|
Աֆրիկան հարուստ է բուսական և կենդանական աշխարհով։ Մայրցամաքում բնակվում են ամենամեծ թվով [[մեգաֆաունա]]յի ներկայացուցիչներ։ Այնուամենայնիվ Աֆրիկայում կան մեծ թվով բնապահպանական խնդիրներ, այդ թվում անապատացումը, ցամաքացումը, անտառային տարածքների քչացումը և ջրասակավության խնդիրներ։ Սպասվում է, որ կենդանական աշխարհը մեծապես կտուժի կլիմայական փոփոխությունների արդյունքում<ref>{{cite book|author=Schneider, S.H.|url=http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg2/en/ch19s19-3-3.html|title=Chapter 19: Assessing Key Vulnerabilities and the Risk from Climate Change|publisher=Print version: CUP. This version: IPCC website|year=2007|isbn=978-0-521-88010-7|editor=Parry, M.L.|series=Climate change 2007: impacts, adaptation, and vulnerability: contribution of Working Group II to the fourth assessment report of the Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC)|location=Cambridge University Press (CUP): Cambridge, UK|contribution=19.3.3 Regional vulnerabilities|display-authors=etal|access-date=15 September 2011|display-editors=etal|archive-url=https://web.archive.org/web/20130312104158/http://www.ipcc.ch/publications_and_data/ar4/wg2/en/ch19s19-3-3.html|archive-date=12 March 2013|url-status=dead}}</ref><ref name=":10Africa">Niang, I., O.C. Ruppel, M.A. Abdrabo, A. Essel, C. Lennard, J. Padgham, and P. Urquhart, 2014: Africa. In: Climate Change 2014: Impacts, Adaptation, and Vulnerability. Part B: Regional Aspects. Contribution of Working Group II to the Fifth Assessment Report of the Intergovernmental Panel on Climate Change [Barros, V.R., C.B. Field, D.J. Dokken et al. (eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom and New York, NY, USA, pp. 1199–1265. https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/WGIIAR5-Chap22_FINAL.pdf {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20200619170833/https://www.ipcc.ch/site/assets/uploads/2018/02/WGIIAR5-Chap22_FINAL.pdf |date=19 June 2020 }}</ref>։
[[Աֆրիկայի պատմություն]]ը երկար է, բազմազան և հաճախ չգնահատվածթերագնահատված միջազգային պատմագիտության կողմից<ref>{{Cite news|date=1 July 2017|title=One of Africa's best kept secrets – its history|language=en-GB|work=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/world-africa-40420910|access-date=29 July 2021}}</ref>։ Աֆրիկան, մասնավորապես [[Արևելյան Աֆրիկա]]ն լայնորեն համարվում է մարդու և [[Հիմինիդ]]ի ծննդավայր։ Ամենավաղ հոմինիդները և նրանց նախնիները ապրել են մոտ 7 միլիոն տարի առաջ, ներառյալ ''[[Սահելանտրոպ]]ը'', ''[[Աֆրիկյան Ավստրալոպիտեկուս]]ը'', ''[[Աֆարյան Ավստրալոպիտեկուս]]ը'', ''[[Հոմո Էրեկտուս]]ը'', ''[[Հոմո հաբիլիս]]ը'' և ''[[Հոմո էրգաստեր]]ը''։ Վաղ ժամանակների ''[[Մարդ բանական]]ի'' (ժամանակակից մարդ) մնացորդներ հայտնաբերվել են [[Եթովպիա]]յում, [[Հարավային Աֆրիկա]]յում և [[Մարոկկո]]յում, որնց տարիքը համապատասխանաբար 200,000, 259,000, և 300,000 տարկեան է և համարվում է, որ Հոմո Սապիենսը առաջացել է Աֆրիկայում մոտ 350,000–260,000 տարի առաջ<ref>{{Cite web|url=http://web.utah.edu/unews/releases/05/feb/homosapiens.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20071024234234/http://web.utah.edu/unews/releases/05/feb/homosapiens.html|url-status=dead|title=Homo sapiens: University of Utah News Release: 16 February 2005|archive-date=24 October 2007}}</ref><ref name="Schlebusch2017">{{cite journal |doi=10.1126/science.aao6266 |pmid=28971970 |title=Southern African ancient genomes estimate modern human divergence to 350,000 to 260,000 years ago |journal=Science |volume=358 |issue=6363 |pages=652–655 |year=2017 |last1=Schlebusch |first1=Carina M |last2=Malmström |first2=Helena |last3=Günther |first3=Torsten |last4=Sjödin |first4=Per |last5=Coutinho |first5=Alexandra |last6=Edlund |first6=Hanna |last7=Munters |first7=Arielle R |last8=Vicente |first8=Mário |last9=Steyn |first9=Maryna |last10=Soodyall |first10=Himla |last11=Lombard |first11=Marlize |last12=Jakobsson |first12=Mattias |bibcode=2017Sci...358..652S |doi-access=free }}</ref><ref name="Guardian">{{cite news|url=https://www.theguardian.com/science/2017/jun/07/oldest-homo-sapiens-bones-ever-found-shake-foundations-of-the-human-story|title=Oldest ''Homo sapiens'' bones ever found shake foundations of the human story|last=Sample|first=Ian|work=The Guardian|date=7 June 2017|access-date=7 June 2017|archive-date=31 October 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20191031005024/https://www.theguardian.com/science/2017/jun/07/oldest-homo-sapiens-bones-ever-found-shake-foundations-of-the-human-story|url-status=live}}</ref><ref name="NYT-20190910">{{cite news |last=Zimmer |first=Carl |author-link=Carl Zimmer |title=Scientists Find the Skull of Humanity's Ancestor — on a Computer – By comparing fossils and CT scans, researchers say they have reconstructed the skull of the last common forebear of modern humans. |url=https://www.nytimes.com/2019/09/10/science/human-ancestor-skull-computer.html |date=10 September 2019 |work=[[The New York Times]] |access-date=10 September 2019 |archive-date=31 December 2019 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191231125331/https://www.nytimes.com/2019/09/10/science/human-ancestor-skull-computer.html |url-status=live }}</ref><ref name="NAT-20190910">{{cite journal |last1=Mounier |first1=Aurélien |last2=Lahr |first2=Marta |title=Deciphering African late middle Pleistocene hominin diversity and the origin of our species |journal=[[Nature Communications]] |volume=10 |issue=1 |page=3406 |doi=10.1038/s41467-019-11213-w |pmid=31506422 |pmc=6736881 |year=2019 |bibcode=2019NatCo..10.3406M }}</ref>։ Չնայած մայրցամաքը ամենաերկար բնակեցվածն է, այն նաև համարվում է ամենաշատ գենետիկ խառնուրդներ ունեցող մայցամաքն աշխարհում<ref>{{cite web |title=The genetic diversity in Africa is greater than in any other region in the world |url=https://blogs.bcm.edu/2018/07/19/genetic-diversity-in-africa-is-greater-than-in-any-other-region-in-the-world/}}</ref><ref>{{cite web |title=New study confirms that Africans are the most genetically diverse people on Earth. And it claims to pinpoint our center of origin. |url=https://ksj.mit.edu/tracker-archive/new-study-confirms-africans-are-most-gen/}}</ref><ref>{{cite web |title=Africa is most genetically diverse continent, DNA study shows |url=https://www.bionews.org.uk/page_91054}}</ref>։
Վաղ մարդկության քաղաքակրությունները, ինչպիսիք էին [[Հին Եգիպտոս]]ը և [[Կարթագեն]]ը զարգացել են [[Հյուսիսային Աֆրիկա]]յում։ Երկարամյա և բազմազան քաղաքակրությունից, միգրացիայից և առևտրից հետո Աֆրիկա ժամանեցին տարբեր ազգեր և քաղաքակրթություններ։ Վերջին 400 տարում աճեց եվրոպացիների ազդեցությունը մայրցամաքում։ Սկսած 16-րդ դարից զարգացավ առևտուրը, երառյալ ստրկավաճառությունը, որը ստեղծեց մեծ [[Աֆրիկյան սփյուռ]] Ամերիկայում։ 19-րդ դարի վերջին եվրոպական երկրները գաղութացրեցին գրեթե ամբողջ Աֆրիկան՝ ծախսելով պաշարները և աշխատացնելով տեղի բնակչությանը։ Ներկայիս պետությունների մեծ մասն առաջացավ 20-րդ դարի ապագաղութականացման շնորհիվ։
== Աշխարհագրական դիրք ==
|
