«Մասնակից:Zaqaryan13/Ավազարկղ3»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 22.
| Վերնագիր = Հուշագիր
| Վերնագիրը ներքևից =
| Բովանդակություն = ''Սույնով ես, Ռիչարդս, Աստծո ողորմությամբ Անգլիայի և Ֆրանսիայի թագավորս, Իռլանդիայի լորդս, հոգևոր և աշխարհիկ միլորդերի, Լոնդոնի քաղաքապետի ու օլդերմենի ներկայությամբ, ձեռքս դնելով Աստծո Սուրբ Ավետարանի վրա, թագավորի խոսք եմ տալիս և երդվում եմ, որ եթե տիկին Էլիզաբեթ Գրեյի՝ Անգլիայի թագուհիներ համարվող դուստրերը, այսինքն՝ Էլիզաբեթը, Սեսիլիան, Աննան, ԵկատերինանՔեթրինը և Բրիջիտը, իմ պատասխանատվությամբ լքեն Վեստմինստերյան ապաստարանը և ուղղորդվեն ու կառավարվեն ինձանով և ենթարկվեն ինձ, այդժամ ես պատասխանատու կլինեմ իրենց կյանքի, ինչպես նաև այն բանի համար, որ չտառապեն ցանկացած անձի կամ անձանց կողմից նրանց կամ նրանցից մեկին, նրանց մարմնին կամ անձին հասցված ցավից։ Նրանք կամ նրանցից ոչ ոք չի փակվի լոնդոնյան Թաուերում կամ մեկ այլ բանտում։ Միևնույն ժամանակ, ես նրանց կտեղավորեմ բարի համբավով և հեղինակավոր վայրերում և նրանց պատվով և սիրով ցույց կտան, որ ընդունում և պատիվ են տալիս և նրանք, որպես իմ հարազատներ, կունենան բոլոր անհրաժեշտ և պահանջված բաները, և հետո ես ջենտլմեն ծնվածների հետ կամուսնացնեմ նրանց, ում տարիքը կհասնի, նրանք հողեր և տիրույթներ կստանան՝ իրենց ողջ կյանքի ընթացքում տարեկան երկու հարյուր մարկի չափով եկամտով, նուն կերպ կլինի նաև մյուս դուստրերի համար, երբ նրանք ապրեն և հասնեն ամուսնական տարիքին։ Իսկ այն ջենտլմեններին, որոնց բախտ կվիճակվի ամուսնանալ նրանց հետ, ես ազնվորեն պարտավորվում եմ ժամանակ առ ժամանակ ցույց տալ իմ սերն ու ողորմությունը, ինչպես նաև՝ իրենց կանանց ու իմ բարեկամուհիներին, եթե նրանք խուսափեն ու զգուշանան իմ դժգոհությունից։''
| Նկարագրություն = 1484 թվական, մարտի 1 {{sfn|Everett Green|1851|p=[https://books.google.ru/books?hl=ru&id=2xEZAAAAYAAJ&q=and+also+not+suffer+any+manner+of+hurt#v=snippet&q=and%20also%20not%20suffer%20any%20manner%20of%20hurt&f=false 415]}}
| Հավասարեցում = right
Տող 53.
 
=== Վերադարձ դեպի արքունիք ===
[[Հենրի VII (Անգլիա)|Հենրի VII-ը]] մահացավ [[1509]] թվականի ապրիլին, և Քեթրինի կյանքը կտրուկ փոխվեց։ Դառնալով նոր թագավոր՝ արքայադստեր զարմիկը՝ [[Հենրի VIII|Հենրի VIII-ը]], անմիջապես մորաքրոջը հրավիրեց արքունիք, որտեղ նա ներկա գտնվեց հանգուցյալ միապետի հուղարկավորությանը։ Նոր թագավորը վճարել էր Քեթրինի բոլոր ծախսերը՝ կապված արքունիք տեղափոխվելու հետ։ Այդ ժամանակ էլ Քեթրինը արքայի կրտսեր քրոջ՝ [[Մարիա Թյուդոր (Ֆրանսիայի թագուհի)|արքայադուստր Մարիայ]]<nowiki/>ի ֆրեյլինի պաշտոնը ստացավ{{sfn|Everett Green|1851|p=25}}։ [[Հենրի VIII|Հենրի VIII-ի]] առաջին պետական ակտերից մեկը Քեթրինի ամուսնուն՝ [[Ուիլյամ Կուրտենե, Դևոնի 1-ին կոմս|Ուիլյամ Կուրտենեին]], ներելն ու ունեցվածքը վերադարձնելը եղավ{{sfn|Starkey|2009|p=310}}։ Կուրտենե ամուսինները ներկա էին լինում պալատում կատարվող բոլոր տոնակատարություններին, և երկուսն էլ երիտասարդ թագավորի մոտ այնպիսի ֆավորիտ են եղել, որ Քեթրինը դարձել է [[1511]] թվականի [[Հունվարի 1|հունվարի 1-ին]] աշխարհ եկած գահաժառանգ [[Հենրի Թյուդոր, Կորնուոլի դուքս|Հենրի Թյուդորի]] միակ կնքամայրը{{ref+|Դեյվիդ Ստարկին նշում է, որ արքայազնի կնքամայրը եղել է [[Մարգարիտա Ավստրիացի (1480—1530)|Մարգարիտա Ավստրիացին]], որին ներկայացրել է ԵկատերինայիՔեթրինի քույրը՝ [[Աննա Յորք|Աննան]]{{sfn|Starkey|2003|pp=121—122}}|group="մ"}}{{sfn|Everett Green|1851|p=26}}։
 
Քեթրինի սկեսրայրը մահացավ [[1509]] թվականին{{sfn|Westcott|2004|loc=«Following the accession of Henry VIII in 1509 William Courtenay was released. His father died shortly after the old king, and proceedings began to restore him to his lands and titles»}}, և ֆորմալ առումով նրա [[Ուիլյամ Կուրտենե, Դրոնի 1-ին կոմս|ամուսինը]] դարձավ կոմսի տիտղոսի և ունեցվածքի ժառանգորդը, սակայն ժառանգությունն ստանալու համար Ուիլյամին պահանջվում էր [[Հենրի VIII|թագավորի]] հավանությունը և դրանցից զրկվելու ակտի չեղարկումը։ Մինչ բոլոր ձևականությունները կպահպանվեին, Քեթրինին՝ «թագավորի ամենապատվելի մորաքրոջը», 200 մարկի չափով անուիտետային վճարումներ նշանակվեցին{{sfn|Everett Green|1851|p=26}}։ Չնայած մորաքրոջ և նրա ամուսնու նկատմամբ բարյացակամ վերաբերմունքին, [[Հենրի VIII|Հենրի VIII-ը]] առաջ քաշեց մի շարք պայմաններ, որոնց դեպքում [[Ուիլյամ Կուրտենե, Դևոնի 1-ին կոմս|Ուիլյամ Կուրտենեին]] կարող էին փոխանցել նրա հոր տիտղոսն ու ունեցվածքը: Այդ պայմաններից մեկը Քեթրինի կողմից [[Մարչի կոմս|Մարչի կոմսի]] հողի նկատմամբ պահանջներից հրաժարումն էր{{sfn|Westcott|2004|loc=«One condition of his restoration was that Katherine should renounce her claim to the lands of the earldom of March, inherited from the Mortimers through her father»}}, որի նկատմամբ նա իրավունքներ ուներ և՛ որպես [[Աննա Մորտիմեր|Աննա Մորտիմերի]] հետնորդ, և՛ անձնապես (չլինելով գահի սեփականություն՝ ժառանգել էր իր [[Էդուարդ IV|հորից]]){{sfn|Everett Green|1851|pp=26—27}}։ Քեթրինը, չունենալով ոչ միջոցներ, ոչ ցանկություն Մարչի սեփականության համար պայքարելու համար, ընդունեց քրոջորդու առաջարկը, և [[1511]] թվականի [[Ապրիլի 12|ապրիլի 12-ին]] կողմերը պայմանագիր ստորագրեցին{{sfn|Everett Green|1851|p=27}}։
Տող 71.
 
=== Վերջին տարիներ և մահ ===
Ամուսնու մահից հետո Քեթրինը հազվադեպ էր լինում պալատում՝ նախընտրելով ապրել Դևոնում գտնվող Տիվերտոն ամրոցում կամ Կոլկոմբում, թեև հաճախ հյուրեր էր ընդունում Կոլկոմբում{{ref+|Հայտնի է ԵկատերինայիՔեթրինի կողմից իր զարմիկ [[Թոմաս Գրեյ, Դորսեթի 2-րդ մարկիզ|Դորսեթի մարկիզի]] այցի պատվին կազմակերպված ճոխ ընդունելության, ինչպես նաև արքայադուստր լորդ Մոնթեգյուի այցի մասին{{sfn|Everett Green|1851|p=35}}։|group="մ"}}։ Պալատում արքայադստեր քիչ այցելություններից մեկի առիթը Հենրի VIII-ի դստեր՝ Մարիի մկրտությունն էր․ Քեթրինը կնքամայրն էր{{sfn|Westcott|2004|loc=«Countess Katherine made occasional appearances at court, notably as a godmother to Princess Mary in 1516, but normally she resided at Tiverton Castle in Devon»}}։ Մեկ տարի առաջ նրա խնամակալությանն էր հանձնվել {{iw|Էլիզաբեթ Գրեյ, Լայլի վիկոնտուհի|Լայլի վիկոնտուհի Էլիզաբեթ Գրեյը|en|Elizabeth Grey, Viscountess Lisle}}, ով դարձավ Քեթրինի որդու առաջին կինը։ Հենրիին շնորհվեցին մի քանի առանձնատներ և այլ բարիքներ{{sfn|Everett Green|1851|p=34}}։ Տիվերտոնում Քեթրինը շրջանի ամենաազդեցիկ ընտանիքի ղեկավարն էր և խոշոր կալվածքի սեփականատերը{{sfn|Westcott|2004|loc=«There her position as head of the county's principal family and owner of its largest estate provided full scope for the emergence of her robust personality»}}։ Նրա կալվածքները, որոնք կառավարվում են ծառայողների մի ամբողջ ցանցի կողմից, տարեկան շուրջ 2750 ֆունտի չափով եկամուտ էին ապահովում՝ խոշոր մի գումար, որի վրա պահպանվում էր տնային տնտեսությունը{{sfn|Westcott|2004|loc=«Her estates, which were administered by a network of officials, brought her an annual income of around £2750, from which she maintained a large household»}}։ 1519 թվականին մահացավ Կուրտենե տոհմի որոշ տիրույթների հանդեպ հավակնություններ ունեցող Հյու Կոնվեյը, և Քեթրինին պառլամենտական ակտի միջոցով վերադարձվեցին այն հողերը, որոնք հանգուցյալի ցմահ օգտագործման ներքո էին գտնվել{{sfn|Everett Green|1851|p=34}}։
 
1520-ական թվականների սկզբից պահպանված մանրամասն հաշվետվությունները ցույց են տալիս, որ Քեթրինը իր ծագմանը վայել կենսակերպ է վարել{{sfn|Everett Green|1851|p=34}}․ նա պարբերաբար շքեղության իրեր է գնել՝ համեմունքներ, ֆրանսիական և ռեյնյան գինիներ ու թանկարժեք գործվածքներ (ինչպես, օրինակ, թավիշ և ատլաս){{sfn|Westcott|2004|loc=«Accounts from the early 1520s show that Katherine lived in a style befitting her rank, with regular purchases of luxury goods—spices, French and Rhenish wines, and fine cloths like velvet and satin»}}։ Արքայադստեր մատուռն ունեցել է բազմաթիվ գեղեցիկ հանդերձանքներ, սուրբ անոթներ, կրոնական գրքեր և սրբերի պատկերներ{{sfn|Westcott|2004|loc=«Her chapel was similarly well equipped, with a handsome array of vestments, sacred vessels, service books, and images of saints»}}։ Քեթրինը լավ հարաբերությունների մեջ է եղել Դևոնի բարձրաստիճան կաթոլիկ և անգլիական հոգևորականների հետ, ստացել է նվերներ {{iw|Էքսետերի եպիսկոպոս|Էքսետերի եպիսկոպոսից|en|Bishop of Exeter}} և Ֆորդի աբբաներից, Բակլանդից և {{iw|Նյուենհեմի աբբայություն|Նյուենհեմից|en|Newenham Abbey}}{{sfn|Westcott|2004|loc=«She was clearly on good terms with the prelates of Devon, receiving gifts from the bishop of Exeter and from the abbots of Ford, Buckland, and Newenham»}}։ 1520-ական թվականներին արքայադուստրը զբաղվում էր որսով, լսում էր գուսաններին, երեք ծաղրածու էր պահում{{sfn|Westcott|2004|loc=«But religious devotion did not preclude sports and relaxation. Katherine is recorded as hunting in the early 1520s, she made several payments to minstrels, and she employed three fools, named Dick, Mug, and Kit; the new year festivities for 1524 included visits from troupes of players and from the Exeter waits»}}։ Նա հաճախ էր շրջում իր տիրույթներով, և 45 տարեկանում դեռ պահպանում էր ակտիվությունը․ շատ էր շրջում ձիով, որս էր անում, զբաղվում էր գործերով ։ Ի դեպ, այն փաստը, որ Քեթրինի գույքի գույքագրման ցուցակում, որը կազմվել է նրա մահից հետո, ներառվել է ձիերի կառք, կարող է խոսել նրա՝ վերջին տարիներին ակտիվության նվազման մասին{{sfn|Westcott|2004|loc=«The fact that an inventory of Countess Katherine's goods made after her death included a horse litter may indicate declining mobility in her later years»}}։
Տող 86.
* '''[[Մարգարետ Կուրտենե|Մարգարետ]]''' (մոտ 1499 թվական- մինչև 1526 թվական), ամուսնացել է [[Հենրի Սոմերսեթ, Վուսթերի 2-րդ կոմս|Հենրի Սոմերսեթի]]՝ Վուսթերի 1-ին կոմս [[Չարլզ Սոմերսեթ, Վուսթերի 1-ին կոմս|Չարլզ Սոմերսեթի]] և Հերբերտի բարոնուհի Էլիզաբեթ Հերբերտի որդու և ժառանգորդի հետ։ Մարգարետի կենդանության օրոք Հենրին կրել է միայն մորից իրեն անցած Հերբերտի բարոնի տիտղոսը, քանի որ հոր տիտղոսը նա ավելի ուշ է ժառանգել։ Համարվում է, որ ամուսինները համատեղ երեխաներ չեն ունեցել{{sfn|Cokayne|1898|p=200}}, սակայն Հենրին դուստր է ունեցել՝ Լյուսին, ում մայրը, ըստ տարբեր աղբյուրների, համարվել է և՛ Մարգարետը, և՛ Սոմերսեթի 2-րդ կինը։
 
Քանի որ [[Թյուդորներ|Թյուդորների]] դինաստիայի թագավորների կառավարումից առաջ չի ապրել արքայադստեր ոչ մի եղբայր, իսկ նրա քույրերը, բացի [[Էլիզաբեթ Յորք|Էլիզաբեթ]] թագուհուց, թագակիր սերունդ չեն թողել{{ref+|ԵկատերինայիՔեթրինի եղբայրները՝ [[Էդուարդ V|Էդուարդը]] և [[Ռիչարդ Շրուսբերի, Յորքի 1-ին դուքս|Ռիչարդը]], [[Թաուերի արքայազններ|անհետացել են Թաուերից]] 1483 թվականին։ Եվս մեկ եղբայր՝ [[Ջորջ Պլանտագենետ, Բեդֆորդի 1-ին դուքս|Ջորջը]], մահացել է վաղ մանկական հասակում՝ 1479 թվականին։ ԵկատերինայիՔեթրինի փոքր քույրը՝ [[Բրիջիտ Յորք|Բրիջիտը]], միանձնուհի է եղել։ Բացի Էլիզաբեթից ԵկատերինանՔեթրինը ևս երկու քույր է ունեցել՝ [[Սեսիլիա Յորք|Սեսիլիան]] և [[Աննա Յորք|Աննան]]։ Աննայի {{sfn|Weir|2011|p=139}}{{sfn|Panton|2011|p=51}} և Սեսիլիայի՝ երկրորդ ամուսնուց ծնված բոլոր երեխաները մահացել են մանկական տարիքում{{sfn|Richardson|2011|p=305}}, իսկ Սեսիլիայի երրորդ ամուսնությունը և դրանից սերած երեխաները այդպես էլ չեն ճանաչվել գահի կողմից{{sfn|Archer|1887|p=412}}.|group="մ"}}, Քեթրինի երեխաները դարձել են [[Էդուարդ IV|Էդուարդ IV-ի]] թոռներից միակները, ովքեր, Յորքերի դինաստիայից ժառանգել են անգլիական գահի նկատմամբ վտանգավոր նկրտումները{{sfn|Everett Green|1851|p=16}}, ինչը ճակատագրական դեր է խաղացել արքայադստեր ժառանգների կյանքում։ Թեև Քեթրինի որդին՝ Հենրին, մոր մահից հետո որոշ ժամանակ դեռ գտնվել է թագավորի հովանու ներքո, 1538 թվականին, իր զարմիկ Ջեֆրի Պոուլի մատնությամբ հայտնաբերվել է Հենրիի և եղբայր Ջեֆրիի՝ կարդինալ-կաթոլիկ Ռեջինալդ Պոուլի հետ նամակագրությունը, ով հավակնում էր Անգլիայի գահին{{ref+|Ռեջինալդը [[Մարգարետ Պոուլ|Մարգարետ Պլանտագենետի]] որդին էր և [[Էդուարդ IV|Էդուարդ IV-ի]] եղբոր թոռը։|group="մ"}}։ Հենրին իր կնոջ՝ Գերտրուդայի և որդու՝ Էդվարդի, հետ ձերբակալվել և կալանավորվել է [[Թաուեր|Թաուերում]], մեկ տարի անց Հենրիին մահապատժի են ենթարկել պետական դավաճանության մեղադրանքով։ Ամուսնու մահապատժից հետո Գերտրուդան զրկվել է ունեցվածքից, սակայն ազատություն է ստացել։ Գերտրուդայի միակ որդու բախտը շատ ավելի քիչ է բերել. նա բանտարկության մեջ է անցկացրել կյանքի մեծ մասը և ազատ է արձակվել միայն թագուհի [[Մարի Թյուդոր|Մարի I-ի]] օրոք։ 1554 թվականին Էդվարդը միայն պասիվ մասնակցություն է ունեցել [[Ուայաթի ապստամբություն|Ուայաթի ապստամբությանը]], որի պատճառով արտաքսվել է երկրից, այլ ոչ թե մահապատժի ենթարկվել: Նա մահացել է Պադուայում 1556 թվականին՝ դառնալով Քեթրին Յորքի վերջին հետնորդը{{sfn|Everett Green|1851|pp=42—43}}։
 
== Մշակույթում ==
Տող 95.
 
== Ծանոթագրություններ ==
;Մեկնաբանություններ
;Комментарии
{{примечания|group="մ"}}
 
;Աղբյուրներ
;Источники
{{Примечания|3}}