1 013 302
edits
չ (Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589)) |
|||
[[Պատկեր:Earth Day Flag.png|thumb|right|150px|Դ. Մակքոննելի երկրի դրոշի դիզայնի վերջին տարբերակը]]
'''Ինտերնացիոնալիզմ''' ({{lang-la|inter}} - «միջև» և ''natio'' - «ժողովուրդ») - ազգերի միջև բարեկամությունը և համագործակցությունը քարոզող գաղափարախոսություն<ref>Интернационализм // БСЭ, 1972, т. 10, стр. 330—331</ref>
Կան ինտերնացիոնալիզմի մի շարք տարատեսակներ, որոնցից առանձնանում է [[Պրոլետար|պրոլետարական]]
Խորհրդային գաղափարախոսության մեջ պրոլետարական ինտերնացիոնալիզմը մի կողմից հակադրվում էր «բուրժուական ազգայնականացմանը», որը հասկացվում է որպես ազգայնականության գաղափարախոսություն և [[շովինիզմ |շովինիզմ]], մյուս կողմից` «բուրժուական [[Աշխարհաքաղաքացիություն|աշխարհաքաղաքացիության]]ը», որը քարոզում է սեփական ժողովրդի արժեքների համար պայքարից
== Ինտերնացիոնալիզմը մարքսիզմի մեջ ==
Մարքսիզմի գաղափարախոսության մեջ «պրոլետարական ինտերնացիոնալիզմ» հասկացությունը ուղղակիորեն առնչվում է [[Իմպերիալիզմ|իմպերիալիստ]]ական պետությունների և [[պրոլետարիատ |պրոլետարիատ]]ի միջև
Այդ նպատակով, մարքսիստները մինչև 1914 թվականը ստեղծել են [[Սոցիալիզմ|սոցիալիստ]]ների (սոցիալ -դեմոկրատներ) համերաշխության երկու միջազգային կազմակերպություն` Առաջին Ինտերնացիոնալը (1864 - 1876), այնուհետև Երկրորդ Ինտերնացիոնալը (1889 - 1914)
1914 թվականին սոցիալ-դեմոկրատների մեծ մասը (այդ թվում` Երկրորդ Ինտերնացիոնալը) աջակցել է իրենց կառավարություններին [[Առաջին համաշխարհային պատերազմ |Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ում և պաշտպանել ազգայնական դիրքորոշումներ. փոքրամասնությունը մերժել է «իմպերիալիստական պատերազմը»` այն դիտարկելով որպես բախում իմպերիալիստների միջև, որը կախված չէ աշխատավորների շահերից, ինչպես նաև հարմար առիթ («Ավստրիայի և Ռուսաստանի միջև պատերազմն օգտակար կլիներ»` Լենին) հեղափոխություն կազմակերպելու և պրոլետարիատի դիկտատուրա հաստատելու
Սոցիալ-դեմոկրատիայի հետևորդները 1951 թվականին ստեղծել են Սոցիալիստական ինտերնացիոնալը, որը Երկրորդ Ինտերնացիոնալի իրավահաջորդն
Ինտերնացիոնալիզմը 1917-1991 թվականներն ընկած ժամանակահատվածում կոմունիստական միակուսակցական պետություններում եղել է հիմնական սկզբունքներից մեկը, չնայած գործնականում դրանից զգալիորեն խուսափել են (հատկապես Ստալինի իշխանության գալով. նա հռչակել է «սոցիալիզմ մեկ երկրում» սկզբունքը, իսկ հետո իրականացրել է մի շարք ազգայնական գաղափարախոսական արշավներ)։ Մի կողմից 1920-ական թվականների սկզբին տեղի ունեցան «արմատականացման» արշավներ, այսինքն` տվյալ հանրապետությունների «տիտղոսային» լեզուների և մշակույթների բռնի ներդրում, իսկ մյուս կողմից` 1930-1940-ական թվականներին մշակութային սահմանափակումներ և ազգային հատկանիշով ռեպրեսիվ ակցիաներ։
== Ինտերնացիոնալիզմ և գլոբալիզացիա ==
Շուկայի ժամանակակից գլոբալացումը, ինչպես պնդում են նրա քննադատները, միջազգայնագիտական երևույթ չէ, քանի որ կապված է միայն տնտեսական ինտեգրման հետ, իսկ քաղաքական և հասարակական ասպեկտները մնում են
== Համաշխարհային կառավարության հարցը ==
Մի շարք ինտերնացիոնալիստներ աջակցում են [[Միավորված ազգերի կազմակերպություն|ՄԱԿ-ի]] նման համակարգվող համաշխարհային կազմակերպությունների ստեղծմանը և խիստ կողմ են [[Մոնդիալիզմ |Մոնդիալիզմ]]
== Տես նաև ==
|