Վիքիպեդիա

«Աշոտ Բ Երկաթ»–ի խմբագրումների տարբերություն

Հոդված քննարկում

Աշոտ Բ Երկաթ (խմբագրել)

17:35, 21 Հուլիսի 2021-ի տարբերակ

559 bytes removed ,  11 ամիս առաջ
→‎Աշոտ Երկաթի գլխավորած ազատագրական պատերազմը և թագադրությունը. 909-914 թվականների պատմափուլ
(հաս. գիտ.)», 1964, № 5, էջ 55-60<ref>[http://ysu.am/files/Hovhannes-Katoxikos_Drasxanakertci.pdf ՏԱՐԵԳԻՐՔ ԳԻՏԱԿԱՆ ՀՈԴՎԱԾՆԵՐԻ ԺՈՂՈՎԱԾՈՒ]
</ref>:․․․|Ն}}:Յուսուֆը պատերազմում էր խալիֆի զորքերի դեմ: Ըստ Հովհաննես Դրասխանակերտցու` դեռ նախքան Յուսուֆի ձերբակալվելը Խալիֆայության զորքերի կողմից (919 թ.) խալիֆը՝ որպես ոստիկան, Հայաստան է առաքում ոմն Փարկինիի, ով Գագիկ Արծրունուն երրորդ անգամ կարգում է թագավոր «ի վերայ Հայաստանեայցս»: Այդ լուրը Յուսուֆն ընդունում է մեծ դժկամությամբ:
Սակայն Իբն ալ-Ասիրի տեղեկությունները ցույց են տալիս, որ Փարկինին, որ նույն ինքը Մուհամմադ իբն Ուբայդալլահ ալ-Ֆարի կին է, Ատրպատականի կառավարիչ է նշանակվել Յուսուֆի ձերբակալությունից հետո` 919 թվականին, եւ ուղարկվել` մարտնչելու Յուսուֆից հետո նրա տերության գլուխ կանգնած Սուբուք ամիրի (հայերեն` Սբուք) դեմ228: 919 թվականին Սբուքը պարտության մատնեց հակառակորդին եւ դիմեց խալիֆին` իրեն նշանակելու Ատրպատականի կառավարիչ: Խալիֆը համաձայնեց: Կարելի է կարծել, որ այս իրադարձություններից մի քանի տարի անց դրանք նկարագրած կաթողիկոս պատմիչը շփոթել է դեպքերի ժամանակագրական հերթականությունը, ուստի` պետք է կարծել, որ Գագիկ Արծրունու թագ ստանալը Փարկինիից հարուցել է ոչ թե Յուսուֆի, որն այդ ժամանակ բանտում էր, այլ Սբուքի դժգոհությունը, որի հետ որոշ ժամանակ անց Գագիկ Արծրունին կարողացավ հաշտվել: Սբուքի համար, սակայն, Հայաստանում գլխավորն Աշոտ Երկաթն էր, որին նա, ինչպես կտեսնենք, հռչակեց շահնշահ:
Յուսուֆի ձերբակալության հետ կապված հաղորդմամբ ընդմիջարկելով 918 թվականին վերաբերող տեղեկությունները` Հովհաննես Դրասխանակերտցին դարձյալ վերադառնում է այդ թվականի դեպ- քերի նկարագրությանը: Ըստ նրա` այդ ժամանակ Սահակ Սեւադան ականջ դնելով չարակամներին` թշնամանում է Աշոտ Երկաթի դեմ: Հաջորդ տեղեկությունն արդեն վերաբերում է 919 թ.: Ձմեռն անցնելուն պես նրանք զորք են հավաքում պատերազմելու նպատակով, բայց հաշտվում իշխանների միջամտությամբ:
Հաշտվելով Սահակ Սեւադայի հետ` Աշոտ Երկաթն արշավեց Դվին: Նա «հնազանդեցուցանէր զամբարտաւան եւ զբիրտ ապստամբութիւն նոցա ընդ լծով ծառայութեան իւրոյ»: Այնուհետև, «թագաւորն Աշոտ իբրեւ կամակատարս զԴվին քաղաք իւր պատրաստեաց»: Փաստորեն, Հայոց հինավուրց մայրաքաղաք Դվինն ազատագրվեց արաբական գերիշխանությունից և ենթարկվեց Հայոց թագավորին 919 թվական:
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Սպասարկող:MobileDiff/8020338» էջից