«Մարաղա (գյուղ)»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չNo edit summary
Պիտակ՝ հետշրջված
Տող 78.
Գյուղը հիմնել են 1828 թվականին Պարսկաստանի Մարաղայից գաղթած հայերը և այն ի պատիվ իրենց նախկին բնակավայրի կոչել են Մարաղա։
 
[[1980]] թվականի դրությամբ զբաղվում էր խաղողագործությամբ, բանջարաբուծությամբ և հացահատիկի մշակությամբ, անասնապահությամբ։ Մարաղայում գործում էր խաղողի նախնական վերամշակման գործարան, կենցաղսպասարկման կոմբինատ, [[Ղարաբաղ]]ի (գյուղատնտեսական թեքումով) զոնալ փորձակայանի մասնաճյուղը։ Ուներ 2 միջնակարգ դպրոց, 3 գրադարան, կուլտուրայի պալատ, կապի բաժանմունք, հիվանդանոց, մսուր-մանկապարտեզ։
[[1992]] թվականի [[ապրիլի 10]]-ին ադրբեջանական միլիցիայի հատուկ նշանակության ջոկատը Մարաղա գյուղում հրկիզել է գյուղը և կոտորել բնակչությանը։ Մարաղան մինչև հիմա շարունակում է մնալ [[Ադրբեջան]]ի հսկողության տակ։ Մարաղայի ողբերգական դեպքերի ընթացքում սպանված հայերի թիվը տատանվում է 80-100-ի միջև։ Ավելի քան 40 մարդ վիրավորվել է, 63-ը՝ գերի վերցվել։ Սպանդը շարունակվել է ապրիլի 22-23-ին, երբ կենդանի մնացած մարաղացիները վերադարձել էին մահացածներին հողին հանձնելու համար։ Տվյալները հաստատվել են [[Human Rights Watch|«Հյուման Րայթս Վոթչ»]] միջազգային իրավապահ կազմակերպության կողմից։
 
[[1992]] թվականի [[ապրիլի 10]]-ին ադրբեջանական միլիցիայի հատուկ նշանակության ջոկատը Մարաղա գյուղում հրկիզել է գյուղը և կոտորել բնակչությանը։ Մարաղան մինչև հիմա շարունակում է մնալ [[Ադրբեջան]]ի հսկողության տակ։ Մարաղայի ողբերգական դեպքերի ընթացքում սպանված հայերի թիվը տատանվում է 80-100-ի միջև։ Ավելի քան 40 մարդ վիրավորվել է, 63-ը՝ գերի վերցվել։ Սպանդը շարունակվել է ապրիլի 22-23-ին, երբ կենդանի մնացած մարաղացիները վերադարձել էին մահացածներին հողին հանձնելու համար։ Տվյալները հաստատվել են [[Human Rights Watch|«Հյուման Րայթս Վոթչ»]] միջազգային իրավապահ կազմակերպության կողմից։ [[Մարաղայի կոտորած]]ը ղարաբաղյան կողմից գնահատվում է որպես ցեղասպանություն։
[[Մարաղայի կոտորած]]ը ղարաբաղյան կողմից գնահատվում է որպես ցեղասպանություն։
 
[[1980]] թվականի դրությամբ զբաղվում էր խաղողագործությամբ, բանջարաբուծությամբ և հացահատիկի մշակությամբ, անասնապահությամբ։ Մարաղայում գործում էր խաղողի նախնական վերամշակման գործարան, կենցաղսպասարկման կոմբինատ, [[Ղարաբաղ]]ի (գյուղատնտեսական թեքումով) զոնալ փորձակայանի մասնաճյուղը։ Ուներ 2 միջնակարգ դպրոց, 3 գրադարան, կուլտուրայի պալատ, կապի բաժանմունք, հիվանդանոց, մսուր-մանկապարտեզ։
 
Մարաղան 1992 թվականաից սկսած շարունակում է մնալ [[Ադրբեջան]]ի հսկողության տակ և վարչականորեն գտնվում է [[Թարթառի շրջան]]ի տարածքում։
=== Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020) ===
{{Հիմնական|Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)}}
2020 թվականի [[Հայ-ադրբեջանական պատերազմ (2020)|հայ-ադրբեջանական պատերազմի]] հետևանքով գյուղը հայաթափվել և անցել է [[Ադրբեջանի զինված ուժեր]]ի վերահսկողության ներքո<ref name="azatutyun20">{{Cite web |url=https://www.azatutyun.am/a/30993297.html |title=Արցախը հրապարակել է Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը |date=Դեկտեմբեր 10, 2020 |website=Ազատություն Ռադիոկայան}}</ref><ref name="armenpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://armenpress.am/arm/news/1037303.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»]։</ref><ref name="artsakhpress.am կորցրած բնակավայրերի ցանկ">[https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html «Հրապարակվել է Արցախի՝ Ադրբեջանի հսկողության տակ անցած համայնքների և բնակավայրերի ցանկը»,] ([https://web.archive.org/web/20210305141921/https://artsakhpress.am/arm/news/136007/hraparakvel-e-arcakhi-adrbejani-hskoxutyan-tak-ancats-hamaynqneri-ev-bnakavayreri-canky.html արխիվացված])։</ref>։
 
== Պատմամշակութային հուշարձաններ ==