cities #5: Benin City, the mighty medieval capital now lost without trace». the Guardian (անգլերեն). Վերցված է 2021-07-10-ին.
  12. «Edo» (PDF).{{cite web}}: CS1 սպաս․ url-status (link)
  13. Refugees, United Nations High Commissioner for. «Refworld | Nigeria: Esan ethnic group; whether it is a sub-group of the Yoruba; religions practised; whether members of this ethnic group engage in Ogboni practices». Refworld (անգլերեն). Վերցված է 2021-03-15-ին.
  14. «Edo language, alphabet and pronunciation». omniglot.com. Վերցված է 2021-03-15-ին.
  15. «Benin kingdom/Edo state Religions». www.edoworld.net. Վերցված է 2021-03-15-ին.
  16. «About Edo». Edo State (ամերիկյան անգլերեն). 2019-07-11. Վերցված է 2021-07-08-ին.
  17. «Edo state: The heartbeat of the Nation». Channels Television. Վերցված է 2021-07-09-ին.
  18. «The Republic of Benin was one of the shortest-lived countries in history». The Vintage News (անգլերեն). 2016-12-21. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  19. «Unveiling Nigeria - state». www.unveilingnigeria.ng. Վերցված է 2021-07-09-ին.
  20. «About Edo». Edo State (ամերիկյան անգլերեն). 2019-07-11. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  21. «About Edo». Edo State (ամերիկյան անգլերեն). 2019-07-11. Վերցված է 2021-07-09-ին.
  22. «About Edo». Edo State (ամերիկյան անգլերեն). 2019-07-11. Վերցված է 2021-07-08-ին.
  23. «About Edo». Edo State (ամերիկյան անգլերեն). 2019-07-11. Վերցված է 2021-07-08-ին.
  24. Daily, Peoples (2020-07-17). «Edo: Igbo community in Edo declare support for Obaseki». Peoples Daily Newspaper (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-07-10-ին.
  25. «Edo State OpenData – …open government» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 22 April 2020-ին.
  26. Seibert, Uwe (24 April 2000). «Languages of Edo State». University of Iowa. Արխիվացված է օրիգինալից 13 December 2007-ին. Վերցված է 10 November 2007-ին.
  27. «Benin: City of tradition and culture». Vanguard News (ամերիկյան անգլերեն). 2011-10-27. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  28. «Edo » Facts.ng». Facts.ng (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-07-11-ին.
  29. «Nigeria». Ethnologue (22 ed.). Վերցված է 10 January 2020-ին.
  30. {{cite web ​|url=http://www.nigeriagalleria.com/Nigeria/States_Nigeria/Edo_State.html ​|title=Edo State ​|publisher=NigeriaGalleria ​|access-date=28 December 2009}}
  31. {{cite web ​|url=http://www.onlinenigeria.com/tours/tour2.asp ​|title=70 Exciting Tourist Spots ​|publisher=OnlineNigeria ​|access-date=28 December 2009}}
  32. Ogbeifun, Greg U (April 2006). «Importance of a Sea Outlet for Edo State». Վերցված է 10 November 2007-ին. {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (օգնություն)
  33. «Welcome to the Auchi Polytechnic». www.auchipoly-online.com. Վերցված է 2021-06-23-ին.
  34. «2015-06-16 Ambrose Alli University». Scholars at Risk (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-23-ին.
  35. «NUC approves new courses for BIU». The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (ամերիկյան անգլերեն). 2019-08-01. Վերցված է 2021-06-23-ին.
  36. «Edo poly to resume February 1». The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (ամերիկյան անգլերեն). 2021-01-25. Վերցված է 2021-06-23-ին.
  37. «Edo University, Iyamho». Times Higher Education (THE) (անգլերեն). 2021-03-10. Վերցված է 2021-07-15-ին.
  38. «Igbinedion University Okada Nigeria». campus.africa (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-23-ին.
  39. «Kings Polytechnic kingspoly| School Fees, Courses & Admission info». universitycompass.com. Վերցված է 2021-06-23-ին.
  40. «Samuel Adegboyega University Nigeria». campus.africa (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-23-ին.
  41. «Shaka Polytechnic| School Fees, Courses & Admission info». universitycompass.com. Վերցված է 2021-06-23-ին.
  42. «University of Benin on The Conversation». theconversation.com. Վերցված է 2021-06-23-ին.
  43. keetu (2018-02-01). «Wellspring University School Fees For New Students 2021/2022 Academic Session» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-23-ին.
  44. «College of Education, Ekiadolor courses, details and contact information - CoursesEye.com». www.courseseye.com (անգլերեն). Վերցված է 2021-07-15-ին.
  45. «Edo College of Agriculture to takeoff first quarter 2021, Obaseki reassures». Businessday NG (ամերիկյան անգլերեն). 2020-11-20. Վերցված է 2021-07-15-ին.
  46. «Obaseki performs groundbreaking ceremony of College of Agriculture in Edo». Vanguard News (ամերիկյան անգլերեն). 2019-10-23. Վերցված է 2021-07-15-ին.
  47. «Oba of Benin emerges TROMPCOM chairman». Punch Newspapers (ամերիկյան անգլերեն). 2017-08-24. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  48. «Odigie-Oyegun bemoans agitations for Nigeria's breakup». The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (ամերիկյան անգլերեն). 2021-06-14. Վերցված է 2021-06-20-ին.
  49. «Oyegun to APC: Give Nigerians the change they desire». TheCable (ամերիկյան անգլերեն). 2021-06-13. Վերցված է 2021-06-20-ին.
  50. «'Make we stop to dey play di ostrich' - See Obaseki response to FG claims on Nigerian economy». BBC News Pidgin. Վերցված է 2021-06-20-ին.
  51. «BBL - Using technology to improve teacher performance and education quality in Edo State, Nigeria». World Bank (անգլերեն). Վերցված է 2021-06-20-ին.
  52. «Erhabor Ogieva Emokpae; Unforgettable master of African art». The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (ամերիկյան անգլերեն). 2020-01-05. Վերցված է 2021-06-20-ին.
  53. «Mike Akhigbe, ex-Vice President of Nigeria, is dead, elder brother says | Premium Times Nigeria» (բրիտանական անգլերեն). 2013-10-29. Վերցված է 2021-06-20-ին.
  54. «34 years after murder, Dele Giwa's family seeks justice, colleague insists on govt investigation». The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (ամերիկյան անգլերեն). 2020-10-20. Վերցված է 2021-06-20-ին.
  55. Reuters (1986-10-20). «PARCEL BOMB KILLS NIGERIAN JOURNALIST ACCUSED OF PLOTTING». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0362-4331. Վերցված է 2021-06-20-ին. {{cite news}}: |last= has generic name (օգնություն)
  56. «Update: Ex-Deputy Senate President, Legogie, dies at 66 | Premium Times Nigeria» (բրիտանական անգլերեն). 2013-06-18. Վերցված է 2021-06-20-ին.
  57. «Pa Michael Imoudu, a selfless labour leader». The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (ամերիկյան անգլերեն). 2019-10-20. Վերցված է 2021-06-20-ին.
  58. «History of Nigeria Ambassadors to US – US-NIGERIA Trade Council USA» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-20-ին.
  59. «Major General Agbazika Innih». www.edoworld.net. Վերցված է 2021-06-20-ին.
  60. «Afemai People | Hometown.ng™» (ամերիկյան անգլերեն). 2017-11-24. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  61. editor (2019-09-28). «Aigboje Aig-Imoukhuede Soldiers on at 53». THISDAYLIVE (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին. {{cite web}}: |last= has generic name (օգնություն)
  62. «Aig-Imoukhuede: How Access Bank designed a winning business model for MTN». TheCable (ամերիկյան անգլերեն). 2021-05-06. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  63. «The rise and fall of a Nigerian labor hero». africasacountry.com (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  64. «'I dey kampe' - See Oshiomhole reaction to Obaseki election victory». BBC News Pidgin. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  65. «Tinubu, Mohammed, Gani Adams, others mourn Momoh». The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (ամերիկյան անգլերեն). 2021-02-03. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  66. «Ex-information minister Tony Momoh is dead». Punch Newspapers (ամերիկյան անգլերեն). 2021-02-01. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  67. «Maymunah Kadiri». New Voices Fellowship (ամերիկյան անգլերեն). 2021-01-25. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  68. «WOMAN OF THE MONTH: Dr. Maymunah Yusuf Kadiri – Pinnacle Medical Services» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  69. «Names of great people in Nigeria who are from Edo state and their positions... - Opera News». ng.opera.news. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  70. «Prof. Ambrose Folorunsho Alli». www.edoworld.net. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  71. «Buhari jailed my father unjustly — Ambrose Alli's daughter». Punch Newspapers (ամերիկյան անգլերեն). 2016-06-18. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  72. «John Momoh | PeaceTech Lab». PeaceTech Lab | Putting the Right Tools in the Right Hands to Build Peace (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  73. «Mr. John Momoh». Constituency for Africa (ամերիկյան անգլերեն). 2017-08-22. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  74. «Oshodin formally hands over to new Uniben VC». Vanguard News (ամերիկյան անգլերեն). 2014-12-03. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  75. Perishable. «Uniben: Oshodin's Footprints News - TELL Magazine». tell.ng (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  76. «Midwest/Bendel/Edo state Governors 1963-Date». www.edoworld.net. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  77. «My father dug his grave years ago — Son». Vanguard News (ամերիկյան անգլերեն). 2017-03-12. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  78. «Eulogies as Samuel Ogbemudia is buried». The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (ամերիկյան անգլերեն). 2017-03-18. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  79. «Chief Anthony Enahoro». The Times (անգլերեն). ISSN 0140-0460. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  80. «REMEMBERING THE "FATHER OF NIGERIA STATE" CHIEF ANTHONY ENAHORO». Fatherland Gazette (անգլերեն). 2019-07-24. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  81. «South Africa, Nigeria dominate African Region for Commonwealth Writers' Prize». Vanguard News (ամերիկյան անգլերեն). 2011-02-21. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  82. Nwakobi, Emeka (2019-10-02). «Five Times Nigerian Writers Won The Commonwealth Best Book Prize». eelive (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  83. «Odia: I have never been celibate, ask my girlfriends». The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (ամերիկյան անգլերեն). 2020-03-15. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  84. «Buhari celebrates Poet Odia Ofeimun at 70» (բրիտանական անգլերեն). 2020-03-15. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  85. «Ex-INEC Boss, Guobadia Dies». P.M. News (ամերիկյան անգլերեն). 2011-02-04. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  86. «Breaking News: Abel Guobadia ex-INEC boss dies». Vanguard News (ամերիկյան անգլերեն). 2011-02-04. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  87. «Price, Rt Hon. George (Cadle), (15 Jan. 1919–19 Sept. 2011), Senior Minister, 1998–2003, and former Minister of Defence and National Emergency Management, Belize», Who Was Who, Oxford University Press, 2007-12-01, doi:10.1093/ww/9780199540884.013.u31415, Վերցված է 2021-06-21-ին
  88. editor (2019-01-12). «Godwin Abbe: At 70, I Have Learnt to Be Patient, Satisfied and to Shun Materialism». THISDAYLIVE (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին. {{cite web}}: |last= has generic name (օգնություն)
  89. «Politics and Legacies- Arch-Bishop John Enoyogiere Edokpolo and the verdict of history- a text presented at Edokpolo Grammar School Old Boys 50th Anniversary Ceremony- 4thDecember 2010 by Comrade Aiyamenkhue Edokpolo- SSA to the Gov of Edo State». Nigerian Voice. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  90. «Overview of Edo – Niger Delta Budget Monitoring Group» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  91. «Sir Victor Uwaifo music, videos, stats, and photos». Last.fm (անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  92. «Our Founder». Benson Idahosa University (անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  93. «Idahosa, Benson Andrew». dacb.org. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  94. Martin, Douglas (2008-06-25). «Sonny Okosuns, 61, Musician With Message, Is Dead». The New York Times (ամերիկյան անգլերեն). ISSN 0362-4331. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  95. «Okosuns, Sonny | Encyclopedia.com». www.encyclopedia.com. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  96. «Augustine Eguavoen biography, net worth, age, family, contact & picture». www.manpower.com.ng. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  97. «Felix Idubor | Art Auction Results». www.mutualart.com (անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  98. «Professional Basketball Player Festus Ezeli Works to Brighten the Future for Youth». Kindhumans (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  99. editor (2019-10-27). «As Modupe Ozolua Dumps 'First Love'». THISDAYLIVE (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին. {{cite web}}: |last= has generic name (օգնություն)
  100. «The Rise of Cosmetic Surgery in Nigeria». The Guardian Nigeria News - Nigeria and World News (ամերիկյան անգլերեն). 2018-10-30. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  101. None (2018-10-29). «Free to read | FW: Tony Anenih, former Nigerian Minister of Works, is dead». www.stearsng.com. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  102. «Tony Anenih – Channels Television». Վերցված է 2021-06-21-ին.
  103. «CHIEF (SIR) GABRIEL OSAWARU IGBINEDION CELEBRATES 86TH BIRTHDAY IN GRAND STYLE». Ovation Magazine (ամերիկյան անգլերեն). 2021-01-18. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  104. «Itv benin contact». enseignements.william-marrion-branham.com. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  105. «DAAR Communications say na politics make goment destroy dia Abuja building». BBC News Pidgin. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  106. «Nigeria shuts down private TV, radio stations tied to opposition». www.aljazeera.com (անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  107. editor (2019-12-27). «Raymond Dokpesi Honoured with 'Zuoje' Title in Liberia». THISDAYLIVE (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին. {{cite web}}: |last= has generic name (օգնություն)
  108. «Lancelot Oduwa Imasuen». Culture Intelligence from RED (բրիտանական անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  109. africaindialogue (2020-02-05). «Pushing Frontiers In African Speculative And Fantasy Fiction: A Dialogue With Suyi Davies Okungbowa». Africa in Dialogue (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  110. «Suyi Davies Okungbowa». Hachette Book Group (ամերիկյան անգլերեն). 2020-09-08. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  111. «MR P and ex-Nigerian striker Peter Odemwingie gbas-gbos ontop social media». BBC News Pidgin. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  112. Adeoye, Aanu (2021-01-28). «A tribute to Peter Odemwingie, a wonderful player unfairly remembered». Planet Football (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  113. «CHRIS AIRE: A Nigerian can succeed any where in the World». Vanguard News (ամերիկյան անգլերեն). 2013-03-10. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  114. «How I started top jewellery business in US with just $5, 000 — Nigerian-born international bizman Chris Aire». Latest Nigeria News, Nigerian Newspapers, Politics (ամերիկյան անգլերեն). 2015-10-30. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  115. «Notable people from Edo state and their biography. - Opera News». ng.opera.news. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  116. «Kamaru Usman Net Worth 2021, Salary & Endorsements». www.sportskeeda.com (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  117. «Portsmouth Great Yakubu Aiyegbeni Reveals New Career After Retirement». Soccernet.ng (ամերիկյան անգլերեն). 2020-10-30. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  118. «Yakubu Aiyegbeni: How NFF, Everton and fans celebrated Super Eagles legend at 38 | Goal.com». www.goal.com. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  119. Adeoye, Aanu (2020-11-22). «A tribute to Yakubu, the one-man Premier League wrecking ball». Planet Football (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  120. «Nigeria's Mavin Records launches executive talent program, Mavin Future Five». Music Business Worldwide (ամերիկյան անգլերեն). 2021-05-10. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  121. «Page 15». METROWATCH (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  122. «Eghosa Asemota Agbonifo speak on what inspired him to join Edo State politics, as campaign kicks off». Businessday NG (ամերիկյան անգլերեն). 2019-01-21. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  123. «Prof. T. M. Yesufu, pioneer UNIBEN vice chancellor passes on». Vanguard News (ամերիկյան անգլերեն). 2014-10-09. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  124. «THE pioneer vice chancellor of the University of Benin, Prof | Encomium Magazine» (ամերիկյան անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  125. «Odion Ighalo Biography - Nigerian association football player». pantheon.world. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  126. «Victor Osimhen: How football celebrated Africa's most expensive player at 22 | Goal.com». www.goal.com. Վերցված է 2021-06-21-ին.
  127. «Most expensive Nigerian footballer Victor Osimhen biography, net worth, cars, & latest news!». naijauto.com (անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  128. Adenuga, Pete (2021-02-24). «The Problematic Mentality Of Aisha Yesufu's LGBTQ Activism». Medium (անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  129. «Nigerian Female Activists Press to Overcome Biases | Voice of America - English». www.voanews.com (անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  130. «As Nigeria's Guardian of Arabic retires from Unilorin to Auchi». Daily Trust (անգլերեն). Վերցված է 2021-07-10-ին.
  131. «Ibadan - Unionpedia, the concept map». en.unionpedia.org (անգլերեն). Վերցված է 2021-06-21-ին.
  132. «Why Jonathan's CoS, Oghiadomhe resigned». Vanguard News (ամերիկյան անգլերեն). 2014-02-10. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  133. «Breaking: Jonathan appoints retired General Arogbofa as new Chief of Staff | Premium Times Nigeria» (բրիտանական անգլերեն). 2014-02-18. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  134. «DIG Solomon Arase appointed acting IGP». Vanguard News (ամերիկյան անգլերեն). 2015-04-21. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  135. «Police reform: Buhari wished Arase worked with him longer, says Femi Adesina». TheCable (ամերիկյան անգլերեն). 2020-10-23. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  136. «Julius Aghahowa explains why he shunned coaching». Vanguard News (ամերիկյան անգլերեն). 2020-04-01. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  137. «Julius Aghahowa biography, net worth, age, family, contact & picture». www.manpower.com.ng. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  138. «Six years after death, veteran actor, Sam Loco, comes alive in 'The Diary of Mimicko' | Premium Times Nigeria» (բրիտանական անգլերեն). 2017-08-10. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  139. «Remembering legendary Nollywood actor 7 years after death». Pulse Nigeria (անգլերեն). 2018-08-08. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  140. «Nigerians react as Admiral Augustus Aikhomu dies @72». Vanguard News (ամերիկյան անգլերեն). 2011-08-17. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  141. «Helen Paul, Tatafo, Comedian, Actress, Singer, Nigeria Personality Profiles». www.nigeriagalleria.com. Վերցված է 2021-07-10-ին.
  142. Sanusi, Sola (2017-03-17). «Nollywood actors get appointment with Nigerian Communications Commission». Legit.ng - Nigeria news. (անգլերեն). Վերցված է 2021-07-10-ին.

Արտաքին հղումներ