«Իմպրովիզացիայի թատրոն»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
հայերեն վերջակետ, վիքիֆիկացում |
No edit summary |
||
Տող 3.
== Պատմություն ==
Իմպրովիզացիան ծիսակատարություններում, ժողովրդական դերասանների արվեստում գոյություն է ունեցել շատ հին ժամանակներից։ Իմպրովիզացիայի թատրոնները ժողովրդական միջավայրում հայտնի էին դեռևս մ.թ.ա.
Միջնադարի իմպրովիզացիայի թատրոնը, փոխառել էր անտիկ թատրոնի ավանդույթները, բնորոշ էր բոլոր ժողովուրդների դերասաններին (միմոսներ, հիստրիոններ, ժոնգլյորներ, սկոմորոխներ), սակայն ամենավառ արտացոլվել է մասնավորապես իտալական [[Կոմեդիա դել'արտե|Կոմեդիա դելլարտեում]]՝ դիմակների թատրոնում. 16-ից 18-րդ դարերում դերասանները իմպրովիզ էին անում Իտալիայի փողոցներում։ Սպառելով ինքն իրեն
▲Միջնադարի իմպրովիզացիայի թատրոնը, փոխառել էր անտիկ թատրոնի ավանդույթները, բնորոշ էր բոլոր ժողովուրդների դերասաններին (միմոսներ, հիստրիոններ, ժոնգլյորներ, սկոմորոխներ), սակայն ամենավառ արտացոլվել է մասնավորապես իտալական [[Կոմեդիա դել'արտե|Կոմեդիա դելլարտեում]]՝ դիմակների թատրոնում. 16-ից 18-րդ դարերում դերասանները իմպրովիզ էին անում Իտալիայի փողոցներում։ Սպառելով ինքն իրեն XIX դարում, այս ժանրը վերածնունդ ապրեց [[Մոդեռնիզմ|մոդեrնիզմի]] շրջանում։
Իմպրովիզացիայի թատրոնին, որպես սինթեթիկ թատրոնի բաղկացուցիչ, անդրադարձել են [[Վսևոլոդ Մեյերխոլդ]]ը և [[Եվգենի Վախթանգով]]ը<ref>{{книга|заглавие=Традиции комедии дель арте в русской литературе (1750–1938)|автор=Ахмади А.|ответственный=Редактор Серебренникова Н. В.|издательство=Directmedia|год=2014|isbn=9785917631783|страниц=151}}</ref>, իմպրովիզացիայի արվեստը զարգացրել են [[Ժակ Կոպո]]ն և [[Ժան-Լուի Բարո]]ն։ Իմպրովիզացիայի արվեստը ժամանակակից թատերական մանկավարժության հիմնական տարրերից է։ 1890-ական թվականներին թատերական տեսաբաններ և ռեժիսորներ, դերասանական տեսության երկու հիմնական հոսքերի հիմնադիրներ՝ ռուս [[Կոնստանտին Ստանիսլավսկի]]ն և ֆրանսիացի Ժակ Կոպոն մեծապես օգտագործում էին իմպրովիզը դերասանական վարժությունների և փորձերի ժամանակ։ Նրանք դա համարում էին դերի յուրացման գերագույն աստիճանը հետևյալ տրամաբանությամբ. դերի կատարյալ յուրացումը դերասանին տալիս է ներքին ազատություն, որով և պայմանավորված է ստեղծաբանելու, տեղնուտեղը, «ոտքի վրա» խաղ հորինելու հնարավորությունը։ Իմպրովիզացիան դրսևորումն է արտիստական ճշմարիտ տաղանդի, ուստի և հատուկ է բոլոր ժամանակների մեծ դերասաններին։ Ստեղծաբան խաղի արտահայտություն է նաև, երբ դերասանը դերակատարման ընթացքում ինքնաբերաբար հորինում է տեքստ ու երբեմն այնքան հաջող, որ հեղինակն օրինականացնում է։ Այդպիսի օրինակներ հայ թատրոնում տվել են [[Միհրդատ Ամրիկյան|Միհրդատ Ամերիկյանը]] [[Գաբրիել Սունդուկյան|Սունդուկյանի]] [[Խաթաբալա (պիես)|«Խաթաբալա»]] կատակերգության մեջ Զամբախովի դերում, [[Թադևոս Սարյան]]ը՝ [[Նաիրի Զարյան|Ն.Զարյանի]] «Աղբյուրի մոտ» կատակերգության մեջ Բալաբեկի դերում<ref name="Թատերագիտական բառարան" />։
=== Ժամանակակից ===
Կատակերգական իմպրովիզի ներկայիս «կանոններից» շատերը Միացյալ Նահանգներում առաջին անգամ ձևակերպվեցին Չիկագոյում 1950-ականների վերջին և 1960-ականների սկզբին, սկզբում The Compass Players թատերախմբում, որի ռեժիսորն էր [[Պոլ Սիլս]]ը։ Մայք Նիկոլսը, Թեդ Ֆլիկերը և Դել Քլոուզն այս առումով նրա գործընկերներն էին։ Երբ «Երկրորդ քաղաքը» բացեց իր դռները 1959 թվականի դեկտեմբերի 16-ին, ռեժիսոր Պոլ Սիլսը և նրա
== Կառուցվածք և գործընթաց ==
Իմպրովիզացիոն թատրոնը հաճախ թույլ է տալիս ինտերակտիվ հարաբերություններ, շփում հանդիսատեսի հետ։ Իմպրովիզ խմբերը հաճախ հանդիսատեսից ստանում են առաջարկություններ՝ որպես ոգեշնչման աղբյուր, հանդիսատեսին ներգրավելու միջոց և որպես միջոց՝ ապացուցելու, որ ներկայացումը նախապես սցենարագրված չէ։ Այդ մեղադրանքը երբեմն ուղղված է այն դերասաններին, որոնց կատարումները կարող են այնքան մանրամասն թվալ, որ դիտողները կարող են կասկածել, որ տեսարանները պլանավորված են։ Այստեղ կարևոր է նաև խաղընկերների ուշադրությունը և ներդաշնակ համագործակցությունը։ Ավելացված յուրաքանչյուր նոր տեղեկություն, առաջարկ, օգնում է իմպրովիզատորներին կատարելագործել իրենց կերպարները և առաջ մղել տեսարանի գործողությունները<ref>{{Cite web |url=https://www.nytimes.com/2014/02/23/arts/upright-citizens-brigade-writes-its-book-on-improv.html |title=Get the Laughs, but Follow the Rules |last=Zinoman |first=Jason |date=2014-02-20 |language=en-US |accessdate=2021-08-26}}</ref>։
== Իմպրովիզացիայի թատրոնի պատմական
* [[Միմոս]] - մ.թ.ա.
* [[Ատելանա]] - մ.թ.ա. II դար, [[Կամպանյա]]։
* [[Կոմեդիա դել'արտե|Կոմեդիա դելլարտե]] -
== Պատկերասրահ ==
|