«Օծանելիք»–ի խմբագրումների տարբերություն

 

== Պատմություն ==

 

Աշխարհում առաջին պարֆյումերը եղել է  Թապուտի անունով մի կին, որն ապրել է մ.թ.ա. 10-րդ դարում Միջագետքում և ծաղիկների, յուղերի քիմիական փորձերի արդյունքում ստեղծել է տարբեր բույրեր: Նրա մասին հիշատակվում է պահպանված հին մագաղաթներում:

 

 

9-րդ դարում արաբ հնագետի կողմից գրվել է առաջին «Օծանելիքների գիրքը», որտեղ ներկայացվել է օծանելիքների ավելի քան 100 բաղադրատոմս և բուրմունք ստանալու բազմաթիվ եղանակներ: Օծանելիքներն Եվրոպա են եկել իսլամական աշխարհից բավականին ուշ՝ միայն 14-րդ դարում:

== Տեսակներ ==

Տարբերում են հեղուկ՝ բույրաջրեր (դուխի), օդեկոլոն, պինդ և չոր օծանելիք։ Բույրաջրերը հոտավետ նյութերի խառնուրդների [[սպիրտ]]ային (կամ ջրասպիրտային) լուծույթներ են, օդեկոլոնը դրանցից տարբերվում է հոտավետ նյութերի նվազ պարունակությամբ։ Հեղուկ օծանելիքները բաժանվում են էքստրա, Ա, Բ և Գ խմբերի, ծաղկի կամ երևակայական (ըստ օծանելիքի պատրաստողի երևակայության՝ արհեստական ստացած) հոտերով։ Պինդ օծանելիքի նատրիումի ատեարատի կամ ճարպանման այլ նյութերի սպիրտային լուծույթների թանձրուկներ են՝ հագեցած հոտավետ նյութերով։ Չոր օծանելիքները (կոչվում են նաև բույրաբարձիկ՝ սաշե) օծանելիքային բաղադրամասով հագեցած փոշեկերպ նյութեր են, գործվածքե կամ թղթե ծրարիկներով։

== Հումքեր ==

 

Ամենաթանկ և արժեքավոր օծանելիքները պատրաստվում են մաքուր յուղերից, խտացված և յուղային սերմերից, որոնք ստացվում են բույսերից կամ ծաղիկներից: Բնական բաղադրիչներն ամենաթանկն են. հասմիկը, բուլղարական վարդը, ուդը, մուշկը և հիրիկը: Աշխարհում ամենաթանկ բաղադրիչը մոխրագույն համպարն է, որն առաջանում է կաշալոտների մարսողական տրակտում, որքան էլ տարօրինակ չի հնչում: Բաղադրիչի բարձր գինը պայմանավորված է նրանով, որ բնական աղբյուրը կորչում է, օրինակ՝ ուդի յուղը, կամ ստացվում է ոչ համապատասխան սեզոնին, ինչպես մադագասկարյան իլանգ-իլանգը:

 

== Օգտագործում ==

 

{{ՀՍՀ|հատոր=12|էջ=532}}