«Մասնակից:Միլենա Գրիգորյան/Ավազարկղ7»–ի խմբագրումների տարբերություն

Վարժեցման կարող են ենթարկվել ինչպես վայրի, այնպես էլ [[Ընտանիընտանի կենդանիներ]]ի տեսակներ։ Վայրի կենդանիներին նաշապեսնախապես ընտելացնում են, այնուհետև վարժեցնում։ Որքան երիտասարդ է կենդանին, այնքան հեշտ է վարժվում և ընտելանում մարդուն։ Վարժեցման տարրերը [[գյուղատնտեսական կենդանիներ]]ի հետ կարող են լինել ամենապարզ գործողությունները, օրինակ՝ կթվորուհին կով է կթում, բայց եթե նախկինում կենդանին որոշակի անհրաժեշտ վարժեցման չի ենթարկվել, ապա [[Կիթ|կթելը]] պրոբլեմատիկ կլինի, և կովը պարզապես կթվորուհուն [[կաթ]] չի տա: Այդ պատճառով կենդանին նախապես սովորում է տեղին, մարդ տեսակին և մարդու հոտին: Սա պարզագույն վարժեցում է, սակայն անգամ այս սովորույթը և ընտելացումը համարվում է մարզում։

[[Ձի]]ուն վարժեցնելու համար սովորեցնում են սանձահարել, մաքրել, մեջքին ամրացնել թամբը, իսկ ձիերին մարզանը վարժեցնելումարզմանը կամ ձիավարժությունների բարձրագույն կարգիկարգին համարվարժեցնելը բավականին բարդ վարժություններէ ենև անհրաժեշտ, որըվարժեցնողից պահանջում է վարժեցնողի որոշակի գիտելիքներ և հմտություններ:

=== Շների վարժեցման հիմնական սկզբունքներըվարժեցում ===

Թռչունները և միջատները ևս վարժեցման են ենթարկվում։ենթարկվում, Օրինակ՝օրինակ՝ [[աղավնի]]ների ընտելացումը երկար տարածություններ թռչելու համար: Հենց մարդումարդու՝ թռչունների հետ աշխատանքի շնորհիվ է, որ [[փոստային աղավնիներ]]ը կարողանում են գտնել տուն դարձիտունդարձի ճանապարհը։

[[Մեղվաբուծություն|Մեղվաբույծ]]ները, որոնք ցանկանում են որոշակի տեսակի բույսերից [[մեղր]] ստանալ, նախապես աշխատում են մեղուների մեջ պայմանական ռեֆլեքսներ ստեղծել` անհրաժեշտ ծաղիկների հոտի զգացողություն առաջացնելով: Այս մեթոդը առաջինն առաջարկել է շորհրդայինխորհրդային միության գիտնական Ա․ Ֆ․ Գուբինը [[1933 թվական]]ին։ թվականին։ Անհրաժեշտ գործողությունները ձեռք են բերվում միջատներին շաքարի օշարակով կերակրելու միջոցով` որոշակի մեղրաբույսի բույրի հավելումով շաքարի օշարակով կերակրելու միջոցով: Որոշակի տեսակին, համին և հոտին ընտելանալով` հետագայում մեղուները կփնտրեն հենց այդ բույսը:

Որպես ուսուցման մեթոդ, որն առաջին հերթին օգտագործվում է անգիտակցական մեխանիզմների համար, վարժեցումն արդյունավետ է ձագերի և հասունների համար, որոնք հակված չեն մտածել իրենց գործողությունների մասին: Մասնավորապես,Մասնավորապես՝ Բ․ Ֆ․Սկիները ցույց տվեցէ տվել վարժեցման բարձր արդյունավետությունը բանտարկյալների և հոգեբուժարանների հիվանդների կրթության այլ մեթոդների նկատմամբ («Ազատությունից և արժանապատվությունից այն կողմ»): Որպես կանոն,կանոն՝ վարժեցման արդյունքը ավտոմատիզմին հասցված վարքն է, հետևաբար այն հաճախ օգտագործվում է այն մասնագիտություններում և գործողություններումգործունեության տեսակներում, որտեղ անհրաժեշտ է հաղթահարել վախը, օրինակ՝ բանակում: Վարժեցման ձևովՎարժեցմանը նման է օպերանտիվ պայմանավորման ու ծրագրավորված ուսուցման մեթոդինմեթոդը:

Հասունների վրա ազդելու համար, ովքերորոնք ունեն համապատասխան արժեքներ և ակտիվորեն օգտագործում են գիտակցության հնարավորությունները, վարժեցման փոխարեն օգտագործվում են պայմանավորվածություններ:

[[Պատկեր:Nieuhof-p-263-Googhelaars-Lach-van-Kley-plate-364.png|thumb|Մկները և առնետները չինական կրկեսաշմբումկրկեսախմբում, (Յոհան Նիհոֆի ([[:en:Johan Nieuhof|Johan Nieuhof]]) ուրվանկարըՆիհոֆ, 1655-1657 թվականներ)]]

[[Կրկես]]ային ներկայացումների համար կենդանիներ վարժեցնելը հայտնի է դեռ շատ վաղուց։ ՆույնիսկԴեռևս [[Հին Եգիպտոս]]ում և [[Հին Հռոմ]]ում կենդանիներըկենդանիներին օգտագործվումօգտագործում էին այս դիտարժան իրադարձությունների համար: Ներկայումս կրկեսում կարելի է տեսնել ամենատարբեր կենդանիների՝ սկսած փղերից, վերջացրած մկներով։ Եթե վարժեցնողների մեծ մասը կրկեսի «արտիստների» հետ աշխատելիս օգտագործում էր ցավի մեթոդը, ապա Վ․[[Վլադիմիր Լ․Դուրով|Վլադիմիր ԴուրովըԴուրովն]] առաջինն էր, որն օգտագործել է ցավ չպատճառող խրախուսական մեթոդը, որըմեթոդը՝ հիմնված Ի․ Պ․ Պավլովի ուսուցման` [[պայմանական ռեֆլեքսներ]]ի ուսմունքի վրա: Հենց այսԱյս մեթոդը թույլ տվեցէ տվել Դուրովին ենթարկել և աշխատել կենդանիների հետ, որոնց վարժեցումը նախկինում անհնար էր: Այս մեթոդը լայն ճանաչում է ստացել և օգտագործվում է շատ վարժեցնողների կողմից, օրինակ՝ կրկեսի հայտնի վարպետ Յ. Դ. Կուկլաչևը [[կատու]]ների հետ աշխատելիս օգտագործում է մարզման այս խրախուսական և ցավազուրկ մեթոդը:

Չնայած նախկինում (օրինակ՝ [[Ջեկ Լոնդոն]]ի «Մայքլ, Ջերիի եղբայրը» պատմվածքը) ամենուրեք կրկեսային վարժեցնող կենդանիները ստիպված էին ցավի և սպառնալիքի միջոցով կատարել գործողությունները։գործողությունները, Ներկայումսներկայումս հասարակությունը բացասականհիմնականում բացասաբար է վերաբերվումվերաբերում նման մեթոդներին: Այդպիսի մեթոդներ կիրառող վարժեցնողները հանգեցնում են կրկեսի մասին բացասական կարծիքների։ Կրկեսի շատ հաստատություններ, մասնավորապես՝ Ուկրաինայի ազգային կրկեսը, խստորեն դատապարտում են բռնի վարժեցման մեթոդները<ref>[http://izvestia.kiev.ua/ru/news/22914 ttp://izvestia.kiev.ua/ru/news/22914 ]♙</ref>: Կիևյան կրկեսի գլխավոր տնօրեն և գեղարվեստական ​​ղեկավար [[Լյուդմիլա Շևչենկո|Լյուդմիլա Ալեքսեևնա Շևչենկո]]յի խոսքերով՝ կենդանիներին ծաղրող վարժեցնողը սկզբունքորեն հարմար չէ կրկեսի համար<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=6JLJNIuxils Людмила Шевченко (киевский цирк) о животных в цирке - YouTube<!-- Заголовок добавлен ботом -->]</ref>։

Չնայած Դուրովի ժամանակներից կենդանիների նկատմամբ հարգալից վերաբերմունքի սահմանված չափանիշներին,չափանիշներին՝ որոշ վարժեցնողներ չեն պահպանում մասնագիտական ​​էթիկան: Աշխարհի մի շարք երկրներում կենդանիների նկատմամբ դաժանությունը զսպելու մեխանիզմների բացակայությունը օրենսդրական մակարդակով հանգեցրել է կրկեսներում կենդանիների օգտագործման արգելքին: