«Տերյանական լեզվի զարգացման փուլեր»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
Տող 10.
Հիմք ընդունելով բանաստեղծի ընկերոջ` [[Պողոս Մակինցյան|Պողոս Մակինցյանի]] կատարած թվագրումները` կարելի է համոզված պնդել, որ դեռևս [[1903|1903-]][[1904]] թվականներին արդեն գոյություն են ունեցել զուտ տերյանական խոսքով գրված բանաստեղծություններ` «Հրաժեշտ», «Էլեգիա», «Անծանոթ աղջկան» և այլն: Ահա նշված հանգամանքն էլ հիմք է տալիս Իշխանյանին իրավացիորեն ենթադրելու, որ «մինչև [[1908]] թվականը կամ համենայն դեպս մինչև [[1906]] թվականը Տերյանը, եթե կարելի է ասել, զուգահեռագիր է եղել»:
 
Վահան Տերյանի բանաստեղծությունների անդրանիկ գրքույկը՝ «Մթնշաղի անուրջներ» ժողովածուն, լույս տեսավէ տեսել [[1908]] թվականին: Տերյանագետ [[Սաքո Սուքիասյան|Սաքո Սուքիասյանը]], «Վահան Տերյանը հայրենի [[Ջավախք|Ջավախքում]]» [[Հուշագրություն|հուշապատումում]] անդրադառնալով նշված ժողովածուին, գրումջերմորեն է. «…Այդանդրադարձել համեստայդ գրքույկըժողովածուի շուտովմասին։ դարձավ մեր ամենասիրած երկը: Թվում էր, թե մեկը կախարդական գավազանով թեթև դիպել է ջահել մարդկանց ներաշխարհին, աննախընթաց քնքշությամբ շարժման մեջ է դրել նրանց պոետիկ ունակությունները»:Եվ այս ամենը ի շնորհիվ և՛ «Մթնշաղի անուրջների» տրամադրությունների, և՛ դրանք արտահայտող լեզվաարտահայտչամիջոցների` նորաբնույթ [[Փոխաբերություն|փոխաբերություններ]], [[Օքսիմորոն|օքսիմորոնային]] ինքնատիպ կապակցությունների, [[Համեմատություն|համեմատությունների]], [[Բառակրկնություն|բառակրկնությունների]], խոսքին բանաստեղծականություն հաղորդող [[Միակազմ նախադասություններ|միակազմ նախադասությունների]] մեծ քանակ, բառերի սովորական [[Շարադասություն|շարադասությունը]] շրջուն դարձնելու հակում, [[Հնչյուն (խոսքի միավոր)|հնչյունների]] յուրօրինակ [[ոճավորում]] և այլն:
 
{{քաղվածք|…Այդ համեստ գրքույկը շուտով դարձավ մեր ամենասիրած երկը: Թվում էր, թե մեկը կախարդական գավազանով թեթև դիպել է ջահել մարդկանց ներաշխարհին, աննախընթաց քնքշությամբ շարժման մեջ է դրել նրանց պոետիկ ունակությունները:|[[Սաքո Սուքիասյան]], «Վահան Տերյանը հայրենի Ջավախքում»}}
Ստեղծագործական վաղ շրջանում Տերյանի խոսքարվեստն անմիջականորեն կրում էր նաև լեզվի զարգացման նախորդ շրջանի ազդեցությունը: Նախատերյանական լեզվի մի շարք հատկանիշներ` Ե լծորդության [[Բայ|բայերի]] [[Ըղձական եղանակ|ըղձականի]] (ինչպես նաև [[Պայմանական եղանակ|պայմանականի]], [[Հարկադրական եղանակ|հարկադրականի]]) եզակի երրորդ դեմքը -ե դիմանիշով կազմելը, պայմանական եղանակի ժխտական ձևերում [[Դերբայ|դերբայական]] -լ վերջնամասնիկի առկայությունը, [[Գրաբար|գրաբարյան]], ժողովրդախոսակցական ու [[Բարբառ|բարբառային]] մի շարք [[Բառ|բառերի]] ու բառաձևերի գործածությունները և այլն, արտահայտվեցին նաև բանաստեղծի լեզվում:
 
Եվ այս ամենը ի շնորհիվ և՛ «Մթնշաղի անուրջների» տրամադրությունների, և՛ դրանք արտահայտող լեզվաարտահայտչամիջոցների` նորաբնույթ [[Փոխաբերություն|փոխաբերություններ]]ի, [[Օքսիմորոն|օքսիմորոնային]] ինքնատիպ կապակցությունների, [[Համեմատություն|համեմատությունների]], [[Բառակրկնություն|բառակրկնությունների]], խոսքին բանաստեղծականություն հաղորդող [[Միակազմ նախադասություններ|միակազմ նախադասությունների]] մեծ քանակի, բառերի սովորական [[Շարադասություն|շարադասությունը]] շրջուն դարձնելու հակման, [[Հնչյուն (խոսքի միավոր)|հնչյունների]] յուրօրինակ [[ոճավորում|ոճավորման]] և այլնի:
 
Ստեղծագործական վաղ շրջանում Տերյանի խոսքարվեստն անմիջականորեն կրում էր նաև լեզվի զարգացման նախորդ շրջանի ազդեցությունը: Նախատերյանական լեզվի մի շարք հատկանիշներ` <code>Ե</code> լծորդության [[Բայ|բայերի]] [[Ըղձական եղանակ|ըղձականի]] (ինչպես նաև [[Պայմանական եղանակ|պայմանականի]], [[Հարկադրական եղանակ|հարկադրականի]]) եզակի երրորդ դեմքը <code></code> դիմանիշով կազմելը, պայմանական եղանակի ժխտական ձևերում [[Դերբայ|դերբայական]] <code></code> վերջնամասնիկի առկայությունը, [[Գրաբար|գրաբարյան]], [[Խոսակցական լեզու|ժողովրդախոսակցական]] ու [[Բարբառ|բարբառային]] մի շարք [[Բառ|բառերի]] ու բառաձևերի գործածությունները և այլն, արտահայտվեցին նաև բանաստեղծի լեզվում:
 
== Երկրորդ փուլ ==