«Բանավոր խոսք»–ի խմբագրումների տարբերություն

'''Բանավոր խոսք''', լեզու, որն առաջանում է հնչյուններ արտաբերելով՝ ի տարբերություն գրավոր խոսքի։ Շատ լեզուներ առկա են միայն գրավոր տարբերակով և խոսակցական ձև չունեն։ Խոսակցական լեզուն կամ ձայնայինհնչող լեզունխոսքը առաջանում է ձայնային ուղով, ի հակադրություն ժեստերի լեզվի, որն արտահայտվում է ձեռքեր և դեմքի միմիկաների միջոցով։ «Բանավոր խոսք» տերմինը երբեմն օգտագործվում է բնորոշելու միայն ձայնային լեզուն, հատկապես լեզվաբանների կողմից, ովքեր այս տերմինի տակ ընդգրկում են վերևում նշված բոլոր երեք հոմանիշները՝ բացառությամբ ժեստերի լեզվի։ Որոշ լեզվաբաններ ժեստերի լեզվին վերաբերում են որպես «բանավոր խոսք»-ի, հատկապես այն ժեստերի գրավոր արձանագրությունների հետ հակադրելիս։<ref>Nora Groce (1985) ''Everyone Here Spoke Sign Language: Hereditary Deafness on Martha's Vineyard''</ref><ref>Harry Bumblebee (1986) ''Introduction to American sign language''</ref><ref>Brooks & Kempe (2012) ''Language Development''</ref>։

Բանավոր խոսքում իմաստը հիմնականում որոշվում է համատեքստի մեջ այն դիտարկելու ժամանակ։ Սա հակադրվում է գրավոր լեզուներին, որտեղ իմաստը ուղակիորեն արտայատվում է տեքստում։ Բանավոր լեզվումլեզվում՝ դատողության ճշմարտացիության արժեքը որոշվում է ըստ բանականության փորձի ռեֆերենտի, բայց գրավոր խոսքում շեշտը դրվում է տրամաբանական և կապակցված փաստարկի վրա։ Նույն կերպ, բանավոր լեզուն փորձում է հաղորդել սուբյեկտիվ տեղեկություն, այդ թվում խոսողի և լսարանի միջև հարաբերությունը, մինչդեռ գրավոր լեզուն փորձում է փոխանցել օբյեկտիվ տեղեկություն<ref>{{cite book|last=Tannen|first=Deborah|title=Spoken and written language: exploring orality and literacy|year=1982|publisher=ABLEX Pub. Corp.|location=Norwood, N.J.}}</ref>։

Գրավոր և բանավոր լեզվիխոսքի միջև հարաբերությունըփոխհարաբերությունը բարդ է։ Լեզվաբանության մեջ համաձայն ներկայիս տեսակետի՝ բանավոր լեզունխոսքը մարդուն ի ծնեիծնե տրված ունակություն է, մինչդեռ գրավոր լեզուն՝խոսքը՝ մշակութային հայտնագործություն<ref>Pinker, S., & Bloom, P. (1990). Natural language and natural selection. ''Behavioral and Brain Sciences'', 13, 707–784.</ref>։ Մինչդեռ որոշ լեզվաբաններ, այդ թվում և [[Պրահայի լեզվաբանական խմբակ|Պրահայի լեզվաբանական դպրոցի]] ներկայացուցիչներ պնդում են, որ գրավոր խոսքը և բանավոր լեզուներըխոսքը ունեն հստակ հատկանիշներ, որոնք իրենց հերթին վիճելի են դարձնում այն տեսակետը, ըստ որիորի՝ գրավոր լեզունխոսքը իր գոյությամբ կախված է բանավոր լեզվիցխոսքից<ref>Aaron, P. G., & Joshi, R. M. (2006). Written language is as natural as spoken language: A biolinguistic perspective. ''Reading Psychology'', 27(4), 263–311.</ref>։

Երեխաները,Երեխաներն իրենց շրջապատում օգտագործվող լեզուն լսելով, ընկալում են այն որպես իրենց առաջին լեզու,. լինի դա ձայնային, թե ժեստերի։ Խուլ երեխաները լեզուն կարող են նույն կերպ ընկալել նշանների կամ ժեստերի լեզվի դեպքում, եթե նրանց շրջապատում կիրառվում է տեսողական հաղորդակցության համակարգը։ Ձայնային լեզուն դասավանդվում է նրանց նույն կերպ, ինչպես որ գրավոր լեզուն՝ լսելու կարողություն ունեցող երեխաներին<ref name="5 minute linguist">{{cite web|last=Rickerson |first=E.M. |title=What's the difference between dialect and language? |url=http://spinner.cofc.edu/linguist/archives/2005/08/whats_the_diffe.html?referrer=webcluster& |work=The Five Minute Linguist |publisher=College of Charleston |access-date= October 23, 2016 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20101219070627/http://spinner.cofc.edu/linguist/archives/2005/08/whats_the_diffe.html?referrer=webcluster& |archive-date= December 19, 2010 }}</ref> <ref>{{cite web |url=http://www.wie-sagt-man-noch.de/language/all-languages.html |title=Languages Facts |access-date=October 23, 2016 |archive-url=https://web.archive.org/web/20161024022550/http://www.wie-sagt-man-noch.de/language/all-languages.html |archive-date=October 24, 2016 |url-status=live }}</ref>։ Ուսուցիչները հատուկ ուշադրություն են դարձնում բանավոր լեզվին այն երեխաների դեպքում, ովքեր դպրոցից դուրս օգտագործում են այլ լեզու։ Երեխայի համար հասարակական և կրթական տեսանկյունից կարևոր է համարվում մի քանի լեզու հասկանալու ունակությունը<ref>{{Cite book|last=Petars, Caroline J., author.|title=Record of oral language : observing changes in the acquisition of language structures : a guide for teaching|isbn=978-0-325-07457-3|oclc=989724897|date=2015-04-30}}</ref>։