«Զուլեյխա»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
չ Ռոբոտ․ Տեքստի ավտոմատ փոխարինում (-books.google.ru/ +books.google.am/)
Պոտիֆար գրվում է անգլերեն Աստվածաշնրում, իսկ հայերեն թարգմանություններում գրվում է Պետափրես
Տող 30.
| Վիքիպահեստ =
}}
'''Զուլեյխա''' ([[Արաբերեն|արաբ․]]՝ زليخة), հիշատակվում է Ղուրանի Յուսուֆի (Հովսեփի) [[Սուրա (այլ կիրառումներ)|սուրայում]]։ [[Ղուրան|Ղուրանում]] նրա անունը չի հիշատակվում, բայց արաբամուսուլմանական [[Ավանդություն|ավանդությունից]] հայտնի է, որ նրան անվանում են Զուլեյխա։ Նույնացվում է ՊոտիֆարիՊետափրես [[Աստվածաշունչ|աստվածաշնչյան]] կնոջ հետ։
 
== Պատմություն ==
Տող 40.
'''Հովսեփ և Զուլեյխա''' (Յուսուֆ և Զուլեյխա, Յուսուֆ և Զելիխա), քոչվոր սյուժե, [[Արևելք|Արևելքի]] ժողովուրդների բազմաթիվ գրական հուշարձանների գրական-բանահյուսական մոտիվ։
 
Առասպելի հիմքում բիբլիական-ղուրանական լեգենդն է Հովսեփ Հրաշալիի ([[Ղուրան|Ղուրանում]] հայտնի որպես Յուսուֆ) և ՊոտիֆարիՊետափրեսի կնոջ մասին։ [[Արաբական Միացյալ Էմիրություններ|Արաբական]] լեգենդներում այս կինը ձեռք է բերում Զուլեյխա անունը («գայթակղիչ կին»), նույն անունով, ինչպես նաև որպես Զեֆիրա, նա հայտնվում է Իսլամական պոեզիայում։ Ունի բազմաթիվ բանաստեղծական ադապտացիաներ՝ IX—XV դդ. պոեմ, այդ թվում առաջին շարքի ստեղծագործություններ, որոնք դուրս են եկել [[Ֆիրդուսի]] և [[Ջամի|Ջամիի]] գրչից։
 
Սյուժեի առաջին մասը հիմնված է աստվածաշնչյան պատմվածքի վրա (որը կրկնվում է Ղուրանի սուրայում)։ ՊոտիֆարիՊետափրեսի կինը սիրահարվում է Հովսեփին, փորձում է հրապուրել, նա մերժում է, և ՊոտիֆարիՊետափրեսի կինը զրպարտում է նրան, որից հետո Հովսեփը բանտարկվում է։ Աստվածաշնչում այս կինը հետագայում չի հիշատակվում, եթե չհաշվենք, որ Փարավոնը տալիս է Հովսեփին՝ ով հաջող կարիերա էր արել, ինչ-որ ազնվականի՝ քուրմ ՊոտիֆարիՊետափրեսի դստերը, ում անունը Ասենեֆ է։ Աստվածաշնչի և [[Ապոկրիֆ|ապոկրիֆային]] հրեական [[Հեքիաթ|հեքիաթների]] ու [[Առասպել|առասպելների]] մեկնաբանողները վիճում են, թե արդյոք դա իր նախկին տիրոջ և այն կնոջ աղջիկն է, կամ նրա անվանակցի աղջիկը։ Իսկ [[Իսլամ|Իսլամական]] [[Բանահյուսություն|բանահյուսության]] մեջ Զուլեյխան չի անհետանում, այլ ընդհակառակը, ի վերջո, գրավում է Հովսեփի սիրտը․ «Զուլեյխան մինչև իր կյանքի վերջը հավատարիմ է մնում այն տղամարդուն, ում տեսել էր երազում։ Նա պայքարում է իր սիրո համար։ Զուլեյխան իր նպատակին հասնում է քառասուն տարի անց, երբ Հովսեփի հոգում բացվում է սիրո [[Վարդ|վարդը]]»<ref name=":02">{{Статья|автор=Равшанова, Гулрухбегим Кахрамоновна|заглавие=Поэмы цикла «Юсуф и Зулейха»|ссылка=https://moluch.ru/archive/89/17894/|издание=Молодой ученый|год=2015|выпуск=89|issn=2072-0297}}</ref>։
 
Զուլեյխայի սերը ներկայացվում է շատ ավելի վսեմ, քան [[Աստվածաշունչ|Աստվածաշնչում]], դա մաքուր, բարձր և հավերժական զգացում է՝ ճշմարիտ անձնուրաց սեր<ref>{{Книга|автор=Роман Перельштейн|заглавие=Видимый и невидимый мир в киноискусстве|ссылка=https://books.google.am/books?id=B8QkCwAAQBAJ&pg=PT190&dq=юсуф+и+зулейха&hl=ru&sa=X&ved=0ahUKEwjQ9KywpuLYAhXkFZoKHV3hAEEQ6AEIMzAC#v=onepage&q=юсуф%20и%20зулейха&f=false|издательство=Litres|год=2017-09-05|страниц=317|isbn=9785457936294}}</ref>։ Շնորհիվ այս [[Սյուժե|սյուժեի]] ստացել է նման տարածումը պոեզիայի մեջ։ Բացի այդ, մի շարք գիտնականների մեկնաբանությամբ, որոշ կրոնական բանաստեղծների մոտ Յուսուֆի սերը Զուլեյխայի հանդեպ, ինչպես ընդունված է [[Սուֆիականություն|սուֆիական]] ստեղծագործություններում, ոչ միայն կնոջ հանդեպ սերն է, այլ [[Ալլահ|Ալլահի]] հանդեպ սերը, որը բացահայտվում է Զուլեյխայի կերպարով․ հոգու ձգտումը դեպի Աստված<ref name=":12">{{Cite web|url=http://www.sufizm.ru/sufizm_in_Russia/kissa&yusuf/|title=Жемчужина татаро-булгарской литературы поэма ?Кысса-и Йусуф?: суфийские истоки|publisher=www.sufizm.ru|accessdate=2018-01-18}}</ref>։
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Զուլեյխա» էջից