«Սեբաստացի Մուրադ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Ծնվել է [[Սեբաստիա]]յի [[Խորոխոն]] գյուղում, [[1874]] թվականին։ Դեռ պատանի Մուրադն անգերազանցելի ըմբիշ էր, հեծյալ ու որսորդ։ 16 տարեկան էր, երբ Սեբաստիա գնալու ճանապարհին նրա վրա հարձակվումհարձակվել են մի քանի թուրքեր։ Մուրադն սպանումսպանել է նրանցից մեկին, իսկ մյուսները փախչումփախել են։ Պատանին ստիպված լքումլքել է հարազատ օրրանըգյուղը, որպեսզի չընկնի բանտ, և սկսումսկսել է տարբեր աշխատանքներ կատարել Պոլսում։ Այստեղ հանդիպում ու մտերմանումմտել է հայհնչակյան վրիժառուներիկուսակցության հետ,շարքերում։ մասնակցումԹուրքերի նրանց հավաքներին։ Սակայն այստեղ էլ սկսում ենհետապնդումից հետապնդելխուսափելու նրանհամար, որովհետև տեսնելով, թե ինչպես է թուրք ոստիկանը փողոցում ծեծում մի հայի, հարձակվում ու ինքն է ծեծում ոստիկանին։ Հայոցհայոց պատրիարքի միջնորդությամբ մեկնումմեկնել է [[Եգիպտոս]], այնտեղից՝ [[Աթենք]], հետո՝ [[Թիֆլիս]]։ Բայց Երկիր գնալու միտքը հանգիստ չի տալիս նրան։ ԹիֆլիսիցԹիֆլիսում 7մտել օրվաէ ընթացքումՀայ ոտքովՀեղափոխական հասնումԴաշնակցության է [[Կարս]], ապա՝ [[Բասեն]]։շարքերում։

1903 թ. հավաքվում է մի«Մրրիկ» խումբխումբը, որը պետք է զենք տեղափոխեր [[Սասուն]]։ Մուրադը մտնում է «Մրրիկ» կոչվող այդ խմբի մեջ։ Լավ զինված 23 ֆիդայիներ գիշերով անցնում են թուրքական սահմանը և ուղղություն վերցնում դեպի Սասնո լեռները։ Նոյեմբերին հասնելով [[Գելիգուզան]]՝ նրանք խոնարհվում են [[Աղբյուր Սերոբ]]ի շիրիմին ու գնում հանդիպելու [[Անդրանիկ Օզանյան|Անդրանիկին]]։

ՍկսվումԻնքնապաշտպանական են ինքնապաշտպանական կռիվները, որոնց ընթացքում պատմության մեջկռիվներում հերոսական էջեր գրել են գրում [[Անդրանիկ Օզանյան|Անդրանիկը]], [[Գևորգ Չաուշ]]ը, [[Մշեցի Սմբատ]]ը, [[Հրայր Դժոխք]]ը, [[Կայծակ Առաքել]]ը, Սեբաստացի Մուրադն ու շատ ուրիշներ։ Գելիգուզանի մոտերքում նրանք ցիրուցան են անումարել հակառակորդին, բայց սպանվում է Հրայրը։

Մուրադն անվանի մյուս ֆիդայիների հետ անցնումանցել է պարսկական սահմանը՝ դեպի Կովկաս։ Մինչ այդ, հավատարիմ մնալով ավանդույթին, Մուրադընա մյուս ազատամարտիկների օրինակով [[Սուրբ Թադևոսի վանք|սբ. Թադեի վանքի]] պատերին թողնումթողնել է իր հուշագրությունըարձանագրությունը. «Անցանք մենք ընդ հուր եւ ընդ ջուր, իսկ ես կ'ըսեմ նաեւ ընդ արիւն եւ նորէն կ'երթանք դէպի հուր եւ արիւն…»։

ԱյսՄուրադը խոսքերը Մուրադի իմաստուն կանխատեսումն էին, որովհետև [[Արևելյան Հայաստան]]ում նրան դարձյալ հրի միջով անցնող կյանք էր սպասում։ Նա մասնակցումմասնակցել է հայ-թաթարական կռիւներին։ Մուրադը մեկնում էՄեկնելով Նախիջևան, ևդարձել դառնումէ տեղի ինքնապաշտպանության ղեկավարը։ Թաթարական խաժամուժը կոտորվելով ետ է քաշվում։քաշվել։ Այստեղից Մուրադն իր 50 կտրիճներով անցնումանցել է [[Զանգեզուր]], որտեղմասնակցելով արդենինքնապաշտպանության [[Զանգեզուրի ինքնապաշտպանություն|ինքնապաշտպանական կռիվներ]] էին մղում [[Արևմտյան Հայաստան]]ում հերոսացած շատ ֆիդայիներ։կռիւներին։ [[Տաթևի վանք]]ի վանահայրը Մուրադի մասին գրում է իր հուշերում. «Սեբաստացի Մուրադը մի ցայտուն, բնորոշ տիպ էր եւ ժողովրդական հերոս՝ բառիս լայն առումով։ Նա ապրում էր գիւղերում՝ պարզ, համեստ նիստ ու կացով, բարոյական բարձր զգացումներով տոգորուած…»։ ։

Այդ օրերին [[Սեբաստիա]] է հասնում [[Ադանա]]յի ջարդի լուրը։լուրը Մուրադը հասկանումհամոզում է, որ հարկավոր է զինել, նախապատրաստել ժողովրդին ընդդեմ գալիք արհավիրքի։ Նա սկսում է զենք հավաքել։ Սակայն հրապարակվում է Մուրադի ձերբակալման հրամանը մեծ գլխագնով, և նա 1915 թ. մարտ ամսին բարձրանում է սարերը։սարերը Նրաիր ետևիցմոտիկ գնումընկերների են նաև մոտիկ ընկերները։հետ։ Սկսվում ենէ Սեբաստիայի հայերի տեղահանությունները։ Լեռների գլխիցտեղահանությունը։ Մուրադը տեսնումտեսել է իրենց գյուղի քարավանըկարավանը, կնոջն ու երեխային, որին կնքել էր Գևորգ Չաուշի անունով։ 22 զինակիցներով ՍեբաստացինՄուրադը իջնումիջել է Սև ծովի ափերը,ափերը։ [[Սամսոն|Սամսոնում]]։ Նրանք, բռնագրավելով թուրքական մի առագաստանավ, հասնում են [[Բաթում]]։ Արդեն ազատագրված [[Երզնկա]]յում Մուրադը Կայծակ Առաքելի հետ զբաղվումզբաղվել է գերեվարված հայ որբերի ետ գնմամբ։ Նշանաբանը՝ «մեկ հայը՝ մեկ ոսկի»։ Առևտուրը տարվում էր նաև Մշո դաշտի գյուղերում, Սասունի լեռներում ու կիրճերում։ Հավաքելով հարյուրավոր անտուն ու որբ երեխաներ, Մուրադն ու Առաքելը նրանց հասցնում են [[Արաքս]]ի ափերը և ետ գնում՝ միանալու Անդրանիկին։

1918 թ. օգոստոսի 4-ին Սեբաստացի Մուրադը նահատակվեց թուրքերի մի խմբի դեմ կռվի պահին նահատակվեց Սեբաստացի Մուրադը։ պահին։ Միայն երկու օր հետո Մշեցի Արշակը հեծելախմբով գրոհելով կարողանումկարողացավ է դուրսձեռք բերել օտարմեծ ափերում հայրենիքի ազատության սիրուն նահատակված ազատամարտիկիհայդուկի դիակը։ Մեծ հայդուկի մարմինըՄարմինը հետագայում ամփոփվումամփոփվել է Թիֆլիսում, [[Խոջիվանք]]ի գերեզմանոցում։ Նրա մասին է պատմում «Մեր մեծերը» հաղորդաշարի «Սեբաստացի Մուրադ» ֆիլմը։