«Բանավոր խոսք»–ի խմբագրումների տարբերություն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 1.
'''Բանավոր խոսք''', առաջանում է հնչյուններ արտաբերելով՝ ի տարբերություն գրավոր խոսքի։ Շատ լեզուներ առկա են միայն գրավոր տարբերակով և խոսակցական ձև չունեն։ ԽոսակցականԲանավոր լեզունխոսքը կամ հնչող խոսքը առաջանում է ձայնային ուղով, ի հակադրություն ժեստերիկինետիկ լեզվի, որն արտահայտվում է ձեռքերդիմախաղով և դեմքի միմիկաների միջոցով։ժեստերով։ «Բանավոր խոսք» տերմինը երբեմն օգտագործվում է բնորոշելու միայն ձայնային լեզուն, հատկապես լեզվաբանների կողմից, ովքեր այս տերմինի տակ ընդգրկում են վերևում նշված բոլոր երեք հոմանիշները՝ բացառությամբ ժեստերիկինետիկ լեզվի։ Որոշ լեզվաբաններ ժեստերիկինետիկ լեզվին վերաբերում են որպես «բանավոր խոսք»-ի, հատկապես ժեստերի գրավոր արձանագրությունների հետ հակադրելիս։<ref>Nora Groce (1985) ''Everyone Here Spoke Sign Language: Hereditary Deafness on Martha's Vineyard''</ref><ref>Harry Bumblebee (1986) ''Introduction to American sign language''</ref><ref>Brooks & Kempe (2012) ''Language Development''</ref>։
 
Բանավոր խոսքում իմաստը հիմնականում որոշվում է համատեքստի մեջ այն դիտարկելու ժամանակ։ Սա հակադրվում է գրավոր լեզուներինխոսքին, որտեղ իմաստը ուղակիորեն արտահայտվում է տեքստում։ Բանավոր լեզվում դատողությանխոսքում ճշմարտացիությանթեորեմի արժեքըիրավացիությունը որոշվում է ըստփորձից բանականությանբխող փորձիառողջ ռեֆերենտիբանականությամբ, բայցիսկ գրավոր խոսքում շեշտըհիմնական դրվումկենտրոնացումը դրված է տրամաբանական և կապակցվածկոհերենտ փաստարկի վրա։վրա: ։ Նույն կերպ, բանավոր լեզուն փորձում է հաղորդել սուբյեկտիվ տեղեկություն, այդ թվում խոսողիհասցեագրողի և լսարանիհասցեատիրոջ միջև հարաբերությունը, մինչդեռ գրավոր լեզունխոսքը փորձում է փոխանցել օբյեկտիվ տեղեկություն<ref>{{cite book|last=Tannen|first=Deborah|title=Spoken and written language: exploring orality and literacy|year=1982|publisher=ABLEX Pub. Corp.|location=Norwood, N.J.}}</ref>։
 
Գրավոր և բանավոր խոսքի փոխհարաբերությունը բարդ է։ Լեզվաբանության մեջ, համաձայն ներկայիս տեսակետի, բանավոր խոսքը մարդուն իծնեի ծնե տրված ունակություն է, մինչդեռ գրավոր խոսքը՝ մշակութային հայտնագործություն<ref>Pinker, S., & Bloom, P. (1990). Natural language and natural selection. ''Behavioral and Brain Sciences'', 13, 707–784.</ref>։ Բայց և այնպես, որոշ լեզվաբաններ՝ այդ թվում և [[Պրահայի լեզվաբանական խմբակ|Պրահայի լեզվաբանական դպրոցիխմբակի]] ներկայացուցիչներ պնդում են, որ գրավոր խոսքը և բանավոր խոսքը ունեն հստակ հատկանիշներ, որոնք իրենց հերթին վիճելի են դարձնում այն տեսակետը, ըստ որի՝ գրավոր խոսքը իր գոյությամբ կախված է բանավոր խոսքից<ref>Aaron, P. G., & Joshi, R. M. (2006). Written language is as natural as spoken language: A biolinguistic perspective. ''Reading Psychology'', 27(4), 263–311.</ref>։
 
Թե՛ ձայնային, թե՛ ժեստերի լեզուները կազմված են բառերից։ Ձայնային լեզուներում բառերը կազմված են սահամանափակ թվով [[ձայնավորներ]]ից, [[բաղաձայններ]]ից և հաճախ հնչերանգից։ Ժեստերի լեզուներում բառերը կազմված են սահմանափակ թվով պատկերներից, ուղղություններից, ձեռքերի շարժումներից և հաճախ դեմքի արտահայտություններից. երկու դեպքերում էլ կառուցողական հատվածները կոչվում են հնչյուններ։ Ձայնային և ժեստերի լեզուներում բառերը քերականորեն ներկառուցված են արտահայտությունների, նախադասությունների և խոսույթի ավելի մեծ միավորների մեջ։