«Նոր քարի դար»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ →‎top: ջնջվեց: {{Արևմտահայերեն|Նոր Քարէ Դար}}
ժամանակաշրջանի ուղղում
 
Տող 1.
[[Պատկեր:Néolithique 0001.jpg|մինի|Նեոլիթյան գործիքներ]]
[[Պատկեր:HMB Essen und Kochgerät Jungsteinzeit.jpg|մինի]]
'''Նոր քարի դար''' կամ '''Նեոլիթ''' ({{lang-el|νέος }}, ''նեոս''՝ նոր, և {{lang-el|λίθος }}, ''լիթոս''՝ քար), քարի դարի վերջին դարաշրջանը, հաջորդել է [[մեզոլիթ]]ին։ Տևել է մոտ երկու հազարամյակ՝ Քմ․թ.ա. 10-րդ հազ.հազարամյակի կեսերից մինչև մ.թ.ա. 115-րդ հազ.հազարամյակի կեսերը։
 
Նեոլիթի սկիզբը բնութագրվում է քարե և [[Ոսկոր|ոսկրե]] հղկված գործիքների օգտագործմամբ, [[Խեցեգործություն|խեցեգործության]] և [[Երկրագործություն|երկրագործության]] առաջացմամբ, վերջը՝ վաղ [[մետաղամշակություն|մետաղամշակությամբ]] ([[էնեոլիթ]]ի սկզբնավորմամբ)։ Նեոլիթյան մարդիկ, զարգացած հավաքչական, [[որսորդություն|որսորդական]] և [[ձկնորսություն|ձկնորսական]] յուրացնող [[Տնտեսություն|տնտեսությանը]] զուգահեռ, սկսել են զբաղվել արտադրող տնտեսությամբ՝ նստակյաց երկրագործությամբ ([[ցորեն]]ի, [[Գարի|գարու]], [[ոսպ]]ի և այլ [[բույսեր]]ի մշակությամբ), [[կենդանիներ]]ի ([[շուն]], [[այծ]], [[ոչխար]], [[խոզ]], ավելի ուշ՝ [[խոշոր եղջերավոր անասուններ]]) ընտելացմամբ և բուծմամբ։ Արմատավորվել և զարգացել է [[մանածագործություն]]ը, հյուսելը։ ''[[Մայրիշխանություն]]ը'' հասել է իր ծաղկմանը և աստիճանաբար տեղի տվել ''[[Հայրիշխանություն|հայրիշխանությանը]]''։ Զգալիորեն աճել է [[բնակչություն]]ը, աստիճանաբար կազմավորվել են ցեղախմբերը, ձևավորվել ցեղային լեզուները։ Հանրության կյանքում կատարված այդ արմատական փոփոխություններն ընդունված է անվանել «նեոլիթյան հեղափոխություն» ([[անգլիացի հնագետներ|անգլիացի հնագետ]] Գ․ Չայլդի հետևությամբ)՝ որպես մարդկության պատմության մեջ առաջին տնտեսական հեղաշրջում։