«Մախորկա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
չNo edit summary
Տող 1.
{{Տաքսոտուփ2|Վիքիդատա=այո}}
 
'''Մախորկա''', [[մորմազգիներ|մորմազգինե]]րի ընտանիքի նիկոտիանա [[ցեղ]]ի միամյա [[բույս]]։ Ցողունի բարձրությունը մինչև 120 սմ, [[արմատ]]ը առանցքային է, [[տերև]]ները՝ կոթունավոր (ցողունի վրա՝ 12-20), լայն, սրտաձև։ [[Ծաղկաբույլ]]ը հուրան է. ծաղիկները՝ դեղնականաչավուն։ Պտուղը երկբուն բազմասերմ տուփիկ է։ [[1000]] սերմը կշռում է 0, 25-0, 35 գ։ Մախորկաի չոր տերևները պարունակում են 1-10% նիկոտին, 15-20% օրգանական թթուներ (այդ թվում՝ մինչև 10% կիտրոնաթթու), իսկ [[սերմ]]երը՝ 35-40% ճարպ, որը գործածվում է լաքերի, ներկերի ու օճառի արտադրության մեջ։ Տերևները համապատասխան մշակումից հետո օգտագործվում են ծխելու համար, ինչպես նաև որպես քթախոտ կամ ծամելու խոտ։ Մախորկաից ստանում են նիկոտինաթթու (վիտամին PP), լիմոնաթթու, նիկոտինային պատրաստուկներ (նիկոտին սուլֆատ, նիկոդուստ), որոնք կիրառվում են արդյունաբերության ու [[Բժշկություն|բժշկության]] մեջ և գյուղատնտեսական բույսերի ՚ վնասատուների դեմ պայքարելու համար։ Մախորկաի հայրենիքը Հարավային Ամերիկայի հյուսիսային մասն է։ Եվրոպա է բերվել XVI դ. սկգբին։
 
ԽՍՀՄ-ում մշակում էին Ուկրաինայի հյուսիսում, Բելառուսիայում, Վորոնեժի, Տամբովի, Սարատովի, Վոլգոգրադի և այլ մարզերում։
Հայաստանում մախորկա սկսել են մշակել[XVII 17-8d դարի վերջերից, մշակությունից հանված է [[1920]] թվականից։
 
{{Բույսեր-անավարտ}}
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Մախորկա» էջից