«Օլթի»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 70.
| պարամետր2 =
}}
'''Օլթի''' ({{lang-tr|Oltu}}), քաղաք (ավան, բերդաքաղաք, գյուղաքաղաք, քաղաքավան) [[Էրզրումի մարզ]]ում, համանուն շրջանի շրջկենտրոնը։ Տեղակայված է [[Ճորոխ]] գետի աջակողմյան վտակ [[Օլթի (գետ)|Օլթի]]ի ափին։ Բնակչությունը՝ 20,305 մարդ (2008 թ տվյալներ)։ Նախկինում
 
Նախքան [[Մեծ եղեռն]]ը Օլթին, որն այն ժամանակ գտնվում էր Ռուսական կայսրության կազմում, ունեցել է 1090 տուն բնակչություն, որից մոտ 1000 հայեր էին<ref>Հայկական հարց, հանրագիտարան, Երևան, 1996, էջ 463</ref>։
Տող 85.
Բնակավայրը հնում մտնում էր [[Մեծ Հայք]]ի [[Տայք]] նահանգի [[Ոքաղե]] գավառի կազմի մեջ և հայտնի էր Ողթիք, Ուխթիք, Ուխտյաց քաղաք անվանումներով, որոնց աղավաղումից էլ առաջացել է Օլթի անվանումը։
 
Բնակավայրի մասին առաջին անգամ հիշատակվել է X-XI դարերում։ Նրա մասին վկայություններ ունեն [[Հովհաննես ԴրասխանակերտցինԴրասխանակերտցի]]ն (X դար), Ասողիկը[[Ասողիկ]]ը (X-XI դարեր), [[Արիստակես ԼաստիվերցինԼաստիվերցի]]ն (XI դար) և ուրիշներ։ Սակայն Օլթին գոյություն է ունեցել ավելի վաղ ժամանակներից։
 
Օլթին ժամանակին պատկանել է Մամիկոնյանների[[Մամիկոնյաններ]]ի նախարարական տանը, հետո անցել է Բագրատունիներին։[[Բագրատունիներ]]ին։ X-XI դարերում եղել է Տայքի կյուրապաղատության կենտրոնը։ 1001 թվականին՝ վերջինիս անկումից հետո, միացվել է Բյուզանդական կայսրությանը։ Հետագայում, քաղաքը մնալով հիմնականում հայաբնակ, գտնվել է սելջուկ թուրքերի, մոնղոլների, թուրքմենական ցեղերի, իսկ XVI դարում Թուրքիայի[[Թուրքիա]]յի տիրապետության տալ։ Այդ ժամանակաընթացքում քաղաքը բազմիցս ավերվել և անշքացել է։
 
1877-1878 թվականների ռուս֊թուրքական պատերազմից հետո միացվեց Ռուսաստանին։[[Ռուսաստան]]ին։ 1915 թվականին քաղաքը ժամանակավորապես անցել է թուրքերին, որի պատճառով այն դարձավ կռիվների թատերաբեմ։ 1918 թվականին թուրքական զորքերը կրկին վերագրավեցին քաղաքը, տեղահանեցին և գրեթե ամբողջովին կոտորեցին հայ բնակչությանը։ Սակավաթիվ փրկվածները գաղթել են Անդրկովկաս և այլ երկրներ։
 
== Բնակչություն ==
Տող 97.
Բնակչության հիմնական զբաղմունքը գյուղատնտեսությունը, արհեստներն ու առևտուրն էր։ Նաև զբաղվում էին հացահատիկային կուլտուրաների մշակությամբ և անասնապահությամբ։
 
Հին ժամանակներից Օլթին կապված էր Կարինի[[Կարին]]ի, Արդահանի[[Արդահան]]ի և Սև ծովի առափնյա շրջանների հետ։ Սակայն հին և միջին դարերում չէր դարձել նշանակալի առևտրի կենտրոն։ Ռուսաստանին միանալուց հետո Օլթին խճուղիով և եկրաթուղիով կապվում է Կարսի[[Կարս]]ի և Սարիղամիշի[[Սարիղամիշ]]ի հետ։ Կառուցվում են նոր խանութներ, քարավանատներ, մթերանոցներ։ Աշխուժանում է առևտրային կյանքը։
 
Քաղաքում գործող արհեստներն էին դարբնությունը, մանածագործությունը, ջուլհակությունըմ պղնձագործությունը, արծաթագործությունը և այլն։ Արտահանվում էր քարաղ։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Օլթի» էջից