«Տրանսիլվանիա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Տրանսիլվանիայում առկա են նաև ծիտխիտ բնակեցված քաղաքներ, ինչպիսիք են Բրաշովը և Հունեդոարան , ինչպես նաև շատ քիչ բնակեցվածներ՝բնակեցված՝ Բիստրիցան ու Սըլաժը<ref>{{cite web|url=http://www.recensamantromania.ro/wp-content/uploads/2013/07/REZULTATE-DEFINITIVE-RPL_2011.pdf |title=Microsoft Word - REZULTATE DEFINITIVE RPL2011.doc |format=PDF |date= |accessdate=2018-04-17}}</ref>։

1998 թվականից սկսածսկսած՝ Ռումինիան բաժանվել է ութ զարգացող շրջանների, որոնք հանդես են գալիս սոցիալ-տնտեսական կյանքի զարգմացմանն ուղղված միջոցառումներով։ Վեց քաղաքներ (Ալբա, Բրաշով, Կովասնա, Հարգիտա, Մուրեշ և Սիբիու) կազմում են կենտրոնական զարգացման շրջանը, մյուս վեցը՝ ( Բիհոր, Բիստրիցա, Կլուժ, Մարամուրեշ, Սատու Մարե, Սըլաժ) հյուսիս արևմտյանհյուսիսարևմտյան զարգացման տարածքը, իսկ մյուս չորսը (Արադ, Կարաշ Սևերին, Հունեդոարա և Տիմիշ)՝ արևմտյան զարգացման շրջանը։

Ամենաբնակեցված քաղաքները համաձայնՀամաձայն 2011 թվականի մարդահամարի<ref name="hotnews-census2011data">{{cite web | url = http://www.recensamantromania.ro/wp-content/uploads/2013/07/sR_Tab_31.xls | title = Population at 20 October 2011 | date = July 2013 | accessdate = փետրվարի 2, 2014 | publisher = [[National Institute of Statistics (Romania)|INSSE]] | language = Romanian}}</ref> ՝ ամենաբնակեցված քաղաքները (մեգապելիսներմեգապելիսներ՝ սկսած 2014<ref>{{cite web|url=http://ec.europa.eu/eurostat/web/cities/data/database | title=Population on 1 January by age groups and sex – functional urban areas | accessdate=օգոստոսի 16, 2017 | publisher=[[Eurostat]]}}</ref>):

[[Կլուժ-Նապոկա]] ավելի հայտնի է որպես Կլուժ, Ռումինիայի երկրորդ ամենամեծ քաղաքն է՝ մայրաքաղաք [[Բուխարեստ]]ից հետո, Կլուժ վարչական շրջանի կենտրոնն է։ 1790-1848 թվականներին և 1861-1867 թվականներին եղել է Տրանսիլվանիայի Մեշ իշխանության մայրաքաղաքը։ [[Բրաշով]]ը կարևոր զբոսաշրջային կենտրոն է, լեռնային զբոսաշրջության ամենամեծ քաղաքը, ՌումինիajiՌումինիայի կենտրոնում է և բարենպաստ դիրք ունի ողջ Ռումինիան բացահայտելու տեսանկյունից։

[[Սիբիու]]ն Ռումինիայի մշակութային կենտրոններից է և ճանաչվել է 2007 թվականի Եվրոպական Մշակույթի մայրաքաղաք՝ [[Լյուքսեմբուրգ]] քաղաքի հետ միասին<ref>{{cite web|url=http://www.sibiu2007.ro/index_en.php|title=Sibiu Cultural Capital Website|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20061015213159/http://www.sibiu2007.ro/index_en.php|archivedate=2006-10-15}}</ref> , նախկինում եղել է Սաքսոնական Տրանսիլվանիայի կենտրոնը և 1692-ից 1791 թվականներին և 1849-1865 թվականներին Տրանսիլվանիայի իշխանության կենտրոնըԼկենտրոնը։

[[Ալբա Յուլիա]]ն տեղակայված է Մուրեշ գետի ափինափին՝ Ալբա վարչական շրջանում և Ուշ Միջնադարիցմիջնադարից քաղաքը համարվել է Կաթոլիկ ռումինների կենտրոնը։ 1541-ից 1690 թվականներին այն արևելյան Հունգարական թագավորության մայրաքաղաքն էր՝ հետագայում՝ Տրանսիլվանիայի իշխանության։ Ալբա Յուլիայում էր , որ 1918 թվականի դեկտեմբերի 1-ին Ռումինիայի ժողովրդի ներկայացուցիչները կնքեցին Տրանսիլվանիան Ռումինիային միացնելու հռչակագիրը։ Տրանսիլվանիայում շատ են միջնադարյան քաղաքները, ինչպիսիք են՝ [[Սիգիշոարա]]ն, [[Մեդիաս]]ը, [[Սեբես]]ը և Բիստրիցան։

Տրանսիլվանիայի բնակչության մասին առաջին պաշտոնական տեղեկությունները հասնում են 18-րդ դարից։ [[Յոզեֆ II|Ժոզեֆ II]] կասրը 1784 թվականի մայիսի 1-ին իրականացնում է [[Հաբսբուրգներ|Հաբսբուրգների դինաստիայի]] առաջին մարդահամարը, որումորին մասնակցումէմասնակցում է նաև Տրանսիլվանիան։ Տեղեկությունները հրապարակվում են 1787 թվականին, որտեղ ցույց էր տրվում միայն ընդհանուր բնակչության քանակը (1,440,986 բնակիչ)<ref>{{cite web |url=http://www.hungarian-history.hu/lib/transy/transy03.htm |title=Archived copy |accessdate=2017-07-10 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170202185918/http://www.hungarian-history.hu/lib/transy/transy03.htm |archivedate=2017-02-02 }}</ref>։ [[Ֆենյես Էլեկ]]ը՝ ով 19-րդ դարի հունգար վերլուծաբան է, 1842 թվականին հաստատում էր, որ 1830-1840 թվականներին Տրնասիլվանիայի բնակչության մեծամասնությունը 62.3% ռումինացիներ էին, իսկ 23.3%՝ հունգարներ<ref>Elek Fényes, ''Magyarország statistikája'', Vol. 1, Trattner-Károlyi, Pest. VII, 1842</ref>։

19-րդ դարի վերջին քառորդում Տրանսիլվանիայի հունգար բնակչությունը աճում է 24՝24.9%-ից դառնալով 1869 թվականին՝ 31.6%, ինչպես նշվում է 1910 թվականի հունգարական մարդահամարում (հրեա բնակչության մեծամասնությունը հունգարիայում նշում էր, իմ հիմնական լեզուն հունգարերենն է և իրենց էթնիկ պատկանելությունը նույնպես հունգարացին է)։ Միևնույն ժամանակ ռումին բնակչության թվաքանակը կրճատվում է ՝ 59.0%-ից հասնելով 53.8%, իսկ գերմանացի բնակչությունը 11.9%-ից իջնում է 10.7%, իսկ ընդհանուր բնակչությունը 5.262.495 էր։ Հունգարականացման քաղաքականությունը գժխավորապեսգլխավորապես շարունակվում է հաջորդ տարիներին<ref name="ia">{{cite journal|title=The Problem of Treaty Revision and the Hungarian Frontiers|journal=International Affairs|year=1933|first=Robert William|last=Seton-Watson|volume=12|issue=4|pages=481–503 |url=|doi=10.2307/2603603|jstor=2603603}}</ref>։

Ռումին բնակչության թիվը գերազանցապես աճում է 1918 թվականի դեկտեմբերի 1-ինին՝ [[Միավորման հռչակագիր|Միավորման հռչակագրից]] հետո։ Հունգար բնակչության չափաբաժինը և տարածվածության էռաներըցուցանիշները փոխվում են , քանի որ տարբեր ծայրամասերից ռումինացիներ մեծ հոսքով շարժվում են դեպի քաղաքային բնակավայրեր, որոնք ավելի են ռումինականացվում<ref name="Varga"/> :Հատկապես [[Տրիանոյի պայմանագիր|Տրիանոյի պայմանագրից]] հետո սկսվեց Տրանսիլվանիայի համատարած ռումինականացումը, որը ուղեցկվում էր հունգարներին իրենց տարածքներից վռնդելով և բերրի հողերը ռումինացիներին հանձնելով<ref>{{cite encyclopedia|title=Transylvania|url=http://www.bartleby.com/65/tr/Transylv.html|encyclopedia=[[Columbia Encyclopedia]]|accessdate=2008-11-18|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20080905190712/http://bartleby.com/65/tr/Transylv.html|archivedate=2008-09-05}}</ref>։ Այլ հանգամանքներ ևս, օրինակօրինակ՝ ոչ ռումին բնակչության արտագաղթը և Ռումինիայի ներքին տեղաժարժերը (նշվում է, որ 1945-1977 թվականներին մոտավորապես 630.000 տեղափոծվել են Հին թագավորությունից դեպի Տրանսիլվանիա, և 280.000 Տրանսիլվանիայից [[Հին Թագավորություն]]՝ մեծամասամբմեծ մասամբ [[Բուխարեստ]]).<ref name="Varga"/>

2011 թվականի բնակչության հաշվեհամարի ՏրանսիլվանինայիՏրանսիլվանիայի ընդհանուր բնակչությունը կազմում է 6.789.250 բնակիչ, որի էթնիկ պատկանելությունը հետևյալն է. 7.062%-ռումինացիներ, 17.92% հունգարներ, 3.99%-գնչուներ, 0.63%-ուկրաինացիներ, 0.49%-գերմանացիներ, և 0.77% այլ ազգեր։ Մոտավորապես 378.298 բնակիչ (5.58%) չունի որևէ էթնիկ որոծարկում։որոշարկում։ Ներկայացված տեղեկատվությունը վերցված է հետևյալ կայքիից ՝ http://www.recensamantromania.ro/rezultate-2: Էթնիկ հունգար բնակչությունը մեծամասնություն է կազմում հետևյալ շրջաններում ՝ Կովասանա (73.68%) և Հարգիթա (84.8%): Հունգարացիները նաև մեծ թիվ են կազմում Մուրեշում՝ (37.8%), Սատու Մարեյում (34.5%),, Բիհորում (25.2%) և Սըլաժում (23.2%):

ՏՏ ոլորտը, էլեկտրոտեխնիկանէլեկտրատեխնիկան նույնպես կարևոր է,է։ այդպիսի կարևորԿարևոր համալսարաններ կանեն՝ [[Կլուժ-Նապոկա]]յում ([[Ռոբերտ Բոշ]]ի անվան կենտրոնը, [[Էմերսոն Էլեքթրոնիքս]]ը), [[Տիմիշոարա]]յում ([[Ալկատել Լյուսենթ]], [[Ֆլեքստրոնիքս]], և [[Քոնթինենթալ ԱԳ]]), [[Բրաշով]]ում, [[Սիբիու]]ում, [[Օրադյա]]յում և [[Արադ]]ում։ Կլուժ Նապոկան և [[Տիգրու Մուրեշ]]ը հայտնի են որպես բժշկական կենտրոններ, այստեղ են տեղակայված ամենահայտնի բժշկական կենտրոնները<ref>{{cite web |url=http://www.ms.ro/upload/CLASIFICAREA%20SPITALELOR-1.pdf |title=Archived copy |accessdate=2016-01-21 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304035718/http://www.ms.ro/upload/CLASIFICAREA%20SPITALELOR-1.pdf |archivedate=2016-03-04 }}</ref>։

[[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ|Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմի]] ընթացքում Տրանսիլվանիան (Հարավային Ռումինիան , պատերազմի ժամանակ այն բաժանվել էր մասերի) համարվում էր Ռումինիայի պատ+շտպանականպատշտպանական ուժերի կենտրոնը։ Տրանսիլվանիայի արտադրամասերը մինչև 1945 թվականը պատրաստեցին և թողարկեցին շուրջ 1000 ռազմական ինքնաթիռ, 1000 հրետանային զենքեր<ref>Mark Axworthy, London: Arms and Armour, 1995, ''Third Axis, Fourth Ally: Romanian Armed Forces in the European War, 1941–1945'', pp. 29-30, 75, 149, 222-227 and 239-272</ref>։

Տրանսիլվանիայի մշակույթը խառնուրդ է,է՝ պայմանավորված իր պատմությամբ։ Նրա մշակույթը տարիների ընթացքում մեկ միացվել է Կենտրոնական Եվրոպայի մշակույթին, մեկմեկ՝ Հարավարևելյան Եվրոպային, այստեղ մեծ է ինչպես հունգարացիների, այնպես էլ գերմանացիների ազդեցությունը<ref>{{cite web|url=http://www.itcnet.ro/folk_festival/culture.htm |title=Cultura |date=2007-12-31 |access-date=2016-05-08 |url-status=unfit |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071231125142/http://www.itcnet.ro/folk_festival/culture.htm |archivedate=December 31, 2007 }}</ref>։ Ինչ վերաբերում է ճարտարապետությանը, այստեղ կարող ենք գտնել գոթական մշակույթի մի շարք նմուշներ , ինչպես օրինակօրինակ՝ Բրաշովի Սև եկեղեցին (թվագրվում է 14-15-րդ դարերով), մի շարք եկեղեցական տաճարներ, Բրան ամրոցը նորիցամրոցը՝ Բրաշովում (14-րդ դար), Հունյադիի ամրոցը ՝ Հունեդոարայում (15-րդ դար)։

Եվրոպայի այլ տարածաշրջաններից Տրանսիլվանիան տարբերվում է իր հարուստ ու բազմազան կրոնական պատմությամբ։ [[Ռեֆորմացիա|Բողոքական ռեֆորմացիայի]] ժամանակներից սկսած, քրիստոնեական տարբեր ուղղությունները սկսում են խառնվել մեկ ընդհանուր տարրայում՝ ներառյալ [[Ռումինական Օրթոդոքս]], [[Ռումինա-հունական Կաթոլիկ]], այլ՝ [[Արևելյան հնագույն եկեղեցիներ|Արևելյան Օրթոդոքս]], [[Կաթոլիկ եկեղեցի|Հռոմեական կաթոլիկ]], [[Լյութերականություն|Լյութերական]], Ռեֆորմիստական և [[Ունիթորություն|Ունիթորական]] ուղղությունները։ Այլ հավատի դավանողներ նույնպես առկա էին, ինչպես հուդայականներ, այնպես էլ մուսուլմաններ։ ՀաբսբուրդներիՀաբսբուրգների տիրապետության շրջանում Տրանսիլվանիան ծառայում էր, որպես «ազատ կորնի կենտրոն»։ Քրիստոնեությունը ամենատարածված կրոնն է Տրանսիլվանիայում։ Տրանսիլվանիան եղել և շարունակում է մնալ Ռումինացիներիռումինացիների համար ամենամեծ Արևելյան Օրթոդոքս եկեղեցու կենտրոնը։ Այստեղ մեծ են նաև Հռոմեական կաթոլիկ, [[Հունական կաթոլիկ եկեղեցի|Հույն կաթոլիկ]] և Բողոքական եկեղեցու հետևորդները:.<ref name="poperamet">Earl A. Pope, "Protestantism in Romania", in Sabrina Petra Ramet (ed.), ''Protestantism and Politics in Eastern Europe and Russia: The Communist and Postcommunist Eras'', [[Duke University Press]], Durham, 1992, p.158-160. {{ISBN|0-8223-1241-7}}</ref>։

* Ներկայում մի փոքր հատված են կազմում [[Մուսուլման|մահմեդականները]] ([[իսլամ]]), [[հրեաներ]]ը ([[հուդայականություն]]ը), մինչդեռ 1930 թվականին հրեա բնակչության թիվը կազմում էր 191.877, որոնք ներկայացնում էին բնակչության 3.46%<ref>{{cite web|url=http://www.etnosfera.ro/pdf/2009/2/04.pdf|title=Situatia demografica a cultelor dupa 1918|publisher=|accessdate=2020-03-09|archive-date=2017-12-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20171215064621/http://www.etnosfera.ro/pdf/2009/2/04.pdf|dead-url=yes}}</ref>:

* Բրանի ամրոց, հայտնի է նաև «Դրակուլայի ամրոց» անունով

* Բրաշով քաղաքը,քաղաքը՝ Պոիանա Բրաշով ձմեռային հանգստի կենտրոնի կողքին

====ԿինոփառատոներԿինոփառատոն====

====Երաժշտական փառատոներփառատոններ====

Տրանսիլվանիայի առաջին զինանշանները հիշատակվում են 16-րդ դարով։ Առաջին զինանշանը, որ հանդիպում ենք Տրանսիլվանիայում, Սիբիու քաղաքինն է։ 1596 թվականին Լևինուս Հուլսիուսը ստեղծում է Տրանսիլվանիայի կայսերական մարզի համար զինանշան, որը ներկայացնում էր վահաններ, որոնք դրված էին յոթ բլուրների վրա, որոնցից ամենացածրի գագաթին ամրոց էր։ Նա իր աշխատանքը հրապարակում է «Ժամանակագրություն» աշխատության մեջ, որը հրատարակվում է, նույն տարում՝ Նյուրենբերգում։ 1597 թվականի զինանշանը , որը ստեղծվել էր Սիգիզմունդ Բիթհորի կողմից, իրենից ներկայացնում էր նախկին զինանշանի փոփոխված տարբերակը,տարբերակը․ այստեղայստեղ՝ ներքևի հատվածում, արևով և լուսնով շրջապատված արծիվ էր, իսկ ներքևի բլորների վրա տեղակայված էին աշտարակներ<ref>Dan Cernovodeanu, ''Știința și arta heraldică în România'', Bucharest, 1977, p. 130</ref>։

Էմիլի Գերարդի կողմից «Անտառներից այն կողմ» (1888) վեպի հրատարակումից հետո , Բրեմ Սթոքերը գրեցի իր հայտնի Դրակուլա«Դրակուլա․ գոթական սարսափ» վեպը՝ 1897 թվականինթվականին՝ օգտագործելով Տրանսիլվանիան, որպես իրադարձությունների զարգացման հիմնական վայր։ Վեպի հաջողությունից հետո Տրանսիլվանիան անգլախոս միջավայրում սկսեց ասոցացվել վամպիրների հետ։ Սկսած այդ ժամանակներիցժամանակներից՝ վեպերում այն ներկայացվում էր որպես առեղծվածների և կախարդանքների տարածք։ ՕրինակՕրինակ՝ Պաոլո Կոելիոն իր «Պորտոբելի կախարդը» վեպի գլխավոր հերոս Շիրին Խալիլին նկարագրում է որպես Տրանսիլվանիայի որբերից մեկը, ում մայրը գնչուական ծագում ուներ, ինչը հերոսին հաղորդում է որոշակի միստիկ կերպար։ Միկլոշ Բաֆֆի գրած, այսպես կոչված, Տրանսիլվանիան Տրանսիլվանյան եռապատումը ՝ «Պատի վրա գրվածը», ներկայացնում է 19-20-րդ դարերի երկրի դրությունը։ Դրակուլայի դերը առաւինըառաջինը կերտածներից մեկը Բելա Լուգոշցին է , ով ծնվել է Լուգոսում (ներկայումներկայում՝ Լուգոժ) ժամանակակից Ռումինիայում։