Վիքիպեդիա

«Վերին Ոսկեպար»–ի խմբագրումների տարբերություն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ տարբՀաջորդ տարբ →
Content deleted Content added
ՎիզուալԵլատեքստ
No edit summary
չ 195.88.66.188 (քննարկում) մասնակցի խմբագրումները հետ են շրջվել Voskanyan մասնակցի վերջին տարբերակին։
Պիտակ՝ Հետշրջում
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Բնակավայր2
| կարգավիճակ = Գյուղ
| անվանում = Վերին Ոսկեպար <br> {{lang-az|Yuxarı Əskipara}}
| բնագիր անվանում =
| զինանշան1 =
Տող 9.
| դրոշի լայնություն1 =
| զինանշանի լայնություն1 =
| զինանշան2 =
| դրոշ2 =
| դրոշի նկարագրում2 =
| զինանշանի նկարագրում2 =
| դրոշի լայնություն2 =
| զինանշանի լայնություն2 =
| պատկեր = Voskepar Fortress 07.jpg
| պատկերի լայնություն = 300px
Տող 18 ⟶ 24՝
| CoordScale =
| երկիր1 = Հայաստան
| երկիր2 = Ադրբեջան
| ենթարկում =
| երկրամաս1 =
| երկրամասը աղյուսակում1 =
| երկրամաս2 =
| երկրամասը աղյուսակում2 =
| շրջան1 = Տավուշի մարզ
| շրջանը աղյուսակում1 =
| շրջան2 = Ղազախի շրջան
| շրջանը աղյուսակում2 =
| համայնք1 =
| համայնքը աղյուսակում1 =
| համայնք2 =
| համայնքը աղյուսակում2 =
| ներքին բաժանում =
| ղեկավարի պաշտոն =
Տող 31 ⟶ 44՝
| հիմնադրման թվական =
| առաջին հիշատակում =
| այլ անվանումներ =
| տվյալ կարգավիճակում =
| տարածք =
Տող 36 ⟶ 50՝
| կենտրոնի բարձրություն =
| կլիմա =
| պաշտոնական լեզու =Հայերեն
| լեզու =Հայերեն
| բնակչություն =279
| մարդահամարի թվական =
| խտություն =
| ագլոմերացիա =
| ազգային կազմ =Հայ
| կրոնական կազմ =
| էթնոհորոնիմ =
Տող 48 ⟶ 62՝
| ժամային գոտի = +4
| DST =
| հեռախոսային կոդ =+374
| փոստային ինդեքս =
| փոստային ինդեքսներ =
| ավտոմոբիլային կոդ =
| իդենտիֆիկատորի տեսակ =
| թվային իդենտիֆիկատոր =
Տող 61 ⟶ 76՝
| շրջանի քարտեզ1 =
| շրջանի քարտեզի չափ =
| երկրի քարտեզ2 =
| երկրի քարտեզի չափ2 =
| երկրամասի քարտեզ2 =
| երկրամասի քարտեզի չափ2 =
| շրջանի քարտեզ2 =
| շրջանի քարտեզի չափ2 =
| Վիքիպահեստ =
}}
'''Վերին Ոսկեպար''' (նաև՝ Հին Ոսկեպար,բբնակավայր {{lang-az|Yuxarı Əskipara}}՝ Յուխարի Ասկիփարա), նախկին բնակավայր [[Հայաստանի Հանրապետություն|Հայաստանի Հանրապետության]] [[Տավուշի մարզ]]ի արևելքում<ref name="ՍԿ Հյուսիսային Արցախ">[http://www.raa-am.org/raa/pdf_files/18.pdf Սամվել Կարապետյան, Հյուսիսային Արցախ, Երեւան, 2004 թվական։]</ref><ref name="aravot">[https://www.aravot.am/2015/09/07/606319/ «Վերին Ոսկեպար անունով գյուղ կա՞»,] ([https://web.archive.org/web/20210108105936/https://www.aravot.am/2015/09/07/606319/ արխիվացված])։</ref>։ ԲնակեցվածՄինչև 19-րդ դարը բնակեցված է եղել [[հայեր]]ով, իսկ դրանից հետո՝ [[թուրքեր]]ով։ Հարուստ է վաղ միջնադարյան և միջնադարյան պատմամշակութային հուշարձաններով<ref name="ՍԿ Հյուսիսային Արցախ"/><ref name="Բարխուդարյան">Մակար եպիսկոպոս Բարխուդարյանց, Արցախ, Երկասիրեց, Բագու, տպարան «ԱՐՕՐ», 1895 թվական։</ref>։
 
== Տեղադրություն և կարգավիճակ ==
Աշխարհագրորեն նախկին բնակավայրը գտնվում է Ոսկեպար գետի ձախ ափին և ծովի մակերևույթից բարձր է 780-850 մ<ref name="ՍԿ Հյուսիսային Արցախ"/>։
 
[[Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետությունների Միություն|Խորհրդային Միության]] ժամանակաշրջանում բնակավայրը ներառվել է [[Ադրբեջանական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Ադրբեջանական ԽՍՀ-ի]] կազմում։ Այն Ադրբեջանական ԽՍՀ-ի [[Անկլավ և էքսկլավ|անկլավ]] էր [[Հայկական Խորհրդային Սոցիալիստական Հանրապետություն|Խորհրդային Հայաստանի]] տարածքում։ [[ԽՍՀՄ փլուզում]]ից հետո՝ 1991-1994 թվականների [[Արցախյան պատերազմ]]ի ընթացքում, այն ընդգրկվեց [[Հայաստանի Հանրապետություն|Հայաստանի Հանրապետության]] տարածքում։ Համաձայն [[Հայաստանի վարչատարածքային բաժանում|Հայաստանի վարչատարածքային բաժանման]]՝ այն գտնվում է Հայաստանի Հանրապետության [[Տավուշի մարզ]]ում<ref name="ar">Համաձայն Հայաստանի Հանրապետության վարչատարածքային բաժանման։</ref>, իսկ ըստ [[Ադրբեջանի վարչական բաժանում|Ադրբեջանի վարչատարածքային բաժանման]]՝ այն տեղակայված է [[Ադրբեջանի Հանրապետություն|Ադրբեջանի Հանրապետության]] [[Ղազախի շրջան]]ում<ref name="az">Համաձայն Ադրբեջանի վարչատարածքային բաժանման։</ref>։
 
== Պատմություն ==
 
=== Անուն ===
Բնակավայրը հայտնի է տարբեր անուններով։ Գյուղի [[Հայեր|հայկական]] անունը Վերին Ոսկեպար է, իսկ [[Ադրբեջանցիներ|ադրբեջանականը]]՝ Յուխարի Ասկիփարա, ինչը ադրբեջաներեն նշանակում է Վերին Ոսկեպար։ Հնում այն հայտնի է եղել նաև Հին Ոսկեպար անունով։ Ադրբեջանցի հեղինակ Իզմայլովան իր հեղինակած գրքում Հին Ոսկեպար անվան ծագումը բացատրում է հետևյալ կերպ՝ ''«Գյուղը կոչվել է Հին Ոսկեպար, քանի որ այդ տարածքում կային ավերակներ»''<ref name="Измайлова">А.А. Измайлова, Жилищно-бытовые условия в долгожительских селениях западных районов Азербайджана, Долгожительство в Азербайджане: сборник научных трудов, 1989г., стр. 89.{{ref-ru}}</ref>։ Հավանաբար ավերակներ ասելով Իզմայլովան նկատի ունի բնակավայրի տարածքում առկա պատմամշակութային հուշարձանները։
 
=== Բնակչություն ===
Մինչև 19-րդ դարի կեսերը Հին Ոսկեպարի բնակիչները եղել են [[հայեր]]։ Հետագայում գյուղը հայաթափվել է և բնակեցվել [[Թուրքեր|թուրքական]] ցեղերով<ref name="ՍԿ Հյուսիսային Արցախ"/>, որոնց մի մասը հետագայում եկել էին Սալախլի գյուղից<ref name="Измайлова"/>։
Վերին Ոսկեպարի բնակիչները անհիշելի ժամանակներից եղել են [[հայեր]]։
 
=== Պատմամշակութային հուշարձաններ ===
Վերին Ոսկեպարի տարածքում պահպանվել են վանական համալիրի, բերդի, [[Աշտարակ (Ոսկեպար)|դիտակետ-աշտարակի]], ստորգետնյա գաղտնուղու ավերակներ, ինչպես նաև միջնադարյան 3 կամուրջ<ref name="ՍԿ Հյուսիսային Արցախ"/><ref name="Բարխուդարյան">Մակար եպիսկոպոս Բարխուդարյանց, Արցախ, Երկասիրեց, Բագու, տպարան «ԱՐՕՐ», 1895 թվական։</ref>։
 
=== Կրոն ===
19-րդ դարից բնակավայրի տարածքում հաստատված թուրքական բնակչությունը եղել է [[իսլամ]]ի հետևորդ։ Նրանց մի մասը եղել է [[Շիա իսլամ|շիա մուսուլման]], մյուս մասը՝ [[սուննի|սուննի մուսուլման]]<ref name="Измайлова"/>։ Սալախլիից տեղափոխված թուրքերը սուննի մուսուլմաններ էին<ref name="Агамалиева">С.М. Агамалиева, А.А. Измайлова, О семейных отношениях и характере брачных кругов у азербайджанцев, Долгожительство в Азербайджане: сборник научных трудов, 1989г․, стр․ 84․{{ref-ru}}</ref>։
 
== Տես նաև ==
Ստացված է «https://hy.wikipedia.org/wiki/Վերին_Ոսկեպար» էջից