«Քըրք Քըրքորյան»–ի խմբագրումների տարբերություն
Content deleted Content added
Rescuing 0 sources and tagging 1 as dead.) #IABot (v2.0.8 |
չ Colon֊ը (:, U+003A) փոխարինում եմ հայերեն վերջակետով (։, U+0589); ծանոթագրությունը տեղափոխում եմ կետադրական նշանից առաջ |
||
Տող 12.
Սերում է [[1890]] թվականին [[Խարբերդ]]ից [[Ֆրեզնո (Կալիֆոռնիա)|Ֆրեզնո]] գաղթած Գասպար Գրիգորյանի որդու՝ Ահարոն Գրիգորյան-Քըրքորյանի ընտանիքից։ Համաձայն ամերիկյան հեղինակավոր «[[Ֆորբս]]» ընկերության` 2007 թվականին նրա կարողությունը հասնում էր 15 միլիարդ ամերիկյան դոլարի, բացի այդ նա համարվում է [[Լաս Վեգաս]] քաղաքի հիմնական բիզնես ֆիգուրներից մեկը և այդ մեգահանգստավայրի հայրը։ ԱՄՆ Նևադա նահանգի Լաս Վեգասի քաղաքի հյուրանոցների և խաղատների 40 %–ը պատկանում էր Քըրք Քըրքորյանին։ Քըրքորյանը «Tracinda Corporation» [[հոլդինգային ընկերություն|հոլդինգային ընկերության]] նախագահն ու տերն էր, որի կենտրոնակայանը գտնվում էր [[Բևերլի Հիլզ]] քաղաքում, [[Կալիֆորնիա]] նահանգ, ԱՄՆ։ Նա Բևերլի Հիլզ հարուստ քաղաքի ամենահարուստ քաղաքացիներից մեկն էր։
Ըստ «[[Forbes|Ֆորբս]]» հանդեսի տեղեկությունների՝ Քըրքորյանի համընդհանուր նյութական կարողությունը [[2007 թվական]]ին գնահատվում էր 18 մլրդ [[ԱՄՆ դոլար|դոլար]], դրանով իսկ նրա ապահովելով աշխարհի մեծահարուստների շարքում 7-րդ տեղն ըստ Forbes–ի
2004 թվականին «Հայրենիքին մատուցած բացառիկ ծառայությունների համար» արժանացելել է Հայաստանի Հանրապետության բարձրագույն կոչմանը` [[Հայաստանի ազգային հերոս]], շնորհվելով «Հայրենիք»
== Կյանք և կարիերա ==
Տող 71.
Իր հայկական արյունը նրան պարտավորեցնում էր սատարել Հայաստանին։ Որոշ տեղեկությունների համաձայն, Քըրքորյանը 22 տարվա ընթացքում ավելի քան 1 միլիարդ դոլարի բարեգործություն է արել Հայաստանին<ref>Kerkorian Handed Armenia's Top State Honor․ [http://www.armenialiberty.org/armeniareport/report/en/2005/05/AB551BCD-E9AC-4259-91B7-6D63E1A8DC60.asp]․ publisher։ Armenialiberty.org․ May 20, 2005․ access date։ September 21, 2010․</ref> իր Լինսի հիմնադրամի միջոցով, որը ստեղծվել էր 1989 թվականին, և, մասնավորապես, կենտրոնացել էր 1988 թվականի Սպիտակի երկրաշարժից ավերված Հյուսիսային Հայաստանի վերականգնման գործի վրա<ref>Helmut K Anheier, David C. Hammack․ American foundations: roles and contributions․ 2010․ Brookings Institution Press․ Washington, D.C., isbn=978-0-8157-0339-6, page 241․</ref>։
Այսպիսով, 1988 թվականի աղետալի [[Սպիտակի երկրաշարժ]]ից ահավոր տուժած և միջազգային օրենքները խախտող հակամարդկային թուրք–ադրբեջանական շրջափակման դժվարություններին հերոսաբար դիմակայող Հայաստանը, 22 տարում, և, հատկապես, սկսած 1992 թվականից, երբ սաստկացան ադրբեջանական բանակի ռազմական գործողությունները, մեծ օգնություն է ստացել Քըրքորյանից։ Այդ մեկ միլիարդանոց օգնութեան շրջանակներում, ամերիկահայ մեծ բարերարի հիմնադրած [[Լինսի հիմնադրամ|«Լինսի» հիմնադրամ]]ը [[2001]] թվականից ի վեր 151 միլիոն դոլար է տրամադրել Հայաստանին՝ ճանապարհների վերակառուցման, թունելների նորոգման, քաղաքային տնտեսության նորացման, նոր ճանապարհների կառուցման, մշակութային հաստատությունների վերանորոգման, [[աղետի գոտի|աղետի գոտու]] բնակարանաշինարարության, իսկ 21 միլիոն դոլար՝ Հայաստանում փոքր և միջին ձեռներեցության զարգացման համար։ Սպիտակի երկրաշարժից տուժած հայկական շրջաններում հայտնվեցին հարյուրավոր նոր տներ, երկրաշարժից տուժած մարդկանց համար։ Այդ բոլորն իրականցրել է «Լինսի» հիմնադրամը, որի գլուխ կանգնած էր փաստորեն Քըրքորյանը։ Ի դեպ, Քըրք Քըրքորյանն առաջին անգամ իր պատմական Հայրենիք է այցելել 1998
01.02.2018․ Հարութ Սասունյան, «Կալիֆորնիա Կուրիեր» թերթի հրատարակիչ և խմբագիր․ [http://www.TheCaliforniaCourier.com [http://www.noravank.am/arm/articles/detail.php?ELEMENT_ID=16406]</ref>։
Նրա բարեգործական հզոր գործունեության արդյունքում էր, որ Հայաստանում վերականգնվեցին և ճոխությամբ արդիականացվեցին բազմաթիվ թանգարաններ, թատրոններ, պատկերասրահներ։ Քըրքորյանի «Լինսի հիմնադրամը կոչվում էր իր երկու սիրասուն դուստրերի՝ Լինդայի և Թրեյսիի անուններով՝ «ԼինՍի»․ «Լին»–դա, և Թրէյ–«Սի»։
Տող 80.
Ահա թե ինչու 1998 թվականի սեպտեմբերին Քըրքորյանը հայտարարվել է Հայաստանի պատվավոր քաղաքացի այն ժամանակվա Հայաստանի նախագահի կողմից<ref>President Kocharian, His Holiness Karekin I, His Holiness Aram I, Unite; $1 Million Raised for Humanitarian Aid to Armenia․ [http://armenianstudies.csufresno.edu/hye_sharzhoom/vol20/october63/armenia.html], newspaper «Hye Sharzhoom», «Հայ շարժում»․ September 26, 1998․ California State University, Fresno․ [https://web.archive.org/web/20160305022926/http://armenianstudies.csufresno.edu/hye_sharzhoom/vol20/october63/armenia.html]․ archive date։ March 5, 2016․</ref>։
Ավելին՝ Քըրքորյանը [[2004]] թվականի [[մայիսի 27]]-ին Հայաստանի Ազգային հերոս է հռչակվել, այսինքն՝ արժանացել է Հայաստանի բարձրագույն պետական
Հայաստանի Հանրապետության քաղաքական վերնախավի հետ հակասությունների, իսկ ավելի ճիշտ՝ այդ երկրում տիրող կոռուպցիայի և «Լինսի» հիմնադրամի միջոցների վատնումների, իսկ ավելի ճիշտ՝ գողության պատճառով, Քըրքորյանը դադարեցրեց իր բարեգործական գործունեությունը Հայաստանում։ «Լինսի» կազմակերպությունը լուծարվեց [[2011]] թվականին<ref name="armeniadiaspora.com">{{cite news|title=Kirk Kerkorian is not offended by Armenia |url=http://armeniadiaspora.com/news/5009-kirk-kerkorian-is-not-offended-by-armenia-.html |accessdate=January 1, 2013 |date=September 14, 2011 |agency=''ArmeniaDiaspora.com'' |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130316020122/http://armeniadiaspora.com/news/5009-kirk-kerkorian-is-not-offended-by-armenia-.html |archivedate=March 16, 2013 |df= }}</ref>
Ավելին, մեծ ամերիկահայը անգամ արգելեց նրանց մասնակցելու իր թաղմանը, որի պատճառով Հայաստանի Հանրապետության որևէ ղեկավար ներկա չի գտնվել մեծն Քըրք Քըրքորյանի թաղման արարողություններին։
Տող 97.
== Բիզնես կարիերա ==
=== Ավիացիա ===
[[Երկրորդ համաշխարհային պատերազմ]]ի սկիզբը զգալով և չցանկանալով միանալ ցամաքային զորքերին՝ Քըրքորյանը սովորեց թռչել Happy Bottom Riding Club-
Վեց ամիս անց ստանալով իր առևտրային օդաչուի վկայագիրը՝ նա տեղեկացավ, որ բրիտանական [[Royal Air Force]]-ը տեղափոխում էր կանադական [[de Havilland Mosquito]]-ն դեպի [[Շոտլանդիա]]
[[Ատլանտյան օվկիանոս|Հյուսիսային Ատլանտյան օվկիանոս]]
[[1944]] թվականի մայիսին Քըրքորյանն ու իր թևի հրամանատար [[Ջոն դը Լեյսի Վուլդրիջը]] հաղթահարեցին «Իսլանդական ալիք»-ը և գրանցեցին նոր
Երկուսուկես տարի աշխատակցելով [[RAF Ferry Command]]-ին Քըրքորյանը կատարեց 33 թռիչք, ճանապարհորդեց 4 մայրցամաքներով և փորձարկեց իր առաջին քառաշարժիչ
Պատերազմից հետո նա աշխատում էր որպես գեներալ
===Լաս Վեգաս===
[[1962]] թվականին Քըրքորյանը 960,000 դոլլարով գնեց 32 հա հող [[Լաս Վեգաս]]ում՝ [[Լաս Վեգաս Սթրիփ]]ի
Առաջին երկու աստղերը, որ հյուրանոցի հսկայական դահլիճում ելույթ ունեցան, [[Բարբարա Սթրեյզանդ]]ն և [[Էլվիս Փրեսլի]]ն
[[1969]] թվականին նա գնեց [[Metro-Goldwyn-Mayer]] մեդիաընկերությունը և բացեց իր [[MGM Grand Hotel and Casino]]-ն, որն ավելի մեծ է քան [[Empire State Building]]-ը<ref name="Illia">{{Cite web |url= http://www.swcontractor.com/news/nvhistory/ |title= Nevada Swings Into the Seventies |author= Tony Illia |work= Southwest Contractor |deadurl= yes |archiveurl= https://web.archive.org/web/20110929204743/http://www.swcontractor.com/news/nvhistory/ |archivedate= September 29, 2011 |df= mdy-all }}</ref> և ամենամեծ հյուրանոցն
[[1980]] թվականի նոյեմբերի 21-ին [[MGM Grand fire|MGM Grand-ում հրդեհ տեղի ունեցավ]]
1986 թվականին Քըրքորյանը վաճառեց Լաս Վեգասի MGM Grand-ը և «Ռենո»-ն 594 միլիոն
Էմ Ջի Էմը 750 միլիոն դոլլարով վաճառեց իր [[Treasure Island Hotel and Casino]]-ն միլիարդատեր [[Ֆիլլ Ռուգին]]<ref>{{Cite web|date=December 15, 2008 |url=https://news.yahoo.com/s/ap_travel/20081215/ap_tr_ge/travel_brief_mgm_treasure_island |title=MGM Mirage selling Treasure Island for $500M |publisher=Yahoo! News |accessdate=September 21, 2010}}</ref>։
=== ԷմՋիԷմ ===
[[1969]] թվականին ԷմՋիԷմ-ի տնօրեն նշանակվեց Ջեյմս Թոմաս
2005 թվականին նա ԷմՋիԷմ-ը վաճառեց «Սոնի»-ի դուստր ընկերություններից
[[2009]] թվականի մայիսին Քըրքորյանը կորցրեց բաժնետոմսերի մեծ մասը՝ 53.8 տոկոցիս մինչև 39 տոկոս<ref>[https://www.wsj.com/articles/SB124268713396332161 Kerkorian Stake in MGM Mirage Shrinks] ([[Wall Street Journal]])</ref><ref>[http://money.cnn.com/news/newsfeeds/articles/djf500/200905191234DOWJONESDJONLINE000517_FORTUNE5.htm MGM To Pay Back $825.6 Million In Debt Following Stock, Note Sales] {{webarchive|url=https://web.archive.org/web/20090522132904/http://money.cnn.com/news/newsfeeds/articles/djf500/200905191234DOWJONESDJONLINE000517_FORTUNE5.htm |date=May 22, 2009 }} ([[CNN]])</ref>
r Corporation]-ի վերակառուցման
Քրքորյանը որոշ ժամանակ ունեցել է 9.9 տոկոս բաժնեմաս [[General Motors]]-
[[2006]] թվականի [[նոյեմբերի 22]]-ին Քըրքորյանը վաճառեց իր 14 միլիոն դոլլարի համարժեք բաժնետոմսերը:Վաճառքի արդյունքում GM-ի բաժնետոմսերի գինը [[նոյեմբերի 20]]-ի գիշից նվազեց 4.1%-ով՝ կազմելով 30 դոլլար<ref>{{Cite web|url=http://finance.google.com/finance/historical?cid=14194&startdate=Nov+13%2C+2006&enddate=Nov+24%2C+2006 |title=Motors Liquidation Company: PINK:MTLQQ historical prices |publisher=Google Finance |accessdate=September 21, 2010}}</ref>
Քըրքորյանը գնեց [[Ford Motor Company]]-ի բաժնետոմսերը [[2008]] թվականի ապրիլին և ծախսեց շուրջ 1 միլիարդ դոլար `ավտոմոբիլային ընկերության բաժնետոմսերի 6%-ի
Քըրքորյանը վաճառեց Ford-ի մնացած մասնաբաժինը 2008 թվականի [[դեկտեմբերի 29]]-ին<ref>{{Cite news| url = https://www.nytimes.com/2008/12/30/business/30ford.html?_r=0 |title= Kerkorian Sells the Rest of His Ford Shares |publisher=[[The New York Times]] |date = December 29, 2008}}</ref>
=== Կարողություն ===
Ըստ ''[[Forbes]]'' ամսագրի՝ Քըրքորյանի կարողությունը [[2007]] թվականին կազմում էր $16.0 միլիարդ դոլլար՝ դարձնելով նրան ամենահարուստ 41-րդ մարդն աշխարհում և Կալիֆոռնիայի ամենահարուստ մարդն այդ ժամանակահատվածում<ref name=":0">{{Cite news|url=https://www.reuters.com/article/us-usa-rich-list/bill-gates-americas-richest-for-14th-year-in-a-row-idUSN2041143920070920|title=Bill Gates America's richest for 14th year in a row|last=Nichols|first=Michelle|newspaper=U.S.|language=en-US|access-date=2018-07-19}}</ref>
==Անձնական կյանք==
Քըրքորյանը «գաղտնի անձ» էր {{sfn|Palermo|1997|p=160}}
Քըրքորյանը զբաղվել է թենիսով,խաղացել է
Քըրքորյանը մահացել է [[Բևեռլի Հիլզ]]ում, [[Կալիֆոռնիայում]], [[2015]] թվականի [[Հունիսի 15|հունիսի 15-]]ին՝ ծննդյան 98-րդ տարեդարձից 9 օր անց<ref>{{cite news|last1=Ho |first1=Sally |last2=Rothwell |first2=Steve |title=Kirk Kerkorian, billionaire and Las Vegas casino mogul, dies |url=http://bigstory.ap.org/article/080a5fd808f946db86b4f99afaf457f9/kirk-kerkorian-billionaire-and-las-vegas-casino-mogul-dies |accessdate=June 17, 2015 |agency=Associated Press |date=June 16, 2015 |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20150617102322/http://bigstory.ap.org/article/080a5fd808f946db86b4f99afaf457f9/kirk-kerkorian-billionaire-and-las-vegas-casino-mogul-dies |archivedate=June 17, 2015 |df= }}</ref><ref>{{cite news|last1=Kandell|first1=Jonathan|title=Kirk Kerkorian, Billionaire Investor in Film Studios and Casinos, Dies at 98|url=https://www.nytimes.com/2015/06/17/business/kirk-kerkorian-billionaire-investor-in-film-studios-and-casinos-dies-at-98.html|accessdate=June 17, 2015|work=New York Times|date=June 16, 2015}}</ref>
===Ընտանիք===
Քըրքորյանն ամուսնացել է երեք
===«Լինսի» կազմակերպությունն ու բարեգործությունները===
Տող 151.
Ե․ 2011 թվականին Քըրքորյանը 18 միլիոն դոլար է նվիրաբերել իր սանիկի՝ լեգենդար թենիսիստ Անդրե Աղասու թենիսի նախապատրաստման ակադեմիային, որը հիմնադրվել էր Լոս Անջելեսում։
Այսպիսով, Քըրքորյանը ակտիվ բարեգործական գործունեություն է ծավալել թե՛ իր Հայրենիք ԱՄՆ–ում, և թե՛ իր պատմական Հայրենիք Հայաստանում՝ իր հիմնադրած կազմակերպության
Հայաստանի Հանրապետության այն ժամանակվա քաղաքական վերնախավի հետ հակասությունների, իսկ ավելի ճիշտ՝ այդ երկրում տիրող կոռուպցիայի և «Լինսի» հիմնադրամի միջոցների վատնումների, իսկ ավելի ճիշտ՝ գողության հպատճառով, Քըրքորյանը դադարեցրեց իր բարեգործական գործունեությունը Հայաստանում։ «Լինսի» կազմակերպությունը լուծարվեց [[2011]] թվականին<ref name="armeniadiaspora.com"/>
==Մրցանակներ և ճանաչվածություն==
Դեռևս 1998 թվականի սեպտեմբերին Քըրքորյանը հայտարարվել է Հայաստանի պատվավոր քաղաքացի այն ժամանակվա Հայաստանի նախագահի կողմից<ref>{{cite news|title=President Kocharian, His Holiness Karekin I, His Holiness Aram I, Unite; $1 Million Raised for Humanitarian Aid to Armenia |url=http://armenianstudies.csufresno.edu/hye_sharzhoom/vol20/october63/armenia.html |newspaper=Hye Sharzhoom |date=September 26, 1998 |agency=[[California State University, Fresno]] |deadurl=yes |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305022926/http://armenianstudies.csufresno.edu/hye_sharzhoom/vol20/october63/armenia.html |archivedate=March 5, 2016 |df= }}</ref>։
Քըրքորյանը [[2004]] թվականի [[մայիսի 27]]-ին Հայաստանի Ազգային հերոս է
== Ծանոթագրություններ ==
|