«Սև խաչ»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Սև խաչ''', հայ ազգային-ազատագրական կազմակերպություն։ Հիմնադրվել է [[1877]]-[[1878]] թվականների ռուս-թուրքական պատերազմից հետո, [[Վան]]ում [[հայեր]]ի ունեցվածքը քուրդ, թուրք բեկերի կողոպուտից զերծ պահելու և ինքնապաշտպանություն կազմակերպելու նպատակով։ Ըստ կանոնադրության, անդամները պետք է գործեին անձնվիրաբար և խիստ գաղտնի, դավաճանների վրա դրվելու էր «սև խաչ» (որից էլ ծագել է կազմակերպության անվանումը), այսինքն՝ դատապարտվելու էին մահվան։ Սերտ կապ է հաստատել [[Կարին]]ի «[[Պաշտպան Հայրենյաց]]» գաղտնի կազմակերպության հետ։ Աջակցություն է ստացել [[Վան]]ի ռուսական փոխհյուպատոս Կ. Կամսարականից։ Ունեցել է ակումբ (կազմակերպվել են դասախոսություններ, ազգային երգի երեկոներ և այլն), «Զինակիր» անունով երիտասարդական խումբ (որը [[1882]] թվականի մայիսին, Ազգային սահմանադրության 22-րդ տարեդարձի առթիվ, զինված երթ է կազմակերպել մինչև Վարագա վանքը)։ [[Կարին]]ի «[[Պաշտպան Հայրենյաց]]»-ի ջախջախումից հետո ([[1982]]1882 թվականի վերջին) թուրքական իշխանությունները ձերբակալություններ են սկսել նաև [[Վան]]ում։ Ենթադրվում է, որ «Սև խաչը»-ը գոյատևել է մինչև [[1880]]-ական թվականների կեսը։ «Սև խաչ»-ի անդամների մեծ մասը մասնակցել է հայ առաջին քաղաքական կուսակցության՝ «[[Արմենական կազմակերպություն|Արմենական կազմակերպության]]» հիմնադրմանը։