Վիքիպեդիա

«Սահլ Սմբատյան»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
No edit summary
Տող 4.
| հաջորդող = [[Ատրներսեհ (Խաչենի իշխան)|Ատրներսեհ]]
}}
'''Սահլ Սմբատյան''' (արաբական աղբյուրներում՝ Սահլ իբն Սումբատ, որը աղավաղված հայկական Սահակ Սմբատյան անունն է).Արցախի [[9-րդհյուսիսային դար]]իգավառների հայիշխան նշանավորIX իշխան։դ․ Համարվում1-ին էկեսին։ [[Խաչենի իշխանություն|Խաչենի իշխանությանԱռանշահիկներ]]ի առաջինտոհմից։ ներկայացուցիչներիցԱրցախի մեկը։հարավային Հայտնիգավառների էտեր հատկապեսԵսայի [[Արցախ]]<nowiki/>նԱբու ավերելուՄուսեի եկածհետ արաբական ընտիր զորքերի դեմ հերոսական մարտերով։ Կոչվելգլխավորել է Սյունիքիազատագրական ևպայքարը Աղվանքի իշխան, Խաչեն ամրոցի տեր։ Իր տիրույթներին է միացրել նաև [[Գեղարքունիք|Գեղամա գավառը]]։ Որոշ աղբյուների հիման վրա երբեմն համարվել է [[Շաքի]]իարաբական հայոցտիրապետության արքայազն։դեմ։
 
Համարվում է [[Խաչենի իշխանություն|Խաչենի իշխանության]] առաջին ներկայացուցիչներից մեկը։ Կոչվել է Սյունիքի և Աղվանքի իշխան, Խաչեն ամրոցի տեր։ Իր տիրույթներին է միացրել նաև [[Գեղարքունիք|Գեղամա գավառը]]։ Որոշ աղբյուների հիման վրա երբեմն համարվել է [[Շաքի]]ի հայոց արքայազն։
[[821]] թ. Սահլ Սմբատյանը իր որդուն՝ արքայազն [[Ատրներսեհ (Խաչենի իշխան)|Ատրներսեհին]] ամուսնացրել է [[Միհրանյաններ|Միհրանյան]] տոհմի վերջին պայազատուհու՝ [[Սպրամ Միհրանյան|Սպրամի]] հետ։ Ատրներսեհը կառուցել է [[Հանդաբերդ]]ը և իշխանական ապարանք [[Վայկունիք]]ում, իսկ իշխանուհի Սպրամը՝ [[Սոդք]]ի Նորավանքը։▼
 
821-ին անսպասելի գրոհով Շիկաքար բերդում ջարդել է Ամարասն ավերած և մոտ հազար հոգի գերած արաբական մի զորախմբի։
{{Աղբյուր|* [[Բագրատ Ուլուբաբյան]], Խաչենի իշխանությունը X-XVI դարերում, Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն, Երևան 1975▼
 
▲[[821]] թ. Սահլ Սմբատյանը իր որդուն՝ արքայազն [[Ատրներսեհ (Խաչենի իշխան)|Ատրներսեհին]] ամուսնացրել է [[Միհրանյաններ|Միհրանյան]] տոհմի վերջին պայազատուհու՝ [[Սպրամ Միհրանյան|Սպրամի]] հետ։ Ատրներսեհը կառուցել է [[Հանդաբերդ]]ը և իշխանական ապարանք [[Վայկունիք]]ում, իսկ իշխանուհի Սպրամը՝ [[Սոդք]]ի Նորավանքը։
 
837-ին վճռական դեր է խաղացել Մուխանք դաշտում արաբական 12 000 զորքի դեմ տարած հաղթանակում։ Նույն տարում ձերբակալել և արաբական զորավար ալ–Աֆշինին է հանձնել Խուրամյան շարժման, առաջնորդ Բաբանին (Բաբեկ), որը պարբերաբար կողոպտում էր Արցախի և Մյունիքի գավառները, կոտորում բնակչությանը։ Կռվել է նաև Բուղա զորավարի դեմ։ Աղբյուրներում Սահլ Սմբատյան Արցախի հյուսիսային գավառների տեր է հիշվում 821–854-ին։ Հակաարաբ․ ընդվզումների համար 854-ին ձերբակալվել է և հայ ուրիշ իշխանների հետ տարվել տաժանակրության (Սամառա)։ Սահլ Սմբատյանին հաջորդել է կրտսեր որդին՝ Ատրներսեհը։
 
== Աղբյուրներ ==
▲{{Աղբյուր|* [[Բագրատ Ուլուբաբյան]], Խաչենի իշխանությունը X-XVI դարերում, Հայկական ՍՍՀ ԳԱ հրատարակչություն, Երևան 1975
* [[Մովսես Կաղանկատվացի]], «Աղուանից աշխարհի պատմութիւն»
{{ՀՍՀ|հատոր=10|էջ=141}}
}}
 
[[Կատեգորիա:Խաչենի իշխաններ]]
[[Կատեգորիա:Եռանշահիկներ]]
 
 
{{Bio-stub}}
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Սահլ_Սմբատյան» էջից