Վիքիպեդիա

«Մասնակից:Zaqaryan13/Ավազարկղ4»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
'''Ռիչարդ Նևիլ''' ({{lang-en|Richard Neville}}; {{ԱԾ}})՝ Սոլսբերիի 6-րդ և Ուորիքի 16-րդ կոմս ({{нп5|Jure uxoris|ամուսնական իրավունքով|en|Jure uxoris}}){{sfn|Cokayne|1959|p=385}}, Մոնտեգյուի 5-րդ բարոն, Մոնտերմարի 7-րդ բարոն, [[Կախազարդի միաբանություն|Կախազարդի միաբանության]] ասպետ՝ «<nowiki/>[[Թագավորներ արտադրող|թագավորներ արտադրող Ուորիք]]» մականունով ({{lang-en|«Warwick Kingmaker»}}), անգլիական պեր, պետական և ռազմական գործիչ: Սոլսբերիի 5-րդ կոմս [[Ռիչարդ Նևիլ, Սոլսբերիի 5-րդ կոմս|Ռիչարդ Նևիլի]] և [[Էլիս Մոնտեգյու, Սոլսբերիի 5-րդ կոմսուհի|Էլիս Մոնտեգյուի]] ավագ որդին էր: Եղել է իր ժամանակի ամենահարուստ և ազդեցիկ գործիչը՝ քաղաքական լայն կապերով, որոնք դուրս են եկել երկրի սահմաններից։ [[Սպիտակ և կարմիր վարդերի պատերազմ|Կարմիր և սպիտակ վարդերի պատերազմի]] առանցքային դեմքերից մեկն էր՝ սկզբնապես [[Յորքեր|Յորքերի]] կողմից, սակայն հետագայում անցել է [[Լանքասթերներ|Լանքասթերների]] կողմը: Նա վաստակել է «[[Թագավորներ արտադրող|թագավորներ արտադրողի]]» մականունը, քանի որ կարևոր դեր է խաղացել երկու թագավորների՝ [[Լանքասթերներ|Լանքասթերների]] դինաստիայից [[Հենրի VI (Անգլիայի թագավոր)|Հենրի VI-ի]] և [[Յորքեր|Յորքերի]] դինաստիայից՝ [[Էդուարդ IV|Էդուարդ IV-ի]] տապալման գործում:
 
Հաջող ամուսնության և ժառանգության շնորհիվ Ուորիքը 1450-ական թվականներին դարձավ երկրի՝ թագավորական ընտանիքից դուրս ամենահարուստ մարդը և հայտնվեց անգլիական քաղաքականության կենտրոնում: Սկզբում [[Հենրի VI (Անգլիայի թագավոր)|Հենրի VI]] թագավորի կողմնակիցն էր, սակայն թագավորի ֆավորիտ Սոմերսեթի դուքս [[Էդմունդ Բոֆորթ, Սոմերսեթի 2-րդ դուքս|Էդմունդ Բոֆորթի]] հետ տարածքային վեճը նրան դրդեց կանգնել Յորքի դուք [[Ռիչարդ Պլանտագենետ, Յորքի 3-րդ դուքս|Ռիչարդի]] կողքին՝ իր հակադրություն թագավորի: Դրա շնորհիվ նա ստացավ {{нп5|Կալեի կապիտան|Կալեի կապիտանի|en|List of Captains, Lieutenants and Lords Deputies of English Calais}} ռազմավարական կարևոր պաշտոնը: ПолитическийՔաղաքական конфликтհակամարտությունը переросվերաճեց вլայնածավալ полномасштабное восстаниеապստամբության, положившееորը началоսկիզբ войнеդրեց Алой[[Սպիտակ иև Белойկարմիր Роз.վարդերի Вպատերազմ|Կարմիր և սպիտակ վարդերի պատերզմին]]։ [[1455 год]]у участиеթվականին УорикаՈւորիքի вմասնակցությունը [[ПерваяՍենտ-Օլբանսի битваառաջին при Сентճակատամարտ|Սենտ-Олбансе|первойՕլբանսի битвеառաջին при Сент-Олбансеճակատամարտին]] решилоորոշեց еёդրա исходելքը вհօգուտ пользуՌիչարդ сторонниковՅորքի Ричардаկողմնակիցների: Йорка.Կոմսի Войскаզորքերը графаթիկունքից ударилиհարվածեցին поթագավորական королевскимզորքերին։ войскамԶոհվեցին сԼանքասթերների тыла.բազմաթիվ Погибли многие сторонники Ланкастеровկողմնակիցներ, вայդ томթվում՝ числеՍոմերսեթի иդուքսը։ герцогԱյդ Сомерсетский.հաղթանակի Благодаряշնորհիվ этойՌիչարդ победеՅորքը Ричардճանաչվեց ЙоркскийՀենրի былVI-ի признан наследником Генриха VIժառանգորդը (вշրջանցելով обходվերջինիս сына последнегоորդուն), ноսակայն частьԼանքասթերների сторонниковկողմնակիցների Ланкастеровմի неմասը призналаչճանաչեց этогоայդ решенияորոշումը иև продолжилаշարունակեց войнуպատերազմը, вորի ходеընթացքում которойսպանվեցին былиՌիչարդ убитыՅորքը Ричардև ЙоркՈւորիքի иհայրը՝ отец[[Ռիչարդ УорикаՆևիլ, графՍոլսբերիի 5-րդ կոմս|Կոմս Սոլսբերին]]: Солсбери.
 
Հոր մահից հետո Յորքի ավագ որդին շարունակեց պայքարը Լանքասթերների դեմ և [[1461]] թվականին Ուորիքի աջակցությամբ հաղթանակ տարավ՝ թագադրվելով որպես [[Էդուարդ IV]]: Ի սկզբանե նոր թագավորը երկիրը կառավարում էր Ուորիքի աջակցությամբ, բայց ավելի ուշ երկուստեք վիճաբանեցին արտաքին քաղաքականության և Էդուարդի կնոջ՝ [[Էլիզաբեթ Վուդվիլ|Էլիզաբեթ Վուդվիլի]] պատճառով: Վեճը հանգեցրեց Ուորիքի կողմից կազմակերպված երկու դավադրություններին, որոնց ընթացքում նա փորձեց գահին նստեցնել [[Էդուարդ IV|Էդուարդ IV-ի]] կրտսեր եղբորը՝ Քլարենսի դուքս [[Ջորջ Պլանտագենետ, Քլարենսի 1-ին դուքս|Ջորջին]], իսկ ապա՝ ավելի վաղ գահընկեց արված թագավոր [[Հենրի VI (Անգլիայի թագավոր)|Հենրի VI-ին]]: Երկու դավադրություններն էլ ձախողվեցին և ավարտվեցին [[1471]] թվականի [[Ապրիլի 14|ապրիլի 14-ին]], երբ Ուորիքը պարտվեց [[Էդուարդ IV|Էդուարդ IV-ին]] [[Բարնետի ճակատամարտ|Բարնետի ճակատամարտում]] և սպանվեց։
Старший сын Йорка после смерти отца продолжил борьбу против Ланкастеров и в [[1461 год]]у при содействии Уорика одержал победу и был коронован как [[Эдуард IV]]. Первоначально новый король правил при поддержке Уорика, но позже оба поссорились из-за внешней политики и супруги Эдуарда [[Элизабет Вудвилл]]. Ссора привела к двум заговорам Уорика, в ходе которых он пытался посадить на трон вначале младшего брата Эдуарда IV, [[Джордж Плантагенет, 1-й герцог Кларенс|Джорджа, герцога Кларенса]], а затем свергнутого ранее короля Генриха VI. Оба заговора провалились и завершились [[14 апреля]] [[1471 год]]а, когда Уорик был побеждён Эдуардом IV в битве при [[Битва при Барнете|Барнете]] и убит.
 
Ամուսնացած էր [[Աննա դե Բոշան, Ուորիքի 16-րդ կոմսուհի|Աննա դե Բոշանի]]՝ Ուորիքի 16-րդ կոմսուհու հետ: Որդիներ չունեին։ Ուորիքի երկու դուստրերից ավագը՝ [[Իզաբելա Նևիլ|Իզաբելան]] (1451-1476), ամուսնացել է Քլարենսի դուքս [[Ջորջ Պլանտագենետ, Քլարենսի 1-ին դուքս|Ջորջի]] հետ։ Նրա կրտսեր դուստրը՝ [[Աննա Նևիլ|Աննան]] (1456-1485) կարճ ամուսնություն է ունեցել [[Հենրի VI (Անգլիայի թագավոր)|Հենրի VI]] թագավորի որդու՝ [[Էդուարդ Վեստմինստերացի|Էդուարդ Վեստմինստերացու]] հետ, ով մահացել է 17 տարեկանում [[Տյուքսբերիի ճակատամարտ|Տյուքսբերիի ճակատամարտի]] ժամանակ: Այնուհետեւ նա ամուսնացել է թագավոր [[Էդուարդ IV|Էդուարդ IV-ի]] կրտսեր եղբոր՝ Գլոստերի դուքս [[Ռիչարդ III|Ռիչարդ III-ի]] հետ, որը հետագայում դարձավ [[Ռիչարդ III]] թագավորը: Ուորիքի երրորդ դուստրը՝ Մարգարեթը, [[Արտամուսնական երեխա|ապօրինի]] է եղել{{sfn|Hicks|1998|pp=231, 234, 237}}:
Был женат на [[Анна де Бошан, 16-я графиня Уорик|Анне де Бошан]], [[Граф Уорик|16-й графине Уорик]]. Сыновей у них не было. Старшая из двух дочерей Уорика, [[Невилл, Изабелла|Изабелла]] ([[1451]]—[[1476]]), вышла замуж за Джорджа, герцога Кларенса. У его младшей дочери [[Анна Невилл|Анны]] ([[1456]]—[[1485]]) был недолгий брак с сыном короля Генриха VI [[Эдуард Вестминстерский|Эдуардом Вестминстерским]], который погиб в [[Битва при Тьюксбери|при Тьюксбери]] в возрасте 17 лет. Затем она вышла замуж за младшего брата короля Эдуарда IV Ричарда, герцога Глостерского, который впоследствии стал королем [[Ричард III|Ричардом III]]. Третья дочь Уорика, Маргарет, была [[Незаконнорожденность|незаконнорождённой]]{{sfn|Hicks|1998|pp=231, 234, 237}}.
 
Ուորիքի պատմական ժառանգությունը եղել մեծ վեճի առարկա է եղել պատմաբանների միջև: Ոմանք կարծում են, որ նա եսասեր և անխոհեմ է եղել, մյուսները նրան դիտարկում են որպես անշնորհակալ թագավորի քմահաճույքի զոհ: Ընդհանուր առմամբ, պատմաբանները միակարծիք են, որ ժամանակին Կոմս Ուորիքը մեծ ժողովրդականություն է վայելել հասարակության բոլոր շերտերում և կարողացել է օգտվել ժողովրդական տրամադրություններից՝ իր քաղաքական նպատակներին հասնելու համար{{sfn|Pollard|2007|pp=199–200}}:
Историческое наследие Уорика было предметом большого спора между историками. Одни считали его эгоистичным и опрометчивым, другие рассматривали как жертву прихотей неблагодарного короля. В целом историки согласны с тем, что в своё время граф Уорик пользовался большой популярностью во всех слоях общества и умел пользоваться народным настроением для достижения своих политических целей{{sfn|Pollard|2007|pp=199–200}}.
 
== Становление Уорика ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Մասնակից:Zaqaryan13/Ավազարկղ4» էջից